Termiz davlat universiteti sport boshqaruvi kafedrasi jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi

Sport taktikasi uch shaklda namoyon bo‘ladi:
1) shaxsiy kurash: a)raqibning bevosita qarshiligi bilan (yo‘lakchasi belgilanmagan joylarda yugurish, velosiped poygasi, sportchi yurishi, chang‘i va h.k.) va raqiblarning nisbiy ta’siri bilan (yo‘laklarda) yugurish, gimnastika, suzish, eshakak eshish, figurali uchish va h.k.);
2) ikki kishining kurashi: a)raqibning bevosita qarshi ligi bilan (boks, qilichbozlik, dzyudo, kurash); b)raqiblarning bilvosita ta’siri­da (tennis, stol tennisi, badminton, shaxmat va h.k.);
3) jamoali musobaqalar: a) raqibning bevosita qarshiligi bilan (basketbol, futbol, qo‘l to‘pi, hokkey va h.k.)b) raqibning bilvosita ta’siri bilan (voleybol, estafeta yugurishi, badiiy gimnastika bo‘yicha komanda musobaqalari va h.k.)
Sport kurashini tashkil qilish va olib borish. Harakatlarning taktik muammosi - sport taktikasi muammosi sport musobaqalarini uyushtirish va olib borishda namoyon bo‘ladi.
Sport musobaqasining taktikasi deganda - eng yaxshi natijaga erishish uchun musobaqadan oldin va bevosita musobaqa jarayonida amalga oshiriladigan chora-tadbirlarning majmuini tushunamiz.
Taktik faoliyat - taktik mashg‘ulotlar, texnik malaka, jismoniy qobiliyatning rivojlanishi darajasi, irodaviy fazilatlar, reaksiya tezligi va boshqalarga asoslanadi.
Harakat taktikasning uch fazasi mavjud:
a) musobaqa situatsiyasini anglash(idrok qilish) va uni tahlil qilish fazasi;
b) maxsus taktik vazifani xayolan hal qilish(ideomotor);
v) taktik vazifani amaliy hal qilish.
Idrok qilishnig sifati - ko‘rishning hajmi, ko‘rish doirasi, ko‘rish orqali harakatni baholash, texnik malakalarning rivojlanish darajasi, fikrlash jarayonining sifati, bilim va tajribalarga bog‘liq bo‘ladi.
Taktik vazifa, avvalo, xayolan, keyin esa amaliy hal qilinadi. Sportchi nima qilishi kerakligini juda tez aniqlashi, o‘z bilimini malaka va qobiliyatini baholay olishi kerak.
Ayrim sportchilar musobaqa situatsiyasini idrok va tahlil qilishda bilim va tajribalarning kamligi sababli mantiqiy fikrlashga bog‘liq bo‘lgan taktik vazifalarni hal qilishda qiyinchilikka duch keladilar.