Tema: terining patofizyologiyasi

TERI TOSHMALARI MORFOLOGIK ELEMENTLERI
Patologikalıq teri procesine tuwrı ataq beriw ushın teriniń áspi payda bolǵan elementlerdi ajıratıp kórsetiw kerek. Sonday etip, dermatologik kesellik (status localis) xarakteristikaında dermatologiyada morfologiyalıq elementler dep atalatuǵın arnawlı atamalar qollanıladı. Tiykarǵı hám ekinshi dárejeli morfologiyalıq elementler bar.
* Tiykarǵı morfologiyalıq elementler ózgermeytuǵın terinde payda boladı hám keselliktiń baslanıwın xarakteristikalaydı ; óz gezeginde olar aseksual (infiltratsion) hám kaviter (ekssudativ) bólinedi.
* Ekilemshi morfologiyalıq elementler tiykarǵı elementlerdiń evolyutsiyası processinde rawajlanadı hám teri procesiniń dawam etiw waqtinı kórsetedi.
Kesellikti anıqlaw qoyıw ushın döküntünün tiykarǵı elementi túrin anıqlaw zárúrli áhmiyetke iye. Bul tiykarǵı elementlerdiń ekinshi dárejeli operativ evolyutsiyası menen ámelge asırılıwı qıyın bolıwı múmkin. Bunday jaǵdaylarda, tiykarǵı döküntülerin evolyutsiyasınıń tiykarǵı nızamları hám qásiyetlerin bilip, aldınǵı elementti ekinshi dárejeli anıqlaw múmkin.
Morfologiyalıq elementlerdi úyreniwde nawqasda olardıń óz-ara maslasıwshılıǵı, áspilerdiń monomorfik yamasa polimorfik tábiyaatı, individual elementlerdiń qásiyetleri: úlkenligi, reńi, forması, bekkemligi, maydanı, quramı hám basqalar, sonıń menen birge olardıń dinamikası itibarǵa alınıwı kerek.
• Monomorfik 1 tipidagi tiykarǵı elementlerden shólkemlesken áspi dep ataladı, mısalı, ekilemshi Sifiliz menen - ótkir ürtiker - blister menen roseal áspi.
* Polimorf áspi teri túrli morfologiyalıq elementler payda bolǵan mámleketlikler dep ataladı. Haqıyqıy hám jalǵan polimorfizm ámeldegi:
- haqıyqıy polimorfizm 2 yamasa odan kóp tiykarǵı morfologiyalıq elementlerdiń (Papule, qabariq hám basqalar ) nawqastıń terisida bar ekenligin ańlatadı. Mısalı, teri ústinde neyrofibromatoz menen pigmentli daqlar hám nodlar payda boladı -neyrofibromlar;
- jalǵan polimorfizm tiykarǵı morfologiyalıq elementlerdiń evolyutsiyası menen ekinshi dárejeli (pustula - qabıqtıń erroziyası ) payda boladı hám döküntünün " reńli" súwret menen ańlatpalanadı. Jalǵan polimorfizm kóbinese, ásirese sozılmalı isiw dermatozlari (ekzema, atopik dermatit, qoraqarag'ali hám basqalar ) menen júz boladı.