Tema: karxanalarda finansliq rejelestiriw

4. Finanslıq joybarlaw modelin jaratıw

Finanslıq jobalar, ádetde, muǵdarlıq modellerde sáwlelendiriledi. Bul modeller bólekan yamasa tolıqlıǵınsha firmanıń finanslıq esabatlarındaǵı maǵlıwmatlar tiykarında jaratıladı. Mısalda kórsetiw ushın bunnan aldın biz finanslıq jobaların analiz etken tap sol gipotetik kompaniya, yaǵnıy “XYZ” korporatsiyasi ushın jıllıq finanslıq joba dúziwdi usınıs etemiz. Aytaylik, “XYZ” bul 10 jıl aldın islengen kompaniya bolıp, ol tutınıw buyımları islep shıǵarıw hám satıw menen shuǵıllanadı. Endi shama menen oylayıq, finanslıq esabat - bul kompaniya tuwrısında Sizdiń ixtiyoringizda bolǵan birden-bir maǵlıwmat dáregi. Sonday etip, keyingi jılǵa joba islep shıǵıw kerek. Eń ańsat usıl tómendegilerden ibarat : keyingi jılǵa satıw kólemi boyınsha prognoz dúziw hám finanslıq nátiyjeler tuwrısındaǵı esabat hám balans daǵı bólimlerdiń kóbisindegi bahalar ótken jıl dárejesinde qalıwın shama qılıw kerek. Bunday usıl satıwdan procentler usılı (percent-of-sales-method) dep ataladı. Keling, bul usıldan qanday paydalanıwdı “XYZ” korporatsiyasi mısalında kórsetip beremiz.

Daslep ótken jıllar maǵlıwmatlardı qıyqımlıq menen analiz etip, satıwlar kólemi (jalpı tushum) ga salıstırǵanda ózgeriwsiz qalǵan finanslıq nátiyjeler tuwrısındaǵı esabat hám balanstıń elementlerin anıqlap alıwımız zárúr. Bul bizge qaysı elementlardı aldınan gózlengen kelesi satıwlar kólemi (jalpı tushum) tiykarında maksimal dárejedegi anıqlıq menen prognozlastırıw, qaysıların bolsa basqa kórsetkish tiykarında boljaw múmkinligin bilip alıw múmkinshiligin jaratadı. Kórip shıǵılıp atırǵan kompaniyanıń esabatlarınan kórinip turıptı, olda, tómendegi elementlar satıw lar kólemi (jalpı tushum) ga salıstırǵanda ózgeriwsiz qalǵan : sotilgan ónim ózine túser bahası, procentler hám salıqlar tólewden aldınǵı payda (EBIT) (tiykarǵı iskerlikten alınǵan dáramat ) hám aktivler. Procent tólewleri (formasındaǵı ) ǵárejetleri, salıqlar, sap payda hám minnetlemelerdiń tiykarǵı bólegi (tólewler ushın esap betlerden tısqarı ) qatnası bolsa ózgergen.