Tennis o’yining paydo bo’lishi va rivojlanishi Stol tennis o’yining paydo bo’lishi tarixi

Olib boruvchi xakam

1. Olib boruvchi xakam:
a) aloxida shaxsiy uchrashuvlarni boshqaradi, o’yin davomida bo’ladigan savollar muammolarni o’zi mustaqil xal qilishga xuquqli, musoboqa musoboqa qonun qoylariga suyangan xolda;
b) o’yin o’tkaziladigan maydonga va stolga ularni axvolini kuzatib turadi. Setkani o’yin boshlanishidan oldin tekshirib chiqadi;
v) uchrashuvdan oldin shu uchrashuv qatnashchilari bilan kim qaysi tomonda o’ynaydi va kim birinchi to’p uzatadi, qanaqa to’p bilan o’ynashadi shularni aniqlab beradi;
g) tartib bilan qatnashuvchilarni va xakamlarni uchrashuv maydoniga kirish va chiqishlarini taominlaydi;
e) qatnashuvchilarini va tomoshabinlarni uchrashuv shartlari, o’yinchilar soni, ularni sport unvonlari, qaysi jamoa vakili ekanligi, o’yin natijalari va kim birinchi to’p uzutish xaqida axborot berib turadi;
j) yakka uchrashuvlar singari, juftlik uchrashuvlarini xam tik turgan holda o’tkazadi;
z) o’zi yoki xisoblovchi xakam yordamida vaqtni kuzatib borish;
i) to’pni uzatishda to’g’ri uzatilishini kuzatib turish;
k) majbur bo’lib qolgan tanaffuslarda vaqtni to’xtatish misol uchun, to’p shikastlansa, stolni xolati buzilsa, setka, yorug’lik, o’yinchi shikastlansa va xakazo;
l) o’yinchilarni o’z vaqtida joy almashinishi, juftlik uchrashuvlarda bo’lsa ularni joylashishlari o’z vaqtida bo’lishini kuzatib boradi;
m) to’pni xolatini kuzatib turadi va kerak bo’lganda o’yinni to’xtatib to’pni tekshirib turadi;
n) to’pning shikastlanishi uchrashuvni natijasiga taosiri borligini aniqlaydi;
o) uchrashuvni borishini o’zi mustaqil yoki xisobchi xakam yordamida boshqaradi. Partiyani boshlanishini baland ovozda eolon qiladi: «nol-nol!», o’yinchini o’yinda chiqishi bilanoq eolon qiladi. oldin to’p uzatayotgan o’yinchining kegin 2-chi o’yinchining xisoblarni eolon qiladi va xatolarni xam baland ovozda aytadi.
p) barcha o’yin qisimdan xisoblarini, xisobchi xakamsiz olib boradi protokolda partiyalar va uchrashuvlar tugaganda ularni tugaganini eolon qiladi.
r) musoboqa qoydalarini to’g’ri bajarilish xuquqiga ega. Musoboqa qoidalarini buzgan qatnashchini ogoxlantirib yana 2-marta qoidani buzsa uni o’yindan chetlashtiriladi;
2. Olib boruvchi xakam yo’l qo’ymasligi bo’lgan qoydalar:
a) tanaffuslarni cho’zish;
b) ataylab to’pni olib kelishni cho’zish, ataylab o’yinni cho’zish;
v) o’yinchiga maslaxatlar va yo’llanmalarni o’yin paytida tomoshabinlar, qatnashchilar vakillar tomonidan berilishi;
g) o’yinchilarni o’zaro va xakamlar bilan tortishishlarni;
d) o’yinga tomoshabinglarni, trenerlar, vakillar, va kapitanlarni aralashishini oldini olish.