Техика қәўипсизлиги

Техика қәўипсизлиги

Техика қәўипсизлиги илимий теориялық ҳәм инженерлик билимди қолланғанда ҳалда ,жумыс орнында, адам қәўипсизилгин , жумыстың өнимдарлығын арттырыў жане мийнет жағдайын,шәртин жақсылаў деп тусиндиреледи. Техика қәўипсизлигиниң тийкарғы маселеси,қолайсыз жағдайларың алдын алыў менен бирге оларды мумкиншилиги болганша болдырмаў.Техика қәўипсизлиги техникалық мийнет ҳәм оның шөлкемсесиўи менен тиккелеў байланыслы. Техика қәўипсизлигиниң үйрениў объектиси технологиялық ҳәм мийнет процессии болып есапланады.Барлық топографиялық ҳәм геодезиялық жумыслардың турлери проектте тастыйықланған, техика қәўипсизлиги бөлиминдеги инструкцияларға тийкарланып жумыс алып барылады.

Тийкаргы маглыуматлар


Геодезия – Жер бетин ямаса оның бир бөлегин өлшеў жоллар арқалы формасын,өлшемлерин үйрениў,оларды есаплаў, өлшеў нәтижесинен пайдаланып , карталарын, планларын, профилин дүзиў, жане инженерлик эконмикалық ҳ.т.б. мәселелерди үйренетуғын илим.


Топографиялық карталар, оларды графалаў ҳәм номенклатурасы.
Ҳәмме карталар масштаблары 1:1 000 000 нан майда-улыума сүўретленетуғын ҳәм масштаблары 1:1 000 000 нан ири-топографик түрлерге бөлинеди. Масштаблары 1:1 000 000, 1:5 00 000, 1:3 00 000,1:2 00 000 болған карталар улыўма ласқан сүўретли топографик карталар делинип, ирирек масштаблы карталар бойынша дүзиледи. Масштаблары 1:1 00 000, 1:50 000, 1:­25 000, 1:10 000, 1:5 000,1:2 000 болған карталар топографиялы делинеди ҳәм аймақларының сëмкалары нәтийжелери бойынша дүзиледи.
Топографик карталар басқалардан мазмуны, толықлығы, орынды терең үйрениў имканиятын бере аладыў, релеф ҳәм шараятларды сүўретлеў анықлығы менен парқланады. Сол себепли олар халық хожалығында, инженерлик имаратларды қыдырыўлары, жойбарлаўы ҳәм қурылыста ҳәмде жер дүзиў, жер кадастирин жүргизиў уқсаған көп мәселелерди шешиўде, ең әҳмийетлиси мәмлекет шегарасын белигилеўде қолланылады.
Тахиметр - аралыкты, горизонтал хам вертикал муйешлерди олшеу ушын геодезиялык асбап. Бул айрыкша теодолитлер классына жакын болып, жерлердин топографиялык тексериуи уактынд жердеги точкалардын координаталарын хам бийиклигин аныклау ушын, бузылыу халларында, жойбарластырылган точкаларды жерге алып таслау, туурыдан-тууры хам терис серифлер, тригонометриялык тегислеу хам т.б.

Хазирги уакытта космостагы точкалардын жайласыуын белгилеудин анык усылы oshkor qilinmagan umumiy stantsiyaning faqat uchta rasmiy ta'rifi mavjud va shunga mos ravishdaburchak yoki masofani o'lchash uchun asbobning
Tacheometer - gorizontal va vertikal burchaklarni, chiziq uzunliklarini va balandligini o'lchash uchun mo'ljallangan geodezik qurilmadir
Топографик карталар көп реңли етип басып шығылады, гидрография (дарья, көллер) ҳаўа рең, өсимликлер жасыл рең, шоссели жоллар қызыл рең, жақсыланған жоллар-сары, релеф элементлери қойыў қызыл реңлер көринисинде сәўлеленеди. Бундай бояў обектлерин оқыўды аңсатластырады
Каналларды, жолларды, атызларда трактор мехенизимлерин пайдаланғанда,топырақтың эрозиясын үйрениўде,орынлардың қыйялықларын анықлайды.Қиялық (i) дегенимиз бийикликтиң(h),горизонал тийкарына (s) (қуймасына) қатанасына айтымыз.