Termiz davlat universiteti tibbiy bilim asoslari kafedrasi tibbiy bilim asoslari fanidan amaliy

 

 

 

Savollar 

 

1.  Siydik ayirish organlariga nimalar kiradi? 

2.  Bo

’yrakning tuzilishini aytib bering? 

3.  Bo

’yraklarda siydik qanday hosil bo’ladi? 

4.  Siydik yo

’li va siydik pufagining tuzilishini va 

funksiyasini aytib bering? 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4 - Mashg

’ulot 

Tibbiy nazorat usullari: antropometriya, somatometriya, 

somatoskopiya 

2 soat 

Nazariy tushuncha. Bolalarning jismoniy rivojlanishiga ya

’ni antropometrik 

ko

’rsatkichlariga baho berish uchun ularning vazni, bo’yi, ko’krak qafasi, 

---

boshining aylanasi, shuningdek umumiy axvoli asosiy ko

’rsatkich bo’lib xizmat 

qiladi. 

    Chaqaloq bolalrning o

’rtacha vazni o’g’il bolalar uchun 3400-3500 g va qiz 

bolalar uchun 3200-3400g ga tengdir. 

     

Jismoniy rivojlanishni to

’g’ri baxolash uchun o’lchov ishlarining hammasini bolani 

yalang

’och qilib qo’yib  kunning birinchi yarmida o’tkazish zarur bo’ladi chunki 

bolaningbolaning bo

’yi bilan og’irligi kecha-kunduz davomida  o’zgarib turadi. Go’dak bolalar 

maxsus gorizantal tarozida ertalab tortiladi. Katta yoshdagi bolalar vazni esa tibbiyot  tarozisida 

aniqlanadi. Bolaning bo

’yi rostomer ya’ni bo’y o’lchagich yordamida o’lchanadi.  

    Bolaning boshi va ko

’krak aylanasi santimetrli lenta bilan o’lchanadi. Bosh aylanasini 

aniqlash uchun  santimetrli lenta qosh usti rovoqlari  va ensa do

’mbog’i soxasida boshiga 

aylantirib o

’raladi. 

    Ko

’krak aylanasini o’lchash uchun  santimetrli lenta oldindan ko’krak bezi uchlari soxasiga, 

orqadan kuraklarning pastki

 burchaklari soxasiga qo

’yiladi. Yetilib kelayotgan qizlarda 

santimetrli lenta oldingi tomonda IV-qovurg

’a bo’ylab o’tadi. Bolaning qo’llari 

pasti tushirilgan? Nafasi tinch bo

’lishi kerak. Katta yoshli bolalarning ko’krak 

aylanasi nafas chiqarish vaqtida, shuningdek? bor kuchi bilan  nafas olingan va bor 

kuchi bilan nafas chiqarilgan hamda bemalol nafas olib turilgan  vaqtda o

’lchanadi. 

   Somatometriya bo

’yini rastomerlar  (gorizantal va vertikal rastomer) yordamida 

o

’lchashga  aytiladi. 

   Samotoskapiya o

’lchangan bo’yning uzunligini daftarga  qayd qilishga aytiladi. 

   Ishdan maqsad. Bolalarda og

’irlik va bo’yini o’lchashni o’rganish bo’yixa 

amaliy ko

’nikma hosil qilish. 

   Zarur jihozlar. Gorizantal tarozi, tibbiyot tarozisi, santimetrli lenta.