Temir yo’l statistikasi fanidan kurs ishi sirtqi bo’lim sbxt-1 guruh talabasi bajardi: tekshirdi: Sultanova S. M. Toshkent-2023 kirish

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O'RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI

TOSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI

TEMIR YO’L STATISTIKASI
FANIDAN KURS ISHI


SIRTQI BO’LIM
SBXT-1 GURUH TALABASI
BAJARDI:
TEKSHIRDI: Sultanova S.M.

TOSHKENT-2023

KIRISH
Temir yo‘l transporti statistikasi – iqtisodiy statistikaning tarmoqlar statistikasi ajralmas bo‘limi hisoblanadi. Uning o‘rganish predmeti temir yo‘l tansporti bo’lib, yuk va yo‘lovchilarni aniq masofaga tashishni tashkillashtiruvchi korxonalar majmuasi hisoblanadi. Temir yo‘l transporti oldida turgan asosiy vazifa mamlakat miqyosidagi temir yo‘l transportida tashishlarga bo’lgan ehtiyojni o‘z vaqtida, sifatli va to‘liq qondirish hamda tarmoqni va uning har bir korxonasi ishi samaradorligini oshirishdan iborat. Bozor iqtisodietida xujalik mexanizmi va temir yo‘l transporti boshqarish tuzilmasida katta o‘zgarishlar ro’y bermoqda. Statistika ijtimoiy-iqtisodiy hodisalar va jarayonlarning miqdoriy tomonlarini ularning sifat tomonlari bilan uzviy ravishda bog‘langan holda o‘rganadi. Ma’lumotlarni to‘plash, ularni qayta ishlash, tahlil va bashorat (prognoz) qilish statistikaning asosiy vazifasi hisoblanadi. Shuning uchun xo‘jalik boshqaruvni takomillashtirishda statistik hisob va hisobotning ahamiyati katta va ular bir-biri bilan bevosita bog‘liqdir. Statistika korxonalar ishlab chiqarish faoliyati natijalarining moddiy va mehnat resurslari mavjudligi, ularning ishlatilishi, foydalanilgan zaxiralari, moliyaviy holatini tavsiflaydi hamda joriy va bashorat loyihalarni tuzish uchun ma’lumotlarni yig‘adi, qayta ishlaydi, tahlil qilish uchun tayyorlaydi. Istiqbolni belgilash va Davlat statistika qo‘mitalari, viloyat statistika bo‘limlari 1997 yil 15 maydagi Farmonga asosan birlashtirilib Makroiqtisodiyot va statistika vazirligi tashkil etildi. Davlat Statistika qo’mitasi O‘zbekiston Respublikasi “Davlat Statistikasi haqida” va respublika Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasi Makroiqtisodiyot va statistika vazirligini qayta tashkil etish haqida” gi 24 dekabr 2002 yil UP3183 sonli Farmoniga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 8 yanvar 2003 yil 8-sonli qaroriga asosan tuzilgan bo‘lib, mamlakatimizda statistika sohasida yagona siyosat ishlab chiquvchi va amalga oshiruvchi mustaqil yuridik shaxsdir. Davlat Statistika qo‘mitasi o‘z faoliyatini O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, “O‘zbekiston Respublikasi Davlat Statistikasi to‘g‘risida”gi Qonun va boshqa rasmiy hujjatlarga muvofiq amalga oshiradi. Temir yo‘l transporti tuzilmaviy korxonalari uchun statistik ko‘rsatkichlar tizimini ishlab chiqish hamda ularni tahlil qilish usullari temir yo‘l transporti statistika bo‘limida o‘rganiladi.