Texnologik jarayonlarni modellashtirish va optimallashtirish asoslari

Mustaqil ta’lim bo’yicha baholash mezonlari.

Fan bo’yicha baholash jadvali

	Kurs	Semestr	Haftalar soni	Semestrda fanga ajratilgan umumiy soat (reyting balli)	Ma’ruza	Tajriba ishlari	Amaliy mashg’ulotlar	Mustaqil ish soati	Nazorat turlari
									JN	ON – 1	ON – 2	YaN	YaNni o’tkazish shakli
1	3	5	16	145	48	16	16	65	Baho	Baho	Baho	Baho	Og’zaki
	3	6	16	145	48	16	16	65	Baho	Baho	Baho	Baho	Og’zaki
	4	7	12	100	24	12	12	52	Baho	Baho	Baho	Baho	Og’zaki

Talabalarning mustaqil ishlar bajarish asosidagi bilimi quyidagi mezonlar asosida baholanadi:

• 
  Talaba mustaqil ishini tayyorlashda mustaqil xulosa va qaror qabul qiladi, ijodiy fikrlay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo’yicha tasavvurga ega deb topilganda – 5 (a’lo) baho;
  
• 
  Talaba mustaqil ishini tayyorlashda mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo’llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda mustaqil ishi va ijodiy ishi bo’yicha tasavvurga ega deb topilganda – 4 (yaxshi) baho;
  
• 
  Talaba olgan bilimini amalda qo’llay oladi, mustaqil ishini tayyorlashda mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda mustaqil ish va ijodiy ishi bo’yicha tasavvurga ega deb topilganda – 3 (qoniqarli) baho;
  
• 
  Talaba mustaqil ishini tayyorlamagan va o’zlashtirmagan, mustaqil ish va ijodiy ishini mohiyatini tushunmaydi hamda mustaqil ishi va ijodiy ishi bo’yicha tasavvurga ega emas deb topilganda – 2 (qoniqarsiz) baho bilan baholanadi.
  

1. 
   Baholash natijalarini qayd qilish.
   

Talabaning mustaqil ta'lim topshiriqlarini bajarishi, shuningdek uning ushbu topshiriqlarda faolligining nazorati fan o'qituvchisi tomonidan o'quv mashg'ulotlari davomida o'tkaziladi va talabalarning o'zlashtirishini xisobga olish jo'rnaliga qayd etib boriladi. Qo'shimcha ravishda elektron (HEMIS) tizimda baxolab boriladi.

