Тема: Анатомия панинин классификациясы рауажланыу тарийхы хам уйрениу методы

Úlken qan aylanıw sheńberiniń tamırları. Aorta

Aorta (aorta) adam organizmindegi eń úlken hám uzın qan tamır bolıp, júrektiń shep qarınshasınan shıǵadı hám organizmniń hámme bólimlerine tarmaqlanadı.
Aorta úsh bólimge bólip úyreniledi:
joqarı kóteriliwshi aorta (aorta ascendens) aorta yarım sheńberi (arcus aortae)
tómenge túsiwshi aorta (aorta decsendens)
Joqarı kóteriliwshi aortadan júrek diywallarına barıwshı eki qan tamır: oń hám shep taj arteriyaları tarqaladı.
Aorta yarım sheńberi joqarı kóteriliwshi aortanıń dawamı bolıp, ústingi dúńki tárepinen úsh úlken: 1-iyin bas stvolı; 2-shep táreptegi ulıwma uyqı arteriyası; 3-shep táreptegi omıraw astı arteriyası baslanadı. Astınǵı batıńqı tárepinen gegirdekke, bronxlarǵa hám qalqan tárizli bezge birneshe jińishke tarmaqlar shıǵadı.

51-súwret. Úlken hám kishi qan aylanıw sheńberi (sxema).

1-bastıń, deneniń joqarǵı bóliminiń hám qollardıń kapillyarları; 2- shep táreptegi ulıwma uyqı arteriyası; 3- ókpe kapillyarları; 4- ókpe baǵanası (stvol); 5- ókpe venaları; 6-joqarǵı gewek vena; 7- aorta; 8- shep júrek aldı; 9- oń júrek aldı; 10-shep qarınsha; 11-oń qarınsha; 12- qarın tarmaǵı; 13- kókirek limfa jolı; 14-bawır arteriyası; 15-shep táreptegi asqazan arteriyası; 16-bawır venaları; 17-talaq arteriyası; 18-asqazannıń kapillyarları; 19-bawırdıń kapillyarları; 20- talaqtıń kapillyarları; 21-dárwaza vena; 22-talaq venası; 23-búyrek arteriyası; 24-búyrek venası; 25-búyrek kapillyarları; 26-ish may arteriyası; 27-ish may venası; 28- tómengi gewek vena; 29- ishek kapillyarları; 30-deneniń tómengi bóliminiń hám ayaqlardıń kapillyarları.

Tómenge túsiwshi aorta, aorta yarım sheńberiniń dawamı bolıp, 4-kókirek omırtqasınan 4- bel omırtqasına shekem dawam etedi. Ol kókirek boslıǵınan diafragmadaǵı kókirek aortası hám qarın boslıǵına ótedi. Solay etip tomenge túsiwshi aorta kókirek aortası hám qarın aortası bolıp ekige bólinedi. Qarın

aortası 4- bel omırtqaları aldında oń hám shep ulıwma janbas arteriyasına bólinedi. Usı eki arteriyanıń dál ortasınan jińishke kóriniske iye segiz kózdiń orta arteriyası shıǵadı.