OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA OʻRTA MAXSUS TAʻLIM VAZIRLIGI
F ARGOʻNA DAVLAT UNIVERSITETI
TABIIY FANLAR FAKULTETI
20.6-KIMYO YOʻNALISHI TALABASI
SOLIYEVA GULHAYONING
FIZIK KIMYO FANIDAN
TAYYORLAGAN
KURS ISHI
Mavzu: Uch komponentli sistemalarning holat diagramalari.
Bajardi: _______________ ____________
Qabul qildi: _______________ ____________
Farg‘ona 2022
Mundarija.
Kirish.............................................................................................................................4
Sistemalar komponentlar.................................................................................6
Uch komponentli suyuq sistemaning holat diagrammasi...............................11
Reja
1.Komponentlarning fazalar boʻyicha taqsimlanishi muvozanat shartlari
2.Uch komponentli sistemalarning grafik tasviri
3.Tuzlarning erituvchanlik diagrammasi
4.Malum chegaragacha aralashadigan uch komponentli sistemalar
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar.
KIRISH
“Har bir inson har kuni qiladigan ishini xuddi birinchi marta qilayotgandek qilishi kerak. Shundagina ishda rivojlanish boʻladi.”
SH.MIRZIYOYEV
M alumki, moddiy olamning harakat qonunlarini jumladan, kimyoviy jarayonlarni asosan ikki usul bilan kuzatish tajriba va fikrlash yoʻli bilan oʻrganish mumkin. Kuzatish tajriba usuli asosiy usul bolsa ham uning vositasida turli kimyoviy jarayonlarni ulardagi umumiylik farqni va umumlashgan qonuniyatlarni bilib boʻlmaydi.
“Bizni hamisha oʻylantirib keladigan yana bir muhim masala bu yoshlarimizning odob-axloqi, yurish turishi bir soʻz bilan aytganda dunyo qarashi bilan bogʻliq”.
“Bugun zamon shiddat bilan oʻzgaryabti bu oʻzgarishlarni hammadan ham koʻproq his etadigon kim-yoshlar”.
“Mayli yoshlar oʻz davrining talablari bilan uygʻun boʻlsin. Lekin ayni paytda oʻzligini ham unitmasin. Biz kimmiz, qanday ulugʻ zotning avlodimiz degan davit ularning qalbida doyimo aks sado berib oʻzligiga sodiq qolishiga undab tursun.Bunga nimani hisobidan erishamiz? Tarbiya-tarbiya va faqat tarbiya” .- Shavkat Mirziyoyev
XVIII asrning oʻrtalarida buyuk rus olimi M.V.Lamanosov tabiat sirlarini shu jumladan kimyoviy jarayonlarni oʻrganishda kuzatish tajriba usuli bilan bir qatorda fikrlash usulini ham qoʻllashni tavsiya etdi va yuqorida bayon etilgan vazifalarni hal etuvchi “Nazariy kimyo” fanining yaratilishi kerakligini,yani kimyoviy jarayonlarni oʻrganishda fizika qonunlari va usullariga asoslanish lozimligini maslahat berdi va bu yangi fanni “Fizik kimyo” nomi bilan ataladi
Fizik kimyoning nomi va uning vazifasi birinchi marta Lamanosov tomonidan 1755 yilda uning “Haqiqiy fizik kimyo” kitobida berildi. Fizik kimyo murakkab moddalarda sodir boʻladigan kimyoviy jarayonlarning sababini fizika qonunlari va tajribalari asosida tushuntiruvchi fandir.
Shunday qilib, fizik kimyo kimyoviy jarayonlarning umumlashgan qonunlari va ular orasidagi bog lanishlarni aniqlaydigan fan hisoblanadi.
Termodinamika usuli termodinamikaning uch qonuniga (yani postulatiga) asoslangan boʻlib,unda uzoq vaqt davomida toʻplangan tajriba va kuzatish natijalari umumlashtirilgandir. Bu usulda termodinamikaning uch postulatidan foydalanib aniq natijalar olinadi. Termodinamika usulida sistemadagi moddalar malekulalarining tuzilishini bilish shart emas yaʻni bu usul vositasida jarayonning mohiyati oydinlashmaydi. Bu usulning yana bir xususiyati shundaki, unda sistemaning umumiy xossalari (masalan, temperatura, hajm,bosim va hokazolar) bilan ish koʻriladi.
Malekulyar kinetik yoki statistik usulda sistemani tashkil etuvchilarning (atomlar va molekulalar harakati) xossalari tekshirilib jamlanadi. Bu usuldan foydalanish uchun asosan sistemaning tuzilishini bilish kerak. Biroq bu usulda koʻpincha taxmin qilishga va soddalashtirishga yoʻl qoʻyiladi, bu esa natijalarning bir oz noaniq chiqishiga sabab boʻladi. Bu usulda jarayonning mohiyati oydinlashadi. Termodinamika va malekulyar kinetik usullar bir birini toʻldiruvchi usuldir.
“Fizik kimyo” sof” nazariy fan boʻlib, unda faqat yuqorida qayd etilgan”sof”nazariy usullardan foydalaniladi, deyish noʻtoʻgridir. Chunki fizik kimyo fani kimyo fanining boshqa boʻlimlari kabi tajribaga tayanadi.
Fizik kimyo mustaqil fan sifatida birinchi marta 1865 yilda Xarkov universitetida N.N.Beketov tomonidan oʻqitila boshlandi. Lekin uning ayrim qonunlari ancha ilgariroq kashf etilgan edi.
Fizik kimyo aniq fan boʻlib, nazariy qarashlarning ekspiremental usullari, fizikaning mantiq va matematik qonun qonuniyatlaridan keng foydalaniladi. Bu esa jarayonlarning qanday borishini va sodir boʻladigan oʻzgarishlarni oldindan aytib berish imkoniyatini beradi.
U asrda fizik kimyo fani juda katta surat bilan rivojlanadi. Bunga sabab, uning kimyo fani va kimyo sanoatining asosiy talablariga toʻla javob beradigan yoʻnalidhidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |