Tema : Jol transport hadisesi analizi

Tema : Jol transport hadisesi analizi

Jobasi :

1. 
   Jol transport hadisesi.
   
2. 
   Jol transport hadiseleri sebebi .
   
3. 
   JTH payda bolganda islenetugin isler.
   

" Jol -transport xodisasi" (ITX) -transport quralınıń joldaǵı reysi processinde júz bolıp, adamlardıń ulimi yamasa olardıń sogligiga zálel jetiwine, transport qurallar, imaratlar, júkler zaqım aliwine yamasa boshka tárzde materiallıq zálel jetekzishga sebep bolatuǵın xodisa.

Avtomobil menen boglik birinshi jaroxat 1896 jılda Londonda kayd etińagn. Sotiga 6 km tezlikte háreketlenip atırǵan avtomobil miss Dizerol' atlı hayaldı urib jiberedi. Avtomobiller qatnasıwındaǵı birinshi jol transport xodiasasi 1899 jılda N'yu-York shaxrida kayd etilgen.
Joldaǵı xar kanday xodisa uz-ózinden júz bolmaydı. Olardıń sebepleri boladı jáne bul sebepler ko'p bolıp tabıladı. Aydawshınıń jaǵdayı, jol sharayatı, avtomobildiń texnikalıq jaǵdayı áne sol sebepler taypasına kiredi. Biraq eń tiykarǵı sebeplerden biri háreket qatnasıwshıları bolǵan aydawshı hám piyadalardıń nojuyaxatti-háreketleri bolıp tabıladı.
Xar jıl Uzbekiston jollarında DAN xızmetkerleri 2 mln. den ko'prok jollarda háreketleniw qaǵıydalarınıń bo'zilishini aniklaydilar jáne onıń aldın alıwǵa háreket etediler. Bular transport mast jaǵdayda boshkarish, belgilengen tezlikti asırıw, nadurıs quwıp ótiw, chorraxalardan ótiw qaǵıydaların bo'zish, piyadalardıń háreketleniw qaǵıydaların buxish qalları bolıp tabıladı.
Házirgikunda respublikamız jollarında 1, 5 mln. den artık avtomobil hám mototsikllar háreketlenedi. Olardıń turtdan úsh bólegi adamlardıń jeke mashinaları bolıp tabıladı. Bunnan avtomobil' falokalarining sanı xam sho'nga muvofik túrde artpaqtası múmkin degen pikirdiń payda bolıwı tabiy bolıp tabıladı.
Xar kúni ishki jumıslar mákemeleriniń gezekshi bólimlerinde telefonlar jiringlaydi, teletayplar tuxtovsiz islep turadı. Olar jollarda júz bergen ITX haqqında xabar berediler. Mo'taxassislarning esap-kitaplarına karaganda jol-transport xodisalari 10 -15 mlrd. sumlik zálel jetkezar eken. Bularǵa kesellik varakalariga tulanadigan xak, kesellik waqtında islep chikarilmagan ónimdiń ziyanlanǵan transport qurallarınıń, bo'zilgan júktiń ózine túser bahası xam kiritiledi. Turmıstan waqıtsız gúzek jumǵanlar, olardıń yakinlari tartǵan azaplardı bahalawdıń múmkinshiligi barmakin... Xar jılı respublikamızda 15 mıńǵa yakin túrli ITX, júz boladı. Olardıń derlik yarımın piyadalardı urib ketiw xodisasi quraydı. Baxtsız hádiyseń yarımı tuwrıdan-tuwrı piyadalardıń aybı menen júz etiledi.
Avtomobil páleketleriniń sebepleri haqqında gáp ketkende ádetde, olardıń biri transporttı mast túrde boshkarish dep kursatiladi. Ádetde, ITX larning 10 -12 den birewine naǵız ózi sebep bolıp tabıladı.
Páleketlerdiń turtdan úsh bólegi jeke transport iyeleriniń aybı menen boladı.
Joldaǵı xodisalar transport qurallarınıń túrlerine kura kuyidagicha taksimlanadi. ITX ulıwma mikdoridan
-11 procent júk avtomobilleri aydawshıları ;
-46% jeńil avto aydawshıları ;
-31% mototransport;
3% avtobuslar;
-4% traktorlar; sonday-aq
-15% jollardıń konikarsiz jaǵdayı sebepli%
- 10 % avtotransporttıń texnikalıq tárepten buzılǵanlıǵı sebepli.
Balalar mayıp hám xalok bolatuǵın xodisalar ayniksa kisin uwayımǵa saladı. Balalar, olar qatnasıwı menen júz bolatuǵın hádiyseń ulıwma mikdoridan 2 mıńnan ko'progida piyadalar retinde, 500 tasida velosipedshiler, 1800 den artıgida jolawshı retinde qatnasqanlar. Xar jılı ITX sebepli 300 den oshik bala xalok boladı. Olardıń yarımı mektepge shekem jas daǵı balalar bolıp tabıladı.
Xosh, avtomobil' páleketiniń guwası bolıp kolgan kisi ne etiwi kerek? Áwele ziyanlanǵan adamlarǵa dáslepki járdem kursatishi zárúr.
Keyingi emlew ishilari, kóp qallarda bolsa ziyanlanǵanlardıń turmısı áne sol ilajlardıń uz waqtında kurilishga, sizdiń tez kursatgan járdemigizga boglik.
Jol transport xodisasiga birinshi náwbette xodisa ruy bergen orından ótip ketip atırǵan aydawshılar piyadalar, olardıń qatnasıwshıları gúwa boladılar. Olar ziyanlanǵanlarǵa járdem beriw ushın dáslepki barlıq sharalardı kurishi, " Tez járdem" ni shaqırıwı, bunıń ılajı bolmasa, ziyanlanǵanlardı uzga mashinada yamasa jeke transportda yakindagi emlew muassasiga eltib kúyiwi kerek. Onda ózi haqqındaǵı, óziniń transport quralı tuwrısındaǵı maǵlıwmatlardı aytiwi, keyininen vokea júz bergen jayǵa kaytib keliwi kerek.
Bunnan tısqarı ITX belgileri (ızları ) ni saklab kolish ushın múmkin shekem barlıq sharalardı kurishi júz bergen vokea tuwrısında militsiyaga yamasa DAN ga xabar etiwi, gúwalardıń jasaw jayların jazıp kúyiwi zárúr. Eger ITX ga dus kelgen trasport quralları jol háreketine xalakit bersa, joldıń reys bólegin bushatish kerek. Onıń ushın aldın gúwalar qatnasıwında vokeaga tiyisli bolǵan transport qurallarınıń, buyım hám ızlardıń jaǵdayın kayd qılıw kerek. Bul keyingi tergew jumısları hám aybdolarni aniklashda júdá áhmiyetli bolıp tabıladı.
Maǵlıwmatlar vokea júz bergen orınnıń kurik protokolına kiritiledi hám olar tiykarında jol-transport xodisasining gúwalar tárepinen imzolangan sızılması to'ziladi.
Jollarda háreketleniw qaǵıydalarınıń " Aydawshınıń jol transport xodisasi júz bulgandagi wazıypası" bolıwında, eger jol-transport xodiasi nátiyjesinde ziyanlanǵanlar bolmasa, jetkizilgen materiallıq zálel aytarli kimmatga túspewa, transport qurallarında keyingi háreketti qadaǵalatugın buzılıwlar bolmasa hám aydawshılar júz bergen xodisani bahalawda uzaro razı bulsalar, xodisa sızılmasın to'zib hám o'nga qol kuyip, yakin oradagi DAN tómenine yamasa militsiya idorasiga xodisani belgilengen tártipte rásmiylestiriw ushın barıwları múmkinligi aytıp ótilgen.
Baxtsiz hodisalarning umumiy sababi avtomobillarning texnik nosozligidir. Masalan, Rossiya Federatsiyasi qonunchiligiga ko'ra, texnik nosozliklar bilan, keyinchalik harakatlanish, shuningdek, umuman olganda, avtomobilning keyingi ishlashi taqiqlanadi. Ikkinchi holda, siz mashinani, hech bo'lmaganda, avtoulovni ta'mirlash ustaxonasiga olib kelish huquqiga egasiz va birinchi holatda, faqat evakuator yoki tortishish yordam beradi.
Masalan, agar sizning farangiz yonib ketsa, siz to'xtash joyiga yoki ta'mirlashga borishingiz mumkin, ammo tormoz ishlamay qolsa, bu hammasi - o'z-o'zidan harakat qilish taqiqlanadi.
Ushbu qoidalarga rioya qilmaslik baxtsiz hodisalarning asosiy sababidir.

