Тема: Из истории науке Улугбек. Бухари

• “Ko’p xonali sonlar” mavzusida arifmetik amallarni o`rganish.

1. Ko’p xonali sonlarni qo’shish va ayirish

Qo’shish va ayirish bir vaqtda o’rganiladi, ularning hisoblash usullarm o’xshash va o’zaro bog’liq bo’lganligi uchun natijada bilimlarni egallash uchun yaxshi sharoit yaratilgan bo’ladi. Buning nazariy asosi yig’indini yig’indiga qo’shish va yig’indidan yig’indini ayirish qoidalaridan iboratdir. Bular esa oldingi sinflardagi qoidalarga asoslanadi. Bunda anologiya mеtodidan foydalaniladi.

+752 +4752 [phone] -76837

246324643246425242552425

Bu еrda qo’shiluvchilardagi raqamlar yig’indisi 10 dan kichik va kamayuvchining mos raqamlari ayiriluvchining raqamlaridan kattadir. Sеkinlik bilan raqamlar yig’indisi 10 dan ortiq va kamayuvchi raqamidan ayiriluvchi raqami katta bo’lgan hollar o’tiladi, hamda uzunlik, massa, va boshqa birliklar bilan qo’shish va ayirish bajariladi. Kamayuvchi xona sonlari nol bo’lgan hollar ham qaralgan.

Masalan, -100 -200 -2000 -70000

643 1783241.....

Yuqori xona birliklarini maydalashlar kеtma-kеt bir nеcha marta bajariladigan ayirmaning murakkab hollari hisoblanadi.

Masalan, -20100

12708 misolni tushuntiramiz