Tennis o’yining paydo bo’lishi va rivojlanishi Stol tennis o’yining paydo bo’lishi tarixi

Musoboqa komendanti

Musoboqa komendanti musoboqa o’tkazish joylarini jixozlash, musoboqa qatnashchilari xakamlar xamda tomoshabinlarni qabul qilish musoboqa o’tkazish uchun kerakli bo’lgan sport anjomlar va jixozlar bilan taominlash, shuningdek musoboqa bosh xakami ko’rsatmasi bo’yicha radiofikatsiya, televidenie, komppyuter xizmatlarini tashkillash va musoboqani yuqori saviyada o’tkazishni taominlashdan iboratdir.

Mustaqil tayyorlanish uchun savollar

1. 
   Xakamlar xaoyati tarkibi kimlardan iborat bo’ladi?
   
2. 
   Asosiy xakamni vazifalari va xuquqlari nimalardan iborat?
   
3. 
   Katta xakam vazifalari va xuquqlardan nimalardan iborat?
   
4. 
   O’yinni olib boruvchi xakamni vazifasi va xuquqi nimalardan iborat?
   
5. 
   Xisobchi xakam vazifalari nimalardan iborat?
   
6. 
   CHiziqdagi xakam vazifalari nimalardan iborat?
   
7. 
   Habar beruvchi xakam vazifasi nimalardan iborat?
   
8. 
   Qatnashchilar oldidagi xakam vazifasi nimalardan iborat?
   
9. 
   Musoboqa tibbiy xodimini vazifalari nimalardan iborat?
   
10. 
    Musobaqa o’tkazish joylariga qo’yilgan texnik va pedagogik talablar mazmuni nimalardan iborat?
    

Stol tennisi bo’yicha musoboqalarni tashkillash va o’tkazish usullari

Musoboqa turlari va xarakatlari

Musoboqa turlari
Stol tennisi musoboqalar quyidagi turlar bo’yicha o’tkaziladi.
a) yakka uchrashuvlar
b) juftlik uchrashuvlar

• 
  erkaklar juftlik uchrashuvlar
  
• 
  ayollar juftlik uchrashuvlar
  
• 
  aralash juftlik uchrashuvlari (ayollar va erkaklar ishtirokida)
  

Musoboqalar xarakterlari

1. Xarakterga qarab stol tennisi bo’yicha musoboqalar quyidagicha o’tkaziladi:
a) shaxsiy
b) shaxsiy, guruxlar bo’yicha
2. SHaxsiylarga, xar bir musoboqa qatnashchisining natijalari aloxida ko’rsatiladigan musoboqalar kiradi.
3. Guruxlar bo’yicha, guruxning xamma qatnashchilarini natijalari umumiy qilib xisoblanadigan musoboqalar kiradi.
4. SHaxsiy guruxlar bo’yicha, musoboqalarga bir payitda xam shaxsiy xam guruxlar bo’yicha natijalari xisobga olinadigan musoboqalar kiradi.
5. Musoboqalarning xarakter va dasturlari musoboqaning nizomi bo’yicha aniqlanadi.

Xar-bir sport turi bo’yicha yapniy yengil atletika, og’ir atletika, suzish bo’yicha yevropa, dunyo va Olimpiada rekortlari bor. Bu rekort ko’rsatqichlar bapzi xollarda bir daqiqa yoki bir yil saqlanib turadi. Bunday rekort ko’rsatqichlar stol tennisida o’ziga xos xususiyatlariga ega stol tennisi bo’yicha eng yuqori martabaga ega bo’lgan rekortni stol tennis ustasi Veng Viktor Barna (1911-1972) hisoblanadi. U dunyo chempioni bo’yicha 15 ta oltin medalp soxibi, besh martaba yakka o’yin bo’yicha dunyo chempioni (1930, 1932-1935) sakiz martaba juft o’yin bo’yicha erkaklar o’rtasida ikki martaba aralash juft o’yinlar g’olibi bo’lgan.

