Tema: Maǵlıwmatlardı kirgiziw-shıǵarıw arxitekturası. Joba

Kompyuterdiń ishki hám sırtqı portları.
Kompyuterdiń ishki hám sırtqı portları Bul maqalada biz kompyuterdiń ishki hám sırtqı portları haqqında maǵlıwmatqa ıyelew hám islew rejimin úyreniw. Kompyuter interfeysi hám tarmaǵı haqqında kónlikpege ıyelew haqqında maliwmatǵa iye bolamız.
Informatsion texnologiyalarda port - bul jiberilip atırǵan hám qabıl qılınıp atırǵan informaciyalar ortasındaǵı baylanısıwdı quraydı (logikalıq yamasa fizikalıq). Ádetde tómendegiler:
Apparatlı (apparatlı ) portlar - bul tiykarınan kompyuterdiń fizikalıq apparatı bolıp ol tiykarınan vilka yamasa kabel járdeminde kompyuterge baylanısadı. Olarǵa tómendegiler kiredi:
Parallel port, Dawamlı port, USB, PATA/SATA, IEEE 1384 (FireWire), PS/2
Kirgiziw- shıǵarıw portı - mikroprotsessorlarda (mısalı Intel) apparatlar járdeminde maǵlıwmatlar almaslaw imkaniyatın beredi. Kirgiziw- shıǵarıw portı programmaǵa maǵlıwmatlar beriw jáne onı almaslawdı quraydı.
Tarmaqlı port - TCP hám UDP protokol parametrleri bolıp ol IP formatındaǵı maǵlıwmatlar paketi qollanılıwın anıqlaydı.
Kompyuterdiń sırtqı apparatları menen informaciya almaslawı procesin, kopmyuterning sırtqı interfeysi quraydı. Sırtqı interfey sırtqı portlar, shinalar, kopmyuterlar birlespesi hám sırtqı apparatlar jıynamasidan ibaratdı. Tiykarınan kopmyuter hám sırtqı apparatlardı bir-birine bólewde shinalardan paydalanıladı.
Biraq taǵı bir klassifikaciya belgisi — EHMning arxitekturasındaǵı ayırmashılıǵına qaray da ol yamasa bul áwladqa ajıratıw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı. Buǵan tiyisli sozdi «bazaviy EHM»dıń arxitekturası, yaǵnıy abstrakt modelinen baslaymız.
Bul EHM quramındaǵı arifmetik — logikalıq, basqarıw, yad, informaciyanı kirgiziw hám shıǵarıw sıyaqlı apparatlar onıń arxitekturasın quraydılar.
Universal EHMlar arxitekturasına qaray tómendegilerge bólinedi:
Birinshi áwlad EHMlari — bul quramında operativ yad apparatı da bar bolǵan «bazaviy EHM»bolıp tabıladı.
Ekinshi áwlad EHMlari — bul birinshi áwlad mashinasınan quramında sırtqı yad apparatı da bar ekenligi menen parıq etedi;
Úshinshi áwlad EHMlari — bul ekinshi áwlad mashina­sidan quramında informaciya almasıw apparatı (kanal ) da bar ekenligi menen parıq etedi. Kanal operativ yad menen EHMning sırtqı apparatları arasında informaciya almasıwına múmkinshilik beredi. Sol sebepli kóp programmalı (bir waqtıniń ózinde, mısal ushın, informaciyanı baspadan shıǵarıw, muzıkanı jırlaw, maǵlıwmatlardı kirgiziw hám taǵı basqa ) rejimdi ámelge asırıw múmkin boladı. BESM-6, YeS EHM hám basqalar úshinshi áwlad mashinaları taypasına kiredi.
Tórtinshi áwlad EHMlari — bul úshinshi áwlad mashinasınan quramında xar biri parallel túrde isley alatuǵın eki hám odan kóp protsessorlar bar ekenligi menen parıq etedi. Cheget, Elbrus-2 sıyaqlı EHMlar tórtinshi áwladqa tiyisli.
Kompyuterdiń arxitekturasın tómendegishe súwretlew múmkin:
Kompyuterdiń tiykarǵı apparatları tómendegiler: sistemalı blok, monıtor hám klaviatura (tıshqansha menen).

• 
  Oraylıq protsessor
  
• 
  Kirgiziw - shıǵarıw kanalları
  
• 
  Kontrollerler
  
• 
  Sırtqı yad apparatları
  
• 
  Sırtqı kirgiziw-shıǵarıw apparatları