Termodinamika va statistik fizika

\dT)v 
\dvlT 
\dT/v
E
 = 
j c v
 
dT + 
Eg.
55

---

Tajriba  ko'rsatishicha,  bir atomli ideal  gazning issiqlik sig‘imi 
te m p e ra tu ra g a   bog‘liq  em as,  sh u n in g   u c h u n   uning  kalorik 
tenglamasi 
E  —  CyT
  + 
En
  bo'ladi.  Sistem aning  ichki  energiyasi 
um um iy  holda  quyidagicha  yoziladi:
E = lc '’d T + l ( § i d v + E "- 
(3-7)
Ushbu  formula  yordamida  har  qanday  sistema  ichki  energiyasini 
topish  mumkin.
Real  gazlar  uchun  nazariy  va  empirik  holda  holatning  150  dan 
oshiq  term ik tenglam alari olingan.  Masalan,  V an-der-V als teng­
lamasi real gazlarning halotini aniqlovchi eng sodda tenglamadir:
(p + J L ) (V - b )  = RT. 
(3.8)
Bu  tenglam a  ideal  gaz  holat  tenlam asidan  ikki  jihatdan  farq 
qiladi.  Birinchidan,  gazni  tashkil  qiluvchi  m olekulalar  hajm i
chekli  ekanligini  hisobga  olib  hajm ga