Texnologik jihozlar va ularning ekspluatatsiyasi

4. Texnologik jihoz uchun kuch mexanizmlari va ularni hisoblash asoslari
Texnologik jihozlarda, ayniqsa, garaj jihozlarida kuch mexanizmlarining turlilaridan foydalaniladi: avtomobil, agregatlarni ko’tarish va tashish uchun; presslash, mahkamlash, moylash va boshqa ishlar uchun. Diagnostika jihozlarida avtomobilni stendga o’rnatish, ba’zi agregatlarni mahkamlash, stend roliklarini harakatlantirish va boshqa.
Kuch mexanizmlari quyidagicha tasniflanadi:
A) oddiy va kombinastiyalashgan.
- oddiylarga: vintli, eksstentrikli, tasmali, richagli va shunga o’xshash.
- kombinastiyalashganga: vint richagli, eksstentrik richagli, pnevmo richagli va boshqalar.
B) mexanizastiyalashganlik darajasi bo’yicha:
- mexanizastiyalashgan: shtok yoki yuritma vali yordamida ishlaydilar (pnevmatik, gidravlik, pnevmogidravlik, elektromexanik, elektromagnit, vakkumli)
-avtomatlashtirilgan: ishchi ishtirokisiz boshqa uzellarni qo’zg’atish tufayli harakatga keladilar.
Dagnostikalash jihozini loyihalash. Diagnostikalash jihozini loyihalash avtomobil nazariyasi bo’yicha chuqur bilimlarga ega bo’lishni, avtomobil agregatlari va tizimlarining ishlashi bo’yicha, qiziqtirayotgan agregat yoki tizimlarda uchraydigan o’ziga xos nosozlik va buzilishlarni bilishni, shu jumladan buzilishlarning tashqi belgilarini (nosozlik alomatlarini) va diagnostik parametrlar me’yoriy qiymatlarini bilishni talab etadi.
Avtomobilning tortish-iqtisodiy ko’rsatkichlarini, tormozlash xususiyatlarini, oldingi ko’prik, rul boshqarmasi, transmissiyasini loyihalash negizida, mavjud bo’lgan yo’l sharoitlarini va avtomobilga harakatlanish vaqtida tushuvchi yuklanishlarni imitastiya qilish yotadi.
Diagnostikalash jihozini loyihalash qiyin bo’lganligi tufayli, odatda, mavjud konstrukstiyani takomilillashtirish yoki qo’shimcha konstrukstiya ishlab chiqish, masalan o’lchash aniqligini oshirish uchun, universallashtirish, metall sig’imini kamaytirish topshirig’i beriladi. Yangi diagnostikalash jihozini yoki katta bo’lmagan nazorat priborini yaratish topshirig’i, odatda, ilmiy tadqiqot ishlari bilan shug’ullanuvchi talabalar jamoasiga beriladi.