Termiz davlat universiteti Tarix fakulteti

Keltirib o`tilgan ma`lumotlarga ko`ra viloyat hokimlariga o`z hududlarini boshqarishda juda katta huquq va imtiyozlar berilganligi, ular mahalliy boshqaruvdagi nafaqat dunyoviy, balki diniy mansabdorlarni tayinlash huquqiga ham ega bo`lganliklarini ko`rsatadi. Shu bilan birga viloyat hokimlari mahalliy boshqaruv tizimiga ma`sul shaxs sifatida uni tashkil etishi, ba`zi kichik markazlarga amaldorlarni tayinlashi mumkin edi. Viloyatlar tarkibida ma`muriy birliklarni boshqaruvida asosan xonlikning Toshkent viloyati va qisman Namangan hamda Andijon viloyati tarkibidagi qirg`izlar va qozoqlar yashaydigan hududlarda tashkil etilganligini aytib o`tish kerak. Mazkur ma`muriy birliklarni boshqaruv qarorgohi harbiy qo`rg`on qal`alarda joylashgan bo`lib,ularni oliy hukmdor tomonidan tayinlangan ―dodhoh‖ unvonidagi mansabdorlar boshqargan.Dodgohlar qirg`izlar yashaydigan hududlarda qirg`iz manaplari, qozoqlar yashaydigan hududlarda esa qozoq biylari ishtirok etgan boshqaruv tizimini tashkil etishgan. Chuy vodiysidagi qirg`iz manaplari turli bahsli masalalarda Pishpakda har yili yig`in o`tkazib turishgan.102 Bunday yig`in Qurtqada ham bo`lib, unda qirg`izlar uchun turli

Buxoro amirligi MA’LUMOTLARI

Xonlbikning o`troq aholi yashaydigan hududlarida mahalliy oshqaruvning eng quyi tizimi  aminlik va  oqsoqolliklardan iborat bo`lgan. Bunday ma`muriy birliklar aminlar va oqsoqollar tomonidan boshqarilgan. Ayrim qishloqlarni miroblar yoki imom xatiblar ham boshqargan. 104

Amin va oqsoqollar hukumat tomonidan emas,fuqarolar tomonidan saylangan. Bu Qo`qon mahalliy boshqaruv tizimining yana bir o`ziga xos xususiyati edi.Amin va oqsoqollar o`zlari boshqarayotgan hudu44 bilan bir qatorda maishiy

Buxoro amirligi tug’risida

• 2.3 Xonlik boshqaruvida Buxoro va Xiva xonligi nisbatan farqli jihatlari.   Qo`qon xonligi markaziy boshqaruv tizimi boshqa O`rta Osiyo xonliklar
• singari o`rnatilgan. Biroq markaziy va ma`muriy boshqaruvi tizimida o`ziga
• xos farqli jihatlari ham bo`lgan. 
• Qo`qon xonligida davlat boshqaruv tizimida turli amaldorlar faoliyat
• yuritgan maxsus vazirliklar zimmasidagi vazifalarni bir shaxsga yuklatilgan.
• Bunday tizim boshqa xonliklarda ham mavjud bo`lgan. Xiva xonligi
• boshqaruv tizimi ham shu usulda amalga oshirilgan.
• 109