Texnologik qism 1 Neft va gaz uzatuvchi quvurlarni hisoblash usullari 2

Afzalligi:
• bir jinsli muhitda ultratovushli o’lchash bosim, harorat,
o'tkazuvchanlik va muhit qovushqoqligiga bog’liq emas;
• keng diapazondagi diametrlar (DN15...4000) uchun
mo’ljallangan;
• quvurda qo’shimcha konstruksiyalar o’rnatish talab etilmasligi,
bosim yo'qotilmasligi;
• ishlatish va xizmat ko’rsatishda xarajatlarning minimalligi;
• xizmat ko’rsatish muddatining uzoqligi.
96
- koriliosli sarfo'lchaaich
Agar quvurda harakatlanuvchi massa harakat yo’nalishiga
perpendikulyar to’lqin hosil qilsa, korilios kuchini hosil qiladi va u
massaviy sarfga proporsionaldir.
Afzalligi:
• suyuqlik va gazni o'lchash uchun universallik;
• bir vaqtning o’zida massaviy sarf, zichlik, harorat va
qovushqoqlikni o’lchash mumkinligi;
• o’lchash suyuqlikning fizik xossalariga bog’liq emas;
• o’lchash aniqligining yuqoriligi.
- quvunli sarfo'lchaaich
Bu o'lchash usuli quvurda quyun hosil bo’lish samarasiga
asoslangan bo’lib, oqimga to'siq bo’ladi. Bu samara Karman quyunli
yo’lakchasi deb ataladi. Muhit quvurda o’rnatilgan tanani egganda,
uning har bir chegarasida quyun navbat bilan hosil bo’lib boradi.
Quyun chastotasi oqimning o’rtacha tezligiga va hajmiy sarfiga
proporsional hisoblanadi.
Afzalligi:
• suyuqlik, gaz va bug’ sarfini o'lchashga mo’ljallangan;
• bosim, harorat va qovushqoqlik o’zgarishiga amalda sezgir
emasligi;
• uzoq muddat yuqori barqaror;
• harakatlanuvchi qismlar mavjud emas;
• bosim yo’qotilishining sezilarsizligi;
• o’rnatish va sozlashning oddiyligi;
• haroratlar diapazoni kattaligi (-200...+400 °C).
97
- elektromagnit sarf o'lchagich
Faradeyning elektromagnit induksiya qonuniga ko’ra, magnit
maydonida harakatlanuvchi o’tkazgichda elektr kuchlanishi
namoyon bo’ladi. Elektromagnit sarf o’lchagichda oquvchi suyuqlik
harakatlanuvchi o'tkazgich rolini bajaradi.Quvur ichki yuzasiga
o’rnatilgan 2 ta o’lchov elektrodi kuchlanishni o’lchaydi. Kuchlanish
o’lchami oqim tezligiga va hajmiy sarfga proporsional hisoblanadi.
Afzalligi:
• o'lchash usuli bosim, zichlik, harorat va qovushqoqlikka
arnalda bog'liq emasligi;
• qattiq zarrachalari bo’lgan suyuqliklar uchun ham
o'lchash mumkinligi;
• keng diapazondagi diametrlar (DN2...2400) uchun
mo’ljallangan;
• ishlatish va xizmat ko'rsatishda xarajatlarning
minimalligi;
• xizmat ko'rsatish muddatining uz.oqligi;
• ishonchlilik darajasining yuqoriligi.