Тема : Персонал предприятия и оплата труда

«Ўртача харажатлар плюс фойда»
усули
Зарарсизлик усули
У турли нархлар шароитида олинадиган фойда суммаси миқдорини солиштириш имконини беради.
Нарх зарар нуқтасига керакли фойда миқдори асосида белгиланади.
Зарарсизлик усули
Сотишдан тушган тушум
Ишлаб чиқариш харажатлари
Х = Дх+ Ўх *Q 
Т = Б * Q
Зарарсизлик усули
Зарарсизлик нуқтаси
Зарарсизлик нуқтаси
Зн= 
Т = Б *Зн = Ўх*Зн
Ушбу усул бўйича баҳо қўйидаги формула асосида аниқланади:
Б = Ўх
Мисол: маҳсулот бирлигига тўғри келувчи доимий харажатлар (Дх) 150 минг сўм., ўзгарувчан харажатлар эса 250 сум. Бир дона маҳсулот баҳоси — 400 сўм.
Ишлаб чиқаришнинг минимал ҳажми
Тогда в соответствии с формулой (22) минимальный объем производства
Зарарсизлик чегараси 400 минг сум. (400 сщм. • 1000, ёки 150000 + 250 • 1000).
Зн=  =1000
Б=  =400

Жорий нархлар даражасида белгилаш усули

• Бунда фирма асосан рақобатчилар нархини ҳисобга олади ва ўз харажатлари ёки талабга камроқ эътибор беради.
• У нархни ўзининг асосий рақобатчиларининг нархи даражасида, ундан юқори ёки паст даражада белгилаши мумкин.
• Пўлат, нефть, буғдой ва шунга ўхшаш товарларни таклиф қиладиган олигополистик фаолият соҳасида, ҳамма фирмалар одатда бир хил нархни белгилайдилар. Улардан айримлари арзимас устама олишлари ёки унча катта бўлмаган чегирмани беришлари мумкин ва нархдаги шу фарқни доимий равишда сақлаб қоладилар.

«Муҳрланган конверт» усули

• «Муҳрланган конверт» ёки тендер баҳолаш усули, бир неча фирма маълум шартномани қўлга киритиш учун рақобатлашадиган соҳаларда қўлланилади.
• Бунда тендер нархларини аниқлашда улар рақобатчилар белгилаган нархдан келиб чиқадилар;
• Якуний баҳо уларга нисбатан пастроқ даражада аниқланади.