Termiz davlat universiteti texnika fakulteti

3.Мavzu. Yo`l belgi chiziqlari. 
 
Reja. 
1. Yo’l chiziqlari. 
2. Yotiq chiziqlar. 
3.Tik chiziqlar. 
 
Yo’lning qatnov qismi yuzasidagi chiziqlar, ishoralar, yozuvlar va boshqa belgilar 
harakatlanish tartibini belgilaydi. 
Yo’l yuzasidagi yotiq chiziqlar oq rangda bo’ladi (1.4, 1.10 va 1.17 chiziqlar sariq 
rangda bo’ladi). 
    
 
 
 
 
 
1.1 — qarama – qarshi yo’nalishlarda harakatlanayotgan transport oqimlarini ajratadi, 
yo’lning xavfli joylaridagi harakatlanish bo’lagi chegarasini bildiradi; yo’lning kirish 
taqiqlangan chegarasini anglatadi; 
Trans’ort vositalarini to’xtab turish joyi chegarasini hamda avtomagistrallar qatoriga 
kiritilmagan yo’lning harakatlanish qismi chegarasini bildiradi. 
 
1.2 (enli sidirg’a chiziq) — avtomagistrallarda harakatlanish qismi chegarasini 
bildiradi; 
1.3 — to’rt va undan ortiq harakatlanish bo’lagi bo’lgan yo’llarda qarama – qarshi 
yo’nalishdagi transport vositalari oqimini ajratadi; 
1.4 — to’xtash taqiqlangan joyni bildiradi. Yakka holda yoki 3.27 “To’xtash 

---

29 
 
taqiqlangan” yo’l belgisi bilan qo’llaniladi hamda yo’lning harakatlanish qismi 
chetiga yoki yo’l chetidagi to’siq (bordyur) ustidan chiziladi;  
                                                  
Tik chiziqlar
 
Tik chiziqlar -  yo’l inshootlari va jihozlari yuzalariga ketma – ket chizilgan yo’l – 
yo’l oq – qora chiziqlar majmuasidan iborat bo’lib, ularning o’lchamlarini 
ko’rsatishda, ko’z bilan chamalash vositasi sifatida hizmat qiladi. 
 
 
 
 
 
2.1 — harakatlanayotgan transport vositalariga xavf tug’diradigan yo’l inshotlarining 
tik elementlari (ko’priklar va osma yo’llar, ustunlar va h. k.) ni bildiradi. 
2.2  - tonellar, ko’priklar, osma yo’l va ko’priklarning pastki qirrasini bildiradi. 
2.3 – ajratish bo’laklaridagi yoki “xavfsizlik orolchalari”dagi dumaloq, ustunlarni 
bildiradi. 
2.4 – yo’naltiruvchi, beton yoki temir beton ustunlar, to’siq, tirgaklar va hokazolarni 
bildiradi. 
2.5 – yo’lning kichik radiusli burilishlari, tik nishabliklari va boshqa xavfli joylarda 
yo’l chetiga o’rnatilgan to’siqlarning yon yuzalarini bildiradi. 
2.6 – boshqa joylardagi to’siqlarning yon yuzalarini bildiradi. 
2.7 – yo’lning xavfli joylarida uning chetidagi to’siqni (bordyurni) va yo’l sathidan 
baland bo’lgan “xavfsizlik choralari” chetini bildiradi.  
                                            

---

30 
 
 
      
 
 
    
 
 
 
 
 
 

---

31 
 
   
 
 
 

---

32 
 
     
 
 
 
 

---

33 
 
 
 

---

34 
 
 
 
 
 
 
 

---

35