Baxtsiz hodisalarning yana bir sababi - yangi haydovchilarning nazariy jihatdan, lekin asosan amaliyotda etarli darajada tayyorlanmaganligi. Va bu qonunning haqiqiy buzilishi, ya'ni. nazariy jihatdan jiddiy jazo bo'lishi kerak bo'lgan jinoyat. Axir, bunday odamlar potentsial qotilga aylanib, atrofdagilarni katta xavf ostida qoldiradilar. Shuningdek, odamlar to'g'ri bo'lishni o'rganadilar va ular bir necha yildan keyin haydashni boshlaydilar, bu holda o'rganilgan hamma narsa shunchaki unutiladi, shuning uchun haydash va yo'lda favqulodda vaziyatlar yaratmaslik uchun, vaqti-vaqti bilan cho'l yo'llarda mashq qilish kifoya.

Ehtiyot bo'ling va yo'lda omad tilaymiz!
Maqolada www.lenta.ru va www.ria.ru saytlaridagi rasmdan foydalanilgan
Hozirgi vaqtda har qanday transport turi inson salomatligi va hayotiga potentsial xavf tug'diradi. Texnologik taraqqiyot qulaylik va harakat tezligi bilan bir qatorda sezilarli darajada xavf tug'dirdi. Transport hodisasi turiga qarab, hayot uchun xavfli bo'lgan ko'plab jarohatlar va kuyishlar olish mumkin.