Termodinamika va statistik fizika

= ( и к т - ^ с' ( щ -
Bularni  ichki  energiya  o'zgarishi  ifodasiga  q o ‘yam iz  v a   ichki 
en ergiya  holat  funksiyasi,  y a ’ni  bosim  va  hajm   bo'yich a  aralash 
hosila  sim m etrik  ekanligini  hisobga  olamiz.  B ir  qator  m urakkab 
b o'lm agan   soddalashtirishlarni  am alga  oshirsak,  masala  sharti 
isbotlanadi.
20.  E n tro p iy a   S - k  1 п Г (е )  y o k i  5,  = ln i2 (e )  k o 'rin is h d a  
aniqlanadi.  K a tta   sondagi  zarralardan  tashkil  topgan   sistema 
uchun  bu  ikkala  ifoda  ek viva len t  ekanligini  ko'rsating.
21.  Bir  jinsli  o g'irlik   kuchi  m aydonida  silindrda  joylashgan, 
yu qoridan   chegaralanm agan ideal  gaz  ustunining  issiqlik sig'im i 
C p  ga  ten gligi  ko'rsatilsin.
22.  Balandlikka  qarab  troposfera  tem peratu rasin in g  pasa- 
yish   sababi  tu shintirilsin  v a   havoni  ideal  gaz  d eb   hisoblab, 
a tm o s fe ra n in g   b a la n d lik   b o 'y ic h a   te m p e ra tu ra   g r a d ie n tin i 
aniqlang.
Yechish.  H avo  balandlikka  ko'tarilganda,  kichik  bosim  soha- 
siga  o'tish i  tu fa y li  kengayadi.  Bu  kengayishni  adiabatik  deb 
hisoblash  m um kin,  chunki  havoning  issiqlik  o'tk a zu vch an ligi
juda  kichik.  A d iab atik  jarayonda  Tp{l~l)h  = const -  Bu  ifodadan
^1 + h l ^ L   = o
T
 
7  
p
Ikkinchi  tomondan,  balandlik  ortishi  bilan  bosim  o'zgarishi 
d p   = - p g d h ,  p  -   h avo  zichligi.  Ideal  gaz  holat  tenglam asi