Telekommunikatsiya texnologiyalari va kasb ta’limi” fakulteti “axborot texnologiyalari” kafedrasi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKASIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
SAMARQAND FILIALI

“Telekommunikatsiya texnologiyalari va kasb ta’limi” fakulteti

“AXBOROT TEXNOLOGIYALARI” KAFEDRASI

“Ma’lumotlar tuzilmasi va algoritmlar” fanidan
3- LABORATORIYA ISHI
O’qituvchi:Haqberdiyev.S
Talaba:Toshtillayev Z
S a m a r q a n d _ 2021

TOPSHIRIQLAR
8. a) Ketma-ket va binary qidiruv usullari orqali 069, 070, 345, 368, 876, 945, 564, 387, 230, 701, 926, 937, 955 ixtiyoriy raqamli mashina qaysi joyda turganini toping?
Dastur kodi:
import random as r
while True:
def joy():
a=['069', '070', '368', '876', '945', '564' '387', '230', '701', '929', '937', '955']
n=input('Mashina raqamini kiriting := ')

for i in a:

if i == n:
print('Mashina',a.index(i),"O'rinda joylashgan")
joy() print("Siz ro'yhatda yo'q soni kiritdingiz")
str_val = 'Toshtillayev Zuhriddin'
print("Hash malumot : " + str(hash(str_val)))

b) Hesh funksiyasini yaratish usullari haqida ma’lumot bering va misollar keltiring, o’zingizni F.I.SH. ni hesh qiymatini qaytaruvchi dastur tuzing?

• 
  Hesh so’zi ingliz tilidagi hash so’zidan olingan bo’lib, chalkash ( putanisa) yoki aralashma (meshanina) ma’nosini anglatadi
  
• 
  Ta’rif . Hesh-funksiya – bu kiruvchi ma’lumotlarning ixtiyoriy uzunlikdagi massivini belgilangan aniq uzunlikdagi bitlar qatoriga biror bir algoritm orqali akslantiruvchi bir tomonlama funksiyadir (funksiya svyortki).
  
• 
  
• 
  Joylashtirish usuli (xeshlashtirish) ma’lumotlar tuzilmasida element joylashgan o‘rinni tez aniqlashga yo‘naltirilgan usuldir. Joylashtirish usulida ma’lumotlar oddiy massiv sifatida ifodalangan bo‘ladi.
  
• 
  Elementni jadvalga qo‘shishdan oldin uning adresi xesh-funksiya orqali aniqlanadi: A = h(K), bu erda K – kalit, A – jadvaldagi element adresi
  
• 
  bo‘lib, 0  A  N-1, shart o‘rinli bo‘ladi.
  
• 
  
• 
  F xesh-funksiya deb R kiruvchi elementlar to‘plamini manfiy bo‘lmagan butun sonlar to‘plami Z ga akslantirishga aytiladi:
  

F(r)=n, rϵR, nϵZ.

• 
  Xesh-adreslash bu xesh-funksiya qiymatlar sohasini qandaydir bir ma’lumotlar massivining yacheykasi, adresi sifatida foydalanishdan iborat.
  
• 
  U holda ma’lumotlar massivi o‘lchami foydalanilayotgan xesh-funksiyaning qiymatlar sohasiga mos kelishi kerak.
  
• 
  Turli A1, A2, A3 identifikatorlar uchun mos ravishda n1, n2, n3 xesh-funksiya qiymatlari to‘g‘ri kelsin. n1, n2, n3 adreslarga mos yacheykalarda A1, A2, A3 identifikatorlar haqida ma’lumot joylanadi. A3 identifikatorni qidirishda n3 adres qiymati hisoblanadi va tegishli jadval yacheykasidan ma’lumotlar tanlanadi.