Termiz davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti "geografiya" ta

mineral 
suv
); 
Qattiq 
(rudalar, 
tuzlar, 
ko'mir, 
granit, 
marmar); 
Gazsimon (yonuvchi gazlar, metan, geliy). 
Dunyoda mineral resurslarni qazib olish va ulardan foydalanish 
Mineral resurslar zamonaviy sanoat va ilmiy-texnika taraqqiyotining asosidir. 
Ularsiz ko‘pchilik sanoat tarmoqlari: kimyo, qurilish, oziq-ovqat, yengil, qora va 
rangli metallurgiyaning mavjudligini tasavvur qilib bo‘lmaydi. Mashinasozlik 
oʻzining koʻp tarmoqlariga ega boʻlgan holda ham mineral xomashyodan 
foydalanishga asoslangan. 
Yoqilg'i resurslari katta ahamiyatga ega. Ular cho'kindi kelib chiqishi va ko'pincha 
qadimgi tektonik platformalarda joylashgan. Dunyoda yoqilgʻi va mineral 
resurslarning 60%i koʻmir, 15%i tabiiy gaz, 12%i neftdir. Qolgan hamma narsa torf, 
moyli slanets va boshqa foydali qazilmalarning ulushi. 
Mineral resurslar (dunyo mamlakatlari bo'yicha) 
Foydali qazilmalarning o'rganilgan zahiralari va ulardan foydalanish hajmining 
nisbati mamlakatning resurslar bilan ta'minlanganligi deyiladi. Ko'pincha, bu qiymat 
ushbu zaxiralar etarli bo'lishi kerak bo'lgan yillar soni bilan o'lchanadi. Dunyoda 
juda ko'p foydali qazilmalarga ega bo'lgan bir nechta davlatlar mavjud. Yetakchilar 
orasida Rossiya, AQSh va Xitoy bor. 
Eng yirik davlatlar
 ko'mir qazib olish uchun: Rossiya, AQSh va Xitoy. Dunyodagi 
barcha ko'mirning 80% bu erda qazib olinadi. Ko'mir zahiralarining asosiy qismi 
shimoliy yarim sharda joylashgan. Ko'mir bo'yicha eng qashshoq mamlakatlar 
Janubiy Amerikada. 

---

Dunyoda 600 dan ortiq neft konlari o'rganilgan, yana 450 tasi o'zlashtirilmoqda. 
Neftga boy mamlakatlar - 
Saudiya Arabistoni
, Iroq, Quvayt, Rossiya, Eron, BAA, 
Meksika, AQSh. 
Neft qazib olishning hozirgi sur'atlarida, geologlarning fikriga ko'ra, allaqachon 
o'zlashtirilgan konlarda ushbu yoqilg'ining zaxiralari 45-50 yilga etarli bo'ladi. 
Gaz zaxiralari bo'yicha dunyoda yetakchilik qilayotgan davlatlar - Rossiya, Eron, 
Birlashgan Arab Amirliklari va Saudiya Arabistoni. ning boy gaz konlari 
topilgan