Тема: Serjar va karst jarayonli yerlarda yo’llarni loyihalash. Режа: Жарликларни ҳосил бўлиши. Жарликларда тарссани ўтказиш. Жарликларни мустаҳкамлаш йўллари. Жарликларни кесиб ўтишда тўғонлар қуриш

Сув тўхтатиб қолувчи грунт уюмнинг ҳар 100 м дан кейин кўндаланг грунт уюмгалар килинади, улар сувнинг грунт уюм бўйлаб оқишини тўхтатади. Оқимнинг бир қисмини мустаҳкамланган қияликка бошқарилган ҳолда туширилишига йўл қўйиш мумкин. Бунинг учун грунт уюмларга қувурлар кўмилади, уларнинг чиқиш жойлари ювилишнинг олдини олиш учун мустахкамланади. Грунт уюмларнинг баландлиги ва ариқларнинг чуқурлиги қор эриганидан ёки жаладан кейин тўпланадиган сув миқдорини тўла тўхтатиб қолишга ҳисоблаш йўли билан белгиланади.

• Тузувчи Д.А.Махмудова

• Сув тўхтатиб қолувчи грунт уюмнинг ҳар 100 м дан кейин кўндаланг грунт уюмгалар килинади, улар сувнинг грунт уюм бўйлаб оқишини тўхтатади. Оқимнинг бир қисмини мустаҳкамланган қияликка бошқарилган ҳолда туширилишига йўл қўйиш мумкин. Бунинг учун грунт уюмларга қувурлар кўмилади, уларнинг чиқиш жойлари ювилишнинг олдини олиш учун мустахкамланади. Грунт уюмларнинг баландлиги ва ариқларнинг чуқурлиги қор эриганидан ёки жаладан кейин тўпланадиган сув миқдорини тўла тўхтатиб қолишга ҳисоблаш йўли билан белгиланади.

Жарликларни айланиб ўтишда трассани жарликнинг бошидан ёки ён жарликчалардан 50…100 м масофада жойлаштирилиб, лойиҳада албатта жарликни мустаҳкамлаш тадбирлари кўзда тутилади. Трассани бевосита жар боши яқинида, ювилиш зонасида жойлаштириш номақулдир, чунки йўл пойини ва иншоотларни ювилишдан ҳимоя қилиш бўйича қўшимча ишларни бажариш талаб этилади. Трассани дарё водийси бўйлаб йўналтиришда, йўлни жарликларни кесиб ўтадиган конуссимон оқизиндилар уюми бўйича ётқизмаслик керак, бу ерда сув оқими ўзанининг ўзгариб туриши кузатилади. Чўкиндиларнинг қатламланиши жуда жадал бўлганида сунъий иншоотларнинг тешиклари кўмилиб қолиши мумкин. Энг маъқули жарликларни конуссиман оқизиндилардан юқорида жарликнинг транзит зонаси чегарасида кесиб ўтишдир. Бироқ, агар кичик жарликлар жуда кўп бўлса, трассани, узайтириб юбормаслик учун, конуссимон оқизиндилар бўйича ўтқазилади, бунда сувнинг оқишини тартибга солиш учун оқимни кўприк туйнугига йўналтирувчи ва йўл пойини ювилишдан сақловчи, сунъий иншоот туйнугини эса чўкиндилар босишидан сақловчи ўзанлар ва дамбалар қуриш кўзда тутилиши зарур. Кенг ва чуқур сойликларни кесиб ўтишда баъзан ер қазиш ишлари ҳажмини камайтириш учун трассани уларнинг қияликлари бўйича чўзишга туғри келади

• Тузувчи Д.А.Махмудова

• Жарликларни айланиб ўтишда трассани жарликнинг бошидан ёки ён жарликчалардан 50…100 м масофада жойлаштирилиб, лойиҳада албатта жарликни мустаҳкамлаш тадбирлари кўзда тутилади. Трассани бевосита жар боши яқинида, ювилиш зонасида жойлаштириш номақулдир, чунки йўл пойини ва иншоотларни ювилишдан ҳимоя қилиш бўйича қўшимча ишларни бажариш талаб этилади. Трассани дарё водийси бўйлаб йўналтиришда, йўлни жарликларни кесиб ўтадиган конуссимон оқизиндилар уюми бўйича ётқизмаслик керак, бу ерда сув оқими ўзанининг ўзгариб туриши кузатилади. Чўкиндиларнинг қатламланиши жуда жадал бўлганида сунъий иншоотларнинг тешиклари кўмилиб қолиши мумкин. Энг маъқули жарликларни конуссиман оқизиндилардан юқорида жарликнинг транзит зонаси чегарасида кесиб ўтишдир. Бироқ, агар кичик жарликлар жуда кўп бўлса, трассани, узайтириб юбормаслик учун, конуссимон оқизиндилар бўйича ўтқазилади, бунда сувнинг оқишини тартибга солиш учун оқимни кўприк туйнугига йўналтирувчи ва йўл пойини ювилишдан сақловчи, сунъий иншоот туйнугини эса чўкиндилар босишидан сақловчи ўзанлар ва дамбалар қуриш кўзда тутилиши зарур. Кенг ва чуқур сойликларни кесиб ўтишда баъзан ер қазиш ишлари ҳажмини камайтириш учун трассани уларнинг қияликлари бўйича чўзишга туғри келади