Temir yo‘l muhandisligi

O’tkazgich egriligi koordinatalarini aniqlash uchun hisob-kitob sxemasi. 7-rasm

2.6. Strelkali o‘tkazgich tarkibidagi relslar va rels rubkalarining uzunligini aniqlash
Strelkali o‘tkazgichni tez va aniq o‘rnatish imkoniyati strelkali o‘tkazgich tarkibidagi rels rubkalari va relslar uzunligi hisobining to‘g‘riligi bilan belgilanadi. Ulanish yo‘llari relslarining bir qismi standart uzunlikda qabul qilinadi; standart uzunlikdagi relslar miqdori strelkali o‘tkazgichning amaliy uzunligi hamda relsning qabul qilingan standart uzunligi bilan aniqlanadi. Odatda, hisob-kitob yordamida quyidagi rubkalar uzunligi aniqlanadi (8-rasm):
A) krestovina qarshisida joylashgan, to‘g‘ri yo‘nalish yo‘lining rels rubkasi:

=40,147-13,69-12,5-0,02=13,937≥ 4,5 m (2.38)

B) yonlama yo‘nalish yo‘lining tashqi iz bo‘yicha us relsiga yondosh bo‘lgan rels rubkasi:

l_b-u=(572,34+0,075/2)(0,066534-0,027594)+3,45-2,21-12,5- 0,02=13,49m (2.39)

V) to‘g‘ri yo‘nalish yo‘lining ichki iz bo‘yicha us relsiga yondosh bo‘lgan rels rubkasi:

=33,28-8,614-2,21-12,5-0,02=9,936 m (2.40)

G) krestovina qarshisida joylashgan, yonlama yo‘nalish yo‘lining ichki iz bo‘yicha rels rubkasi; strelkali o‘tkazgich yonlama yo‘nalish qiyaligining o‘zgarishiga bog‘liq ravishda, strojka oxiridagi kesim ayrisi qiyaligi o‘zgarganida quyidagi tarzda aniqlanadi:
m (2.41)
(2.38-2.41) formulalarida quyidagi ifodalar qabul qilingan:
- rels izlarining ko‘rib chiqilayotgan uchastkasida yotqizish mumkin bo‘lgan standart uzunlikdagi relslarning umumiy miqdori;
- ko‘rib chiqilayotgan rels izlaridagi ulanma tirqishlarining umumiy kattaligi.
(2.39, 2.41) formulalariga hisobiy burchaklar qiymatlari radianlarda qo‘yilishi lozim. Simmetrik joylashgan rels rubkalari va (2.38, 2.41) larni ^ r qiymatiga ko‘paytirish shart. va rels rubkalarini uzaytirish qiymati poyezdlar qatnovi asosan yonlama yo‘ldan amalga oshirilganida quyidagi ifoda yordamida aniqlanadi:
=1,520 ·0,033296378=0,05m (2.42)
Rels va rels rubkalari uzunligini uzil-kesil tanlab olish va ularni strelkali o‘tkazgichga o‘rnatish tartibini aniqlash maqsadida quyidagilarga amal qilish tavsiya etiladi:
A) rels rubkalari uzunligi kamida 4,5 m bo‘lishi lozim;
B) agar krestovina yaqinidagi va rels rubkalari to‘g‘ri qo‘yilma uzunligini to‘liq qoplamasa, bunday holda ularni strelkali o‘tkazgichning tegishli rels izlari bo‘yicha avvalgi standart uzunlikdagi relslar bilan almashtirish tavsiya etiladi;
V) va rels rubkalarining tegishli izlar bo‘ylab avvalgi standart relslar bilan ulanmalari kontrrelslar bilan yopilgan zonaga tushib qolsa, u holda mazkur va rubkalarni tegishli izlar bo‘ylab avvalgi standart uzunlikdagi relslar bilan o‘rnini almashtirish zarur.