Termodinamika va statistik fizika


d  —   2,5 •  10'8 sm, to'la kesimi  a0


bet538/561
Sana29.07.2021
Hajmi
#131801
1   ...   534   535   536   537   538   539   540   541   ...   561
Bog'liq
Terma dinamika va statistik fizika

d  —
  2,5 •  10'8 sm, to'la kesimi 
a0
  =7rd2  ~210"15  sm2. 
Normal  sharoitda 
n  =
  2,7  ■
  1019  sm’3  konsentratsiyali  shunday  gaz 
uchun  erkin  yugurish  yo'li  A  =  10“5  sm  bo'ladi.  0  °  С  tem peratu-
rada  azot  gazi  molekulasining  o'rtacha  tezligi 
v
  =  4 ,5 -104  s m /s, 
shuning  uchun  erkin  yugurish  o'rtacha  vaqti  f  = 2-10~10  s. 
364


Shunday qilib,  norm al sharoitlarda  gaz uch u n   A  »   n “1/3  »   d 
bo‘ladi.  Bu  esa  Bolsman  kinetik  tenglam asini  gazlarga  tatbiq 
qilish  o'rinli  ekanligini  ko'rsatadi.
K o'p  hollarda  faqat  erkin  yugurish  yo'li  emas,  balki  erkin 
yugurish  yo'lining  taqsim ot  qonuni  qiziqtiradi.  Faraz  qilaylik, 
m olekulaning  to 'q n ash ish g a  d u c h o r  b o 'lm asd an   x  m asofani 
o'tish  ehtimoli  W(x)  bo'lsin.  x  
+
  d x   m asofani  to'qnashm asdan 
o'tish  ehtimoli  esa  W(x  +  dx)  bo'lsin.  Bu  holda
W (x + dx) =  W (x)W (dx) =   W (x )(l -  adx), 
(10.95)
bu  yerda  W (dx) = (1 -  adx)  ifoda  dx   m asofani  m olekula  to 'q ­
nashm asdan o'tish  ehtimoli.  (10.95) ning  chap tomonini d x  dara- 
jalari  bo'yicha  qatorga  yoyamiz:
W (x) + dW (x) =   W (x )(l -  adx)
yoki
^
  =  _ ad x.
W(x)
U shbu  tenglam aning  yechimi
W (x)  — С  exp(  ax).
O 'zgarm as  С  boshlang'ch  sh artd an   topiladi,  y a ’ni  W(x—>0)  =   1 
dan  С  =   1.  Demak,
W (x) =  e x p (-a x ). 
(10.96)
O 'zgarm as 
a
  ni  topish  uchun  m olekulaning  x   dan   x  +  d x  maso- 
fagacha  to'qnashm asdan  o'tish  ehtimolligini  aniqlaylik:
d P (x ) = W (x)W   (dx) = W (x)adx = a e x p (-a x ) d x .  (10.97)
Bu  y erd a  W  (dx) =  ad x   m olekulaning  d x   m asofada  to 'q n a ­
shish  ehtimolligi.  O 'rtacha  erkin  yug u rish   yo'li
A  =  JxdP (x)  = a jx e x p ( - a x ) d x   =  - .


a
D em ak, 
a  =
  1/A  va  n atijad a  (10.96)  h a m d a   (10.97)  ifodalar 
quyidagi  ko'rinishlarni  oladi:
W (x) = e x p | - y j ,   d P (x )  =  je x p ^ -•^ •jd x .
365



Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   534   535   536   537   538   539   540   541   ...   561




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish