Термодинaмикaнинг иккинчи бош қонуни

ЭНТРОПИЯ

(III.6) тенгламани қуйидагича ёзиш мумкин:

ёки
(III.8)
Олинган ёки берилган иссиқликнинг шу иссиқлик манбаи температурасига нисбати Q/ Т га келтирилган иссиқлик, дейилади.
Q₁ билан Q₂ тенг бўлмаса ҳам, Q₁/T₁ ва Q₂/T₂ нинг ўзаро тенглиги (III.8) тенгламадан кўриниб турибди. Шундай қилиб, Q/T йўлга боғлиқ эмас, яъни тўлиқ функциялардир.
Aгар Карно цикли бир қанча кичик цикллардан ташкил топган деб фараз қилинса, бунда биринчи циклнинг совиткичи иккинчи циклнинг иссиқлик манбаи бўлиб, бу манба олган иссиқликнинг ҳаммасини иккинчи циклга берса, иккинчи циклнинг совиткичи учинчи циклнинг иссиқлик манбаи бўлади ва ҳоказо, у ҳолда (III.8) тенгламани куйидаги шаклда ёзиш мумкин бўлади:

ёки
(III.9)

ёки

-ишораси ёпиқ контур бўйича олинган интегрални ифодалайди.
Математика назариясига мувофиқ, агар ёпиқ контур бўйича олинган интеграл нолга тенг бўлса, шундай бир функция борки, унинг тўла дифференциали интеграл остидаги ифодага тенг бўлади. Бу функция S билан белгиланади. Бу функцияни Клаузиус энтропия деб атаган. S нинг тўла дифференциали
бўлади. (III. 10)
Энтропия қиймати Ж/кмоль.град билан ифодаланади.
Энтропия ҳам, худди системанинг ички энергияси сингари системанинг ҳолат функцияси (тўлиқ функция) бўлиб, унинг ўзгариши фақат системанинг дастлабки ва охирги холатига боғлиқ, жараённинг йўлига боғлиқ эмас. Шунга кўра, система 1-ҳолатдан 2-ҳолатга келса, энтропиянинг ўзгариши
(III. 11)
билан ифодаланади. 1909 йилда грек математиги Каратеодор энтропиянинг ҳақиқатда ҳам мавжудлигини исботлади ва термодинамиканинг II бош қонунини ҳеч қандай фаразсиз математик усуллар билан таърифлади.
Энтропия модданинг миқдорига боғлиқ, демак, экстенсив миқдордир. Энтропия аддитив (йиғинди) миқдордир, яъни система энтропияси уни ташкил этган таркибий қисмлар энтропияси йиғиндисига тенг; унинг ўзгариши эса айрим бўлаклар энтропияси ўзгариши йиғиндисига тенг; мураккаб жараён энтропиясининг ўзгариши жараённи ташкил этувчи айрим жараёнлар энтропияларининг ўзгаришлари йиғиндисига тенг.