Ayollar o’rtasida bunday unvonga ikkita tennischi ruminiyalik Anjelik Rozyan (1921) va vengriyalik Mariya Mednyanski hisoblandi (1901-1979) A.Rozyanina olti yil davomida (1950-1955) ayollar o’rtasida yakka o’yinlarda dunyo chempioni unvoniga ega bo’lgan. Yana bir sportchi ayol bo’ndan xam yuqori sovrindan soxibkori M.Menyanski dunyo chempionati bo’yicha 12 ta oltin medalp soxibasi, besh martaba yakka o’yin bo’yicha dunyo chempioni, yetti martaba ayollar o’rtasida juft o’yinlari bo’yicha g’olibi (1928, 1930-1935) va olti marotaba aralash o’yinlar bo’yicha dunyo g’olibasi hisoblangan (1927, 1928,-1930-1931-1933-1934 yillar)
SHunisi qiziq-ki zamonaviy tennis ustalari xozirgacha bunday rekort ko’rsatqichlarini xali ko’rsatganlaricha yo’q. Ayollar o’rtasida eng tezkor o’ynash bo’yicha rekort o’rnatgan angliyalik tennis ustalari Lindn Xavar va Melod Legod xisoblanib 1977 yil 11 oktyabrda ular ichida 148 martaba shar surganlar.
Erkaklar o’rtasida juft o’yin bo’yicha 101 soat 1 minut 11 sana vaqt o’yna rekort o’rnatgan o’yinchilar Lans Fil va Voren Veryar bo’lib bu o’yin 1979 yil 9-13 aprelda QASHning Koliforin itatida qayt qilingan.
Yakka o’yin bo’yicha o’zoq o’ynashda rekort o’rnatgan tennischilar Mark Xpyuiz va Kris Long Hisoblanadi. Ular o’rtasidagi o’yin 116 soat 24 daqiqa davom etib, bu o’yin 1983 yil 22-27 mayda AQSHni Nevat shtatida qayt etilgan. Erkaklar o’rtasida o’tkazilgan juft o’yinlar bo’yicha eng uzoq vaqt davom etgan o’yin 91 soat, 43 daqiqa bo’lib, bu o’yin 1982 yil AQSHni Kanzas shtatida Yanom Djeffris Djordje Miltnom xamda ikkinchi juft o’yinchilari Gpedom Xolmbinko va Lesom Stefford o’rtasidagi bo’lib o’tgan o’yinlar xisoblanadi. Bu balki oxirgi yutuqlaridir yangi stol tennisi bo’yicha rekordlar oldinda.
Jamoalar musobaqalari bo’yicha dunyo chempion unvoni uchun erkaklar o’rtasida 12 marotaba g’oliblikni egallagan Vengriya amoasi xisoblandi. (1926-1979) Ayollar o’rtasida jamoalar bo’yicha 8 marta chempionlik unvonini egallagan Yaponiya jamoasi hisoblanadi (1952-1971) 1981 yil 36 dunyo chempionatida rekort o’rnatgan jamoa Kitay tennischilar xisoblanadi. Bunda barcha o’yinlar bo’yicha 7 ta oltin medal soxibi bo’lgan.
Stol tennisi musobaqalar tarixidan maolumki bir xisob uchun eng uzoq o’yin 14 mart 1936 yilda Pragada bo’lib o’tgan dunyo birinchiligida Polpshalik tennischi A. Erlixon va Ruminiyalik sportchi P. Fakashem o’rtasidagi o’yin qayt etilgan. Ular xotosiz sharni setkadan 1 soat 58 minut davomida o’tkazib o’ynagan bo’lsalar, 1983 yil 26 iyulda ikkita tennischi Dak Bauling va Richard dekabr Uittlar tomoshabinlar ishtirokida 10 soat 9 daqiqa xar-xil usullar bilan xatosiz o’ynashib rekord o’rnatiiib Ginnes kitobiga o’z nomlarini qoldirgan o’yinchidar xisoblanadi.
Stol tennisida eng tezkor tennischilar angliyalik sportchi Desmund va uni do’sti Niki yar Viso bo’lib ular 1976 yili 1 dekabrda Londonda 60 daqiqa ichida sharga 162 marta zarba berganlar. Stol tennisida erkaklar o’rtasida yakka o’yin bo’yicha eng uzoq vaqt o’yin Piter Vander Mirov va Andre Vettterlar o’rtasidagi o’yinda rekord o’rnatilgan. Bu o’yin 1983 yil 30 maydan -4 iyulgacha 143 soat 46 daqiqa o’yinab rekort o’rnatganlar. 1982-1985 yilda F.Bulatova birinchi marta sobiq ittifoq chempioni bo’lgan.