Tavsiya etiladigan mustaqil ta’lim mavzulari

№	Mustaqil ish mavzusi	Ajratilgan soat
	Tizimlarni modellashtirish turlarining klassifikatsiyasi.	6
	Matematik modellashtirish, boshqarish tizimlarini tahlil qilish prinsiplari, ishlab chiqarish ierarxiyasining pog‘onalari, modellarning turlari.	6
	Matematik tavsif va uni tashkil etuvchi tenglamalar tiplari, modelning monandligi, kompyuterli modellarni optimallash masalalarida qo‘llanishi.	6
	Passiv tajriba ma’lumotlari asosida empirik modellarni qurish.	6
	Regressiya koeffitsientlari – empirik modellar parametrlarini aniqlash (regressiya tahlilining birinchi bosqichini bajarish).	6
	Modellash natijalarini olish va tahlil qilish.	6
	Statika va dinamikaning nochiziqli tenglamalari bo‘yicha chiziqli modellarini tuzish; chiqish koordinatalariga tasodifiy jarayonlar va tenglamalar parametrlarining fluktuatsiyasi ta’sirini o‘rganish.	6
	Ob’ektlarning analitik modellarini qurish usullari.	6
	Tizimlarning ishlash jarayonini shakllantirish va algoritmlash.	6
	Echish usulini tanlash va uni echish algoritmi va modellash dasturi ko‘rinishida amalga oshirish.	6
	Har bir parallel tajribalar soni turlicha bo‘lgan mustaqil o‘zgaruvchilari o‘zgaradigan tajribadagi dispersiyalar baholarini aniqlash.	6
	Regressiyaning kodlangan koeffitsientlarini ahamiyatliligini aniqlash.	6
	Modellarning real ob’ektga nisbatan monandligini aniqlash usullari.	6
	Konstruktiv graf. Qayta ishlash bosqichlarini kodlash.	6
	Modellashtirish qoidalari.	6
	Texnologik jarayonlarni matemaik modelini olish usullari.	6
	Ko‘p mezonli optimallashtirish.	6
	Monte-Karlo usuli.	6
	Tasodifiy qiymatlar datchigi.	6
	Texnologik jarayonlarni optimallashtirish usullari.	6
	Imitatsion modellar.	6
	Modellashtirish ob’ektlarining xarakteristikasi.	6
	Tizimlarning dekompozitsiyasi.	6
	Bir mezonli optimallashtirish.	6
	Graflar nazariyasi asosida texnologik jarayonlarni modellashtirish.	6
	Ommaviy xizmat ko‘rsatish nazariyasini asosiy vazifasi.	6
	Diskret-determinallashgan modellar (G‘-sxemalar).	6
	Diskretno-stoxastik modellar (R- sxemalar).	6
	Uzluksiz-stoxastik modellar (Q - sxemalar).	6
	Boshqaruv sistemalarini kompyuterli modellashtirish.	6
	Texnologik jarayonlarni parametrlarini tahlili.	6
	Passiv tajriba ma’lumotlari asosida empirik modellarini qurish	6
	Regression va korelyasion tahlil	6
	Regressiya koeffitsientlarining ahamiyatliligini aniqlash.	6
	Regressiya tenglamalari monandligini tekshirish	6
	Bul o‘zgaruvchilari asosida modellashtirish	6
	Mantiqiy implekatsiyani modellashtirish qoidalari	6
	Mantiqiy bog‘liqlik xossalarini modellashtirish	6
	Eng kichik elementni tanlashni modellashtirish	6
	Regressiya koeffitsientlarining dispersiya baholarini aniqlash.	6
	Regressiyaning taxminiy tenglamasi turini aniqlash.	6
	Regression tahlil.	6
	Korrelyasion tahlil.	6
	Murakkab texnik - texnologik ob’ektlarning matematik modellarini tuzish usullarining taxlili.	6
	Tizimlar modellarini EHMda amalga oshirish va ularning ketma-ketligini ishlab chiqish.	6
	Modelni algoritmlash va uni mashinali amalga oshirish.	6
	Ixtiyoriy ajratib olingan nuqtada o‘tkaziladigan parallel sinovlardagi dispersiyalar baholarni aniqlash.	6
	Bul o‘zgaruvchilari asosida modellashtirish	6
	Mantiqiy implekatsiyani modellashtirish qoidalari	6
	Mantiqiy bog‘liqlik xossalarini modellashtirish	6
	Eng kichik elementni tanlashni modellashtirish	6
	Matematik modellarda chiziqlantirish	6
	Bir birini inkor qiluvchi hodisalarni modellashtirish	6
	Sonlarga mo‘ljallangan chiziqli dasturlashning matematik modellariga misollar keltiring	6
	Sonlarga mo‘ljallangan chiziqli dasturlash modelining sifatini tahlili	6
	Chiziqli dasturlash masalasining sonlarga mo‘ljallangan echimi	6
	O‘zgaruvchilarning chegaraviy qiymatlariga aniqlik kiritish	6
	Keragidan ortiq cheklash shartlarini olib tashlash	6
	Matematik modellarda simetriklik.	6
	Bul o‘zgaruvchilari asosida modellashtirish	6
	Mantiqiy implekatsiyani modellashtirish qoidalari	6
	Mantiqiy bog‘liqlik xossalarini modellashtirish	6
	Eng kichik elementni tanlashni modellashtirish	6
	Matematik modellarda chiziqlantirish	6
	Bir birini inkor qiluvchi hodisalarni modellashtirish	6
	Sonlarga mo‘ljallangan chiziqli dasturlashning matematik modellariga misollar keltiring	6
	Sonlarga mo‘ljallangan chiziqli dasturlash modelining sifatini tahlili	6
	Chiziqli dasturlash masalasining sonlarga mo‘ljallangan echimi	6
	O‘zgaruvchilarning chegaraviy qiymatlariga aniqlik kiritish	6
	Bul o‘zgaruvchilari asosida modellashtirish	6

