Тема: Serjar va karst jarayonli yerlarda yo’llarni loyihalash. Режа: Жарликларни ҳосил бўлиши. Жарликларда тарссани ўтказиш. Жарликларни мустаҳкамлаш йўллари. Жарликларни кесиб ўтишда тўғонлар қуриш

Ювилишнинг биринчи босқичида қияликнинг тик участкасида ўпқон ва кўндаланг кесими учбурчак бўлган чуқурлар ҳосил бўлади. Унинг туби амалда ер сиртига параллел бўлади. Иккинчи босқичда чуқурлар янада чуқурлашиб, тубининг бўйлама қиялиги камаяди. Учида баландлиги 5…10 м бўлган тик жар ҳосил бўлади. Чуқур кенгаяди ва кўндаланг кесими трапециядал бўлиб қолади. Иккинчи босқичнинг охирида жарликнинг пастки қисмида равон бўйлама профил – транзит ўзан ҳосил бўлади, Жарликнинг қуйи қисмида сув ёйилиб оқиши натижасида тезлигини йўқотиши сабабли синиқ тоғ жинслари уюми (конуси) ҳосил бўлади. Учинчи босқичда жарликнинг сув айиргич йўналишида янада катталашуви содир бўлади ва қирғокларнинг тагидан ювилиши ва тўкилиши натижасида унинг кўндаланг кесими кенгаяди.

• Тузувчи Д.А.Махмудова

Жарлик ювилмайдиган грунт қатламларига етгунга қадар ёки ҳали унинг бош қисмини таъминловчи сув йиғувчи ҳавза сув айиргич ёнида ювилиш тўхтайдиган даражада камаймаганига қадар ривожлана боради. Тўртинчи босқичда чуқурлик бўйича нураш ва қирғоқларнинг тагидан ювилиши аста-секин сўна бошлайди, жарлик ўсишдан тўхтайди. Унинг қияликлари турғун кўринишга келади ва ўт билан қопланади. Жарлик сойликка айланади.

• Тузувчи Д.А.Махмудова

Жарликнинг схематик плани ва бўйлама профили: а-план; б-жарликнинг бўйлама профили; 1-жар ҳовзасининг чегаралари; 2-планни съёмка қилишда жар тармоғи ҳовзасининг чегаралари; 3-жарликнинг асосий чўққиси; 4-ён жарликчанинг ўсиши бошланишида унинг ҳовзасининг чегаралари; 5-ён жарликча; 6-оқизинди конуслари; 7-жарликнинг ўсаётган чўққисидаги ўпирилма; 8-ўзаннинг ювиладиган қисми; 9-транзит ўзан.

• Тузувчи Д.А.Махмудова

• Жарликнинг схематик плани ва бўйлама профили: а-план; б-жарликнинг бўйлама профили; 1-жар ҳовзасининг чегаралари; 2-планни съёмка қилишда жар тармоғи ҳовзасининг чегаралари; 3-жарликнинг асосий чўққиси; 4-ён жарликчанинг ўсиши бошланишида унинг ҳовзасининг чегаралари; 5-ён жарликча; 6-оқизинди конуслари; 7-жарликнинг ўсаётган чўққисидаги ўпирилма; 8-ўзаннинг ювиладиган қисми; 9-транзит ўзан.