194
3-seminar mashgʻulot
Mehnat tarbiyasiga oid tadbirlarni tashkil etish.
Reja:
1. Mehnat tarbiyasiga oid tadbirlarni tashkil etish.
2. Tadbir turlari .
Seminar
mashgʻulotning maqsadi:
1. Seminarmashgʻulotlarda ish joyini toʻgʻri
tashkil etish talablarini
oʻrgatish.
2. Ish qurollaridan foydalanish qoidalariga rioya qilish, amalda ulardan
foydalanishga oʻrgatish.
3. Mavzuni oʻtish boʻyicha ishlab chiqilgan metodik tavsiyalarini,
amaliy
ishlarni dars jarayonida yoritib berish.
Taʼlim metodlari: Tushuntirish, “Aqliy hujum”, amaliy ish, “Blits savollari”
texnologiyasi. “Klaster” texnologiyasi.
Taʼlim vositalari: Koʻrgazmalar, xavfsizlik qoidalari, rasmlar, slaydlar.
Oʻqituvchining vazifasi:
1. Mehnat xonasida ishlash talablari bilan tanishtiradi;
2. Mehnat darslarida ish joyini toʻgʻri tashkil qilish talabalarini oʻrgatadi;
3. Texnika xavfsizligi qoidalari bilan tanishtiradi;
4. Amaliy ish quroli turlari va ulardan foydalanish qoidalari bilan
tanishtiradi.
Ish xonasida ishlash talablari
1. Ish xonasiga faqat oʻqituvchi ruxsati bilan kiriladi.
2. Har bir oʻquvchi faqat oʻz ish joyida ishlaydi. Agarda ish jamoa boʻlib
bajariladigan boʻlsa, oʻquvchilar oʻz majburiyatlarini yaxshi biladilar.
3. Ish faqat oʻqituvchining ruxsati bilan boshlanadi.
4. Ishni boshlashdan oldin ish joyini tayyorlab, asboblarni toʻgʻri va qulay
joylashtirish: Oʻng qoʻl bilan ushlanadigan asboblarni oʻng tomonga, chap qoʻl
bilan ushlanadiganini chap tomonga qoʻy, sanchiladigan,
kesadigan asboblarni
195
hech qachon ikkita asbob orasiga qoʻyma, ularni doimo oʻz joyiga, oʻtkir tomonini
narigi, dastasini oʻzing tomonga qilib qoʻy. Asboblarni oʻynama, ular oʻyinchoq
emas.
5. Ish vaqtida ish joyingizni tartibli saqlang.
6. Oʻtmas yoki buzuq asbob bilan ishlamang.
7. Asbobni ishlatganda, uni oʻqituvchi koʻrsatganidek ishlating.
8. Asboblarni asrang, ularni toʻgʻri, oʻz oʻrnida ishlating, soʻng ularni
tozalab qoʻying.
9. Har bir detalni
oldingi safargidan sifatli, chiroyli va tartibli qilishga
harakat qiling.
10. Ishni tugatdingizmi, ish joyingizni tezda tozalab, tartibli qilib qoʻying.
Ish joyini toʻgʻri tashkil etish: Oʻqituvchi stolning ustiga dasturxon yozib,
oʻng tomoniga qaychi, yelim uchun choʻtka, chizgʻich, qalam, oʻchirgʻich
joylashtiradi. Oʻquvchining
old tomoniga yelim, qiyqimlar uchun quticha va
sochiq joylashtiriladi. Oʻquvchining chap tomoniga, ish vaqtida xalaqit
bermaydigan qilib rangli qogʻoz toʻplarni, qogʻoz toʻplarni
va kerakli materiallar
joylashtiriladi.
Sanitariya-gigiyena talablari: Oʻquvchi ish stolida ishlayotganda kiyimlarini
kir qilmaslik uchun maxsus ish fartuklari va yenglar kiyib olinadi. Ish qurollaridan
foydalanishda har bir asbobni yoki ish qurolini tartib bilan ishlatishni, yaʼni bitta
ish qurolidan foydalanib boʻlib oʻz joyiga qoʻyib, keyin ikkinchisini qoʻlga olish
talab etiladi. Bunda oʻquvchini ish stoli batartib boʻladi. Ish vaqtida oʻquvchi
qoʻlini kiyimlariga, boshiga, yuziga tekkizmaslik, zarur boʻlganda qoʻlini sochiqqa
artib keyin qoʻlini harakatlantirishi mumkin. Ishni tugatgandan soʻng ish qurollari
va asboblarini oʻz gʻilof yoki idishlariga solib tartib bilan sumkasiga yoki maxsus
javonga joylashtirib qoʻyishi kerak.
Toʻgʻri oʻtirish qoidalari: Oʻquvchilar ish vaqtida toʻgʻri oʻtirish qoidalariga
amal qilishlari kerak. Har bir asbob yoki ish qurolidan foydalanayotgan vaqtida
qoʻllarni keskin harakatlantirmaslik, oʻrnidan turmaslik,
orqasiga qaramaslik,
yoniga oʻgirilmaslik, oʻrtogʻiga gapirmaslik kerak. Ish vaqtida gavdani toʻgʻri
196
tutish, bir tomonga qiyshaymaslik, oyoqlarini toʻgʻri joylashtirish, qoʻllarni stol
ustida harakatlantirish, asbob va ish qurollarni gavdasiga yaqin olib kelmaslik, ish
stolida toʻgʻri oʻtirish kerak. SHunda oʻquvchi charchab yoki toliqib qolmaydi.
Ustaxonadagi asbob-uskunalar. Oʻquvchilar ustaxonada ishlayotganlarida
har xil asboblar va moslamalardan foydalanishadi. Qaychi, qalam, chizgʻich, igna,
angishvona, yelim, yelim choʻtkasi, bigiz,
taglik taxtachalar, pichoq, gazlama,
rangli qogʻoz toʻplarni, plastilin, turli urugʻlar, barglar, mato boʻlaklari, karton
toʻplarni, sochiq, chiqindilar uchun quticha, stol ustiga plyonka.
Do'stlaringiz bilan baham: 
