Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

Ostki ipni o‘rnatish
1. 
Ustki 
ip. 
3. 
Ostki 
ip.
2. Ostki ip yo‘rmasi.
4. Tepki. 
1
2
3
4
5
6
7
8

---

156
156
Ushbu jarayonni bir necha marotaba takrorlab ko‘ring. So‘ngra bir-biringizni 
tekshiring.
Har qanday rusumdagi mashinada ishlashdan oldin tikuv mashina sining ishga 
yaroqli ekanligiga ishonch hosil qilish kerak. Ishni yakunlagunga qadar tikish 
qoidalariga rioya qiling. Bu sifatli mahsulot yaratish garovidir. Siz qo‘l choklarini 
tikishni o‘rganib oldingiz. Mashina choklari deganda nimani tushunasiz? Agar 
yaxshilab tahlil qilsak, ikkala chok ham bir-biri bilan chambarchas bog‘liq. 
Baxyaqatorning sifatli chiqishida qaviqqatorning o‘rni katta.
Baxyaqator hosil bo‘lishi uchun ostki ip moki ichi dagi naychadan, ustki ip 
g‘altakdan keladi. Ignaning ostki va ustki iplari chatishishi natijasida baxyaqator 
hosil bo‘ladi. Baxyaqatorning uzun ligi buyumning yupqa yoki qalinligiga qarab 
belgilanadi. Buyumni tikish dan oldin va yakunida baxyaqator mustahkamlanadi. 
Bunda bizga ipni uzun-qisqa qiluvchi mashina moslamasi yordam beradi.
Tikuv mashinasida baxyaqator tikishda nimalarga rioya qilish 
kerak? 
Tikuv mashinasida ishlashda amal qilinadigan qoidalar
1. Mashina chokining turi, gazlamaning qalin-yupqaligiga qarab igna va ip 
tanlanadi.
2. Ustki va ostki iplarning raqami bir xil bo‘lishi kerak.
3. Iplarni o‘rnatish qoidalariga qat’iy rioya qiling.
4. Baxyaqatorning uzunligini tanlashda gazlama ning rangi, guli, yo‘llariga aha-
miyat bering.
5. Tikishdan oldin buyumni ignaning chap to moniga qu lay joylashtiring.
6. Baxyaqatorni shoshmas dan qo‘l choki bilan belgilangan chiziq bo‘yicha tiking. 
7. Baxyaqator boshida va yakunida chokni mustah kam lashni unutmang.

---

157
157