Texnologik jarayonlarni boshqarish va kompyuter tizimlari

II Nazariy qism:

1. 
   CAD dasturlari haqida umumiy malumotlar.
   
2. 
   Simens NX dasturi haqida umumiy ma’lumotlar.
   

III. Amaliy qism:
2.1. Simens NX dasturini ishga tushirish, hujjatlarni ochish va saqlash
2.2. Simens NX dasturida amallar bajarish
Kerakli asbob va uskunalar:

• 
  Kompyuter, videoproektor,
  
• 
  Loyihalashtirish (Auto CAD, NX, Kompas va 3D) dasturlari,
  

• 
  Ko’rgazmali vositalar.
  

1.1. Umumiy ma’lumotlar

CAD – “computer-aided design” inglizcha so’zlarning qisqartmasi bo’lib, “kompyuter yordamida loyihalash” degan ma’noni anglatadi. Bu kabi texnologiyalar dasturiy ta'minot va muhandislik sohasidagi zamonaviy takomillashtirishlarda sezilarli darajada foyda ko'rsatadi. Bu ishlanmalar tarixi 60 yil oldinga taqaladi. 1957 yilda doktor Patrik Xanratti birinchi raqamli boshqaruv tizimini yaratdi, u oxir-oqibat CAD dasturiga aylanadi. So'nggi bir necha o'n yilliklar davomida rivojlanayotgan texnologiyalar tufayli CAD ham, kompyuter yordamida ishlab chiqarish (CAM) ham bir-biriga bog'langan . Ularning tarixi bir-biri bilan chambarchas bog'liq va ko'pchilik muhandislar ularga tegishli vositalar va texnikalar bilan tanish bo'lishi kerakligi sababli, biz quyidagi savollarga javob berish uchun CAD, CAM va kompyuter yordami muhandisligini (CAE) batafsilroq ko'rib chiqish zarur. Muhandislar va chizmachilar yoki 3D modellarni yaratish uchun kompyuterda loyihalash dasturidan foydalanadilar. Aksariyat muhandislar CAD bilan malakali bo'lishlari kerak bo'lsa-da, ulardan foydalanish uchun sarflaydigan vaqt miqdori ularning o'ziga xos roli va tajriba darajasiga bog'liq bo'lishi mumkin. Misol uchun, ba'zi muhitlarda dizaynerlar CAD dasturida dastlabki dizaynni yaratish uchun javobgar bo'lishi mumkin, tahlil qilish va chiqarish muhandislari esa xatolar yo'qligiga ishonch hosil qilish uchun uni ko'rib chiqadi va tahlil qiladi. Qaysi CAD dasturidan foydalanilishi muhandisning ixtisosligi, ular ishlaydigan soha yoki ish beruvchining muayyan talablariga qarab farq qilishi mumkin. Muayyan sohalar uchun mo'ljallangan ba'zi dasturiy ta'minotga ega bo'lgan turli xil yuqori ixtisoslashtirilgan vositalar mavjud. Quyida professional muhandislar uchun mashhur CAD vositalaridan bir nechtasi keltirilgan:

• 
  AutoCAD
  
• 
  Compas
  
• 
  CATIA
  
• 
  ArchiCAD
  
• 
  3dsMax
  
• 
  Simens NX
  
• 
  SolidWorks
  
• 
  Revid
  

Hozirgi kunda ishlab chiqarish korxonalarida mashina va detallarni loyihalashda Kompac 3d, CATIA, Siemens NX va shu kabi dasturlardan foydalanib loyihalanmoqda. Bulardan uch o’lchovli grafika yaratishda va modellashtirishda Siemens NX amaliy dasturlar paketining boshqa uch o’lchovli amaliy dasturlar paketlariga nisbatan imkoniyatlari bir necha marotaba yuqori. Siemens NX - bu mahsulotlarni loyihalashtirish, muhandislik va ishlab chiqarish uchun integratsiyalashgan dastur bo'lib, mahsulotingizni yaxshiroq, tezroq va samaraliroq etkazib berishga yordam beradi. Yangi va takomillashtirilgan funktsiyalar bilan Siemens NX - ning so'nggi versiyasi mahsulotni ishlab chiqish jarayonida tezlik va ish faoliyatini yaxshilaydi. Uch o’lchovli modelni yaratishda uni oddiy chizmasidan tortib, ishlab chiqarishgacha bo’lgan jarayonni bitta tizimda amalga oshiriladi. Qolaversa, ushbu amaliy dasturlar paketida ishlash jarayoni nafaqat uch o’lchovli grafika yaratish balki, uni ishlab chiqarmasdan turib, kompyuterning o’zida sinov tajribasini o’tkazish imkonini beradi. Bir so’z bilan aytganda NX dasuri CAD (computer aided-design)/CAM (computer aided- manufacturing)/CAE (computer aidedengineering) tizimlarini o’zida mujassamlashtirgan (1-rasm).

1.1-rasm. Siemens NX 12.0 dasturida CAD, CAM, CAE tizimlari.