Tema: Neft ónimleriniń Mámleket standartları. Joba: kirisiw I bap. Neft haqqında maģliwmatlar

II.1.Neftdi qayta islewdiń tiykarǵı usılları
Neftni qayta islew sanaatında neft úsh tipda qayta islenedi; janar may alıw menen baratuǵın (motor hám qazan janar maysı alınadı ), janar may -may alıw menen baratuǵın (shiyki motor janar maysı da surkov mayları alınadı ), neft-ximiyalıq qayta islew (janar maylar, surkov mayları hám ximiya sanaatı ushın shiyki zat alınadı ). Qayta islewdiń bul úshew túri de fizikalıq hám ximiyalıq usıllar menen ámelge asıriladı.
Fizikalıq usıllar. Neft hám neft ónimlerin qayta islew olardı quraytuǵın komponentlerdiń fizikalıq ózgeshelikleri: qaynaw hám qatıw temperaturası, eriwsheńligi, adsorbsion qábileti hám basqalar arasındaǵı farqqa tiykarlanǵan. Bul usıllar neft quramındaǵı qaynoq temperaturaları bir-birine jaqın bolǵan fraksiyalarni ajıratıwda, uglevodorodlarning ayırım klassların (deparafinlashda) ajıratıwda hám de individual birikpelerdi ajıratıp alıwda qollanıladı. Kóbinese neft ónimleri atmosfera hám tómen basımda tuwrı aydawda qollanıladı.
Ximiyalıq usılları. Neft hám neft ónimleri quramındaǵı uglevodorodlarning temperatura, basım, katalizatorlar, ximiyalıq reagentlar tásirinde tereń strukturalıq ózgeriwge tiykarlanǵan. Bul usıllar júdá zárúrli neft ónimlerin muǵdarın kóbeytiw (mısalı benzin) ushın, neft ónimlerin sapasın asırıw (mısalı, benzindiń oktan sanın asırıw, ushın, ayırım individual gomologlarini) alıw ushın hám de ximiya sanaatınıń shiyki zatların (vodorod, sintez-gaz, atsetilin, alkenlar, diyenlar hám basqalardı ) alıw maqsetinde qollanıladı. Sanap ótilgen usıllardan neft ónimlerin termik hám katalitik krekinglashning hár qıylıları eń kóp qollanıladı.
Neftni qayta islewdiń fizikalıq usılları. Neftni qayta islew hám qaynaw temperaturası ayırmashılıǵına qaray bólek fraksiyalarga (distillatlarga) ajıratıw, bir basqıshlı yamasa eki basqıshlı apparatlarda ámelge asıriladı. Birinshi halda process atmosfera basımında alıp barıladı. Bunda túrli motor janar mayları hám mazut (qaysıki, olar ximiyalıq qayta islenedi) payda boladı. Eki basqıshlı apparatlarda neft aldın atmosfera basımında haydalib motor janar maysı hám mazut alınadı. Keyininen mazutdan tómen basımda haydab túrli surkov mayları hám gudron alınadı. Gudron keyin qayta isletilinip pyok, asfalt hám neft koksi alınadı. Eki basqıshnı birlestiriw úlken ekonomikalıq nátiyje beredi hám bunday qospa apparat atmosfera - vakuumlı trubasimon apparat (AvQ) dep ataladı. AvQning zárúrli sxeması 95- suwretde berilgen. Ol jaǵdayda neft nasos menen trubasimon ıssı almastırgichlarga gezek menen kóterip beriledi, onda 170—180°C ge shekem qızdırıladı, keyininen trubasimon pechga ótip 320°C *gacha qızıp suyıq hám puw jaǵdayda rektifikatsiya kilonnasining ostki bólegine baradı. Onda bug'lanadi hám puw