Таянч концпект

2-MAVZU: XALQARO SADONING RIVOJLANISh NAZARIYaLARI VA MODELLARI


KEYS
2002 yil yanvarda AQSh prezidenti Jorj Bush AQSh dan Rossiya Federatsiyasiga, shuningdek, Isroil, Indiya, Pokistan, Xitoy va Latviyaga uta kudratli kompyuterlarni eksport kilishga cheklovlar birmuncha susayganligini ta’kidlab utdi. Bu cheklovlar 1973 yil yadro urushi xavfi bo‘lgan davrda urnatilgan edi. Latviyaga nisbatan kompyuterlarni eksport kilish borasidagi cheklovlar olib tashlandi, ushbu Davlat Garbiy Yevropa, Yaponiya va Avstraliya davlatlari ro‘yxatiga kiritildi.Ushbu davlatlarga superkompyuterlarni eksport kilish uchun maxsus tashkilotlardan ruxsat olish shart emas.
Bugungi kunda AQSh va Yevropaning yetakchi ekspert institutlari tomonidan yaratilgan 500 ta kudratli mashina mavjud. Bu ro‘yxatdan urin olgan 451 ta mashina Amerika maxsuloti, kolganlari – yaponiyaniki. Super EXMlarning telekommunikatsiyalar