Termiz davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

1-Rasm Shimoliy Amerika tabiat zonalari xaritasi
3
ASOSIY QISM
1.ARKTIKA IQLIM MINTAQASI VA TABIAT ZONASI(Arktika cho‘llari)
Bu mintaqa asason kanada-Arktika arxepelgidagi orollar to‘plqmini o‘z ichiga oladi. Arktika Shimoliy Amerika Arktikasi ning shimoliy qismlaridan tashkil topgan Alyaska (AQSH), Shimoliy Kanada va Grenlandiya Asosiy suv havzalariga quyidagilar kiradi Shimoliy Muz okeani, gudson ko'rfazi, Alyaska ko'rfazi va Shimoliy Atlantika okeani Shimoliy Amerika Arktikasi Qutb doirasidan yuqorida joylashgan. Bu Arktikaning bir qismidir, bu Yerdagi eng shimoliy mintaqadir. G'arbiy chegarasi Seward yarimoroli va Bering bo'g'ozi. Janubiy chegarasi Arktika doirasi ning taxminiy chegarasi bo'lgan 66 ° 33’sh.k. Arktika mintaqa eng issiq oy (iyul) uchun o'rtacha harorat 5 ° C dan past bo'lgan atrof-muhit chegaralari bilan belgilanadi. Eng shimoliy O‘simlik chizig'i taxminan ushbu mintaqa chegarasidagi izotermaga amal qiladi. Mintaqaning iqlimi qutbli joylashuvi tufayli yil davomida qattiq sovuq bo'lganligi ma'lum. U shuningdek muzliklarni o'z ichiga oladi va asosan qalin qor va muzning bilan qoplangan. Shimoliy Amerika Arktika iqlim mintaqasi yil davomida juda sovuq harorat bilan ajralib turadi. Shuningdek, u kun yorug'ida yuqori mavsumiy tebranishlarni va Yerning Og‘ishi va uning qutbli joylashishi sababli kuchli shamollarni boshdan kechirmoqda. Yil davomida esadi. Eng issiq oy iyul, eng sovuq oy esa yanvar. Qishda uzoq vaqt qorong'i kunlar quyosh nuri tushmasa, yozda quyosh botmaydigan kunlar bo'ladi. Yilning ko'p qismida mintaqaning ayrim qismlari muz bilan qoplangan va yilning har qanday oylarida qor yog'ishi mumkin. O'rtacha yillik yog'ingarchilik 250 mm.Arktika Mintaqasida qishki harorat (-45° dan -50° gacha) natijasida juda qattiq va sovuq. Unda qalin muz
4
qatlami bilan qoplangan arktik cho'llar ustunlik qiladi. Har yili kuchli qor bo'ronlar, ushbu iqlim mintaqasida kuchli bo‘lib turadi