Temir yo‘l muhandisligi

2.7. Epyurani hamda strelkali o‘tkazgich sxemasini komponovkalash va chizish
Strelka va krestovinaning asosiy o‘lchamlarining hisob-kitobini amalga oshirishda ayrilar o‘rta qismidan tashqari ular tagidagi to‘sinlar ham taqsimlangan. Shunday qilib, faqat ayrilar hamda ulanish yo‘llari ostidagi to‘sinlarni taqsimlab, strelkali o‘tkazgich tagidagi barcha to‘sinlar uzunligini aniqlash qoldi, xolos.

Strelkali o‘tkazgich tarkibidagi relslar uzunligini aniqlash sxemasi 8-rasm

Ayrilar ostidagi to‘sinlar orasidagi oraliq(prolet)lar miqdorini quyidagi formulaga binoan topish mumkin

To‘sinning normal turtib chiqib turish masofasi - relsning ichki ishchi qirrasidan brus oxirigacha bo‘lgan masofani quyidagicha aniqlash mumkin:

mm,

bu yerda 2750 – shpalalar uzunligi, mm.
Ba’zan uzun to‘sinlarni tejash maqsadida rusumli o‘tkazgichlar uchun M` o‘lchamini bir to‘sin uzunligidan ikkinchisiga o‘tishda qo‘llanadigan standart to‘sinlar uzunligiga qo‘shishni yarmiga kamaytiradilar, ya’ni 250/2 = 125 mm (bu yerda 250 mm – standart to‘sinlar uzunligiga qo‘shish). Shunday qilib, quyidagicha qabul qilinadi:

mm

Avvalgilariga nisbatan uzunroq to‘sinlarning joylashishini strelkali o‘tkazgich epyurasi chizmasini masshtabda yoki tahliliy (analitik) tarzda bajarganda ko‘pincha grafik nuqtai nazardan aniqlaydilar.
Strelkali o‘tkazgich epyuralari (ilovaga qarang) barcha avvalgi yechimlar va hisob-kitoblardan so‘ng rasmiylashtiriladi.
To‘sin(brus)larning oddiy o‘zkazgich tagida joylashuvi


Ishchi sxematik chizma 1:50 yoki 1:100 masshtabida bajarilib, joydagi strelkali o‘tkazgich ham shunga muvofiq o‘rnatiladi. Epyurada hisob-kitob orqali olingan va qabul qilingan xarakterli o‘lchamlar ko‘rsatiladi. O’tkazgich o‘rnatilishi epyurasini o‘tkazgich qismlar sxemasi (razbivka) bilan to‘ldiriladi (namuna sifatida 10-rasm berilgan).
O’tkazgich qismlari sxemasi (razbivka) da asosiy chiziqli o‘lchamlar ko‘rsatiladi: - ramali relslar old ulanma(stыk)sidagi, ayrilar boshidagi, har ikki yo‘nalish bo‘yicha ayrilar tubidagi, egrilik o‘rtasida va krestovina qarshisidagi koleya (oraliq) eni; radiuslar o‘zgarish joyida boshlang‘ich burchak va ayrilarga tegib o‘tish burchagi (ikki radius bo‘yicha ishlangan ayrilarda); ayri va o‘tkazgich egriligi radiuslari; krestovina burchagi; ayrilar shakli va uzunligi; o‘tkazgich tarkibiga kirgan rama relslari va boshqa relslarning uzunligi; to‘g‘ri (vstavka) uzunligi; koleya (rels oralig‘i) eni otvodi uchastkalari, kontrrelslar va krestovina uzunligi; o‘tkazgich egriligini qismlarga bo‘lish (razbivka) uchun abssissa va ordinatalar.