Ishlanmalarning ro’yxati talabalarning xoxishlariga ko’ra elektronika elementlarini qo’shgan holdagi sxemalar asosida kengaytirilishi mumkin.
Asosiy adabiyotlar

1. 
   Karimov A.S. va boshk. “Elektrotexnika va elektronika asoslari”. Darslik. Toshkent, “O‘qituvchi”, nashriyoti, 1995 448 b
   
2. 
   I.I. Aliev. Virtualnaya elektrotexnika. Kompyuternыe texnologii v elektrotexnike i elektronike. 2003 g. 86 s.
   
3. 
   Xerniter Mark. E/Multisim 7/ Sovremennaya sistema kompyuternogo modelirovaniya i analiza sxem elektronnыx ustroystv. Perevod s ang. Osipov A.I., M: Izdatelskiy dom DMK press, 2006 -480 s.
   
4. 
   Abdullayev B. va boshqalar. Elektronika va elektronika asoslari fanidan laboratoriya ishlarini bajarishga o’quv-uslubiy qo’llanma. Toshkent, ToshDTU, 2011-136 b.
   
5. 
   Begmatov SH.E., Abdullaev B. «Elektrotexnika i osnovы elektroniki» Metodicheskie elektronnoe posobie k vыpolneniyu virtualnыx laboratornыx rabot. Tashkent 2005-102 s.
   
6. 
   S.F. Amirov, M.S.Yoqubov, N.G. Jobborov, Elektronikaning nazariy asoslari. Oliy o’quv yurtlari talablari uchun o’quv qo’llanma, T.: ToshTYMI 128 b
   

Qo‘shimcha adabiyotlar

1. 
   Mirziyov SH.M. Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javobgarlik – har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi bo‘lishi kerak. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2016 yil yakunlari va 2017 yil istiqbollariga bag‘ishlangan majlisidagi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining nutqi. // Xalq so‘zi gazetasi. 2017 yil 16 yanvar, №11.
   
2. 
   O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi – T.: O‘zbekiston, 2014. – 46 b.
   
3. 
   Inson taraqqiyoti. Darslik. I.f.d., prof. Q.X. Abdurahmonov tahriri ostida. – T.: Fan va texnologiya, 2014. – 476 s.
   
4. 
   Aliev I.M. Ekonomika truda: uchebnik dlya bakalavrov. – M.: YUrayt, 2012. – 671 s.
   
5. 
   E.S. Traube, V.G. Mirgorodskiy. Elektrotexnika i osnovы elektroniki: Dlya studentov gornыx spetsialnostey vuzov. –M.: Vыsshaya shkola, 1985.
   
6. 
   G. SHatene, M. Boe, D. Bui, J. Vayan, D. Verkinder. Uchebnik po obщey elektrotexnike Perevod s fransuzskogo k.t.n. V.N. Grasevicha. –Moskva: Texnosfera, 2009.
   
7. 
   Fufaeva L.I. Elektrotexnika. –M.: Akademiya, 2009. -384 c.
   
8. 
   Earl D. Gates. Introduction to electronics (fifth edition). USA, Clifton Park, NY. Delmar, Cengage Learning, 2007, 2004, 2001, 1998, 1995.
   
9. 
   Clive Maxfi and others. Electrical Engineering. USA: Newnes, 2008.
   

Internet saytlari

1. 
   www.ziyo.net
   
2. 
   www.energystrategy.ru;
   
3. 
   www.bankreferatov.ru/db/.../1028A1CA908298E543257A08006FE. Virtualnaya elektrotexnika. Kompyuternыe texnologii v elektrotexnike i elektronike: Uchebnoe posobie, knijnыy katalog
   
4. 
   www.kgau.ru/distance/etf_03/el-teh-ppp/soderg.htm
   
5. 
   Elektrotexnika i elektronika, ch.1 . Vыpolnenie virtualnыx laboratornыx rabot po elektricheskim sepyam; Analiz rabotы elektricheskix mashin.
   
6. 
   knigi.km.ru > Vse proektы. Teoreticheskie osnovы elektrotexniki. V 3 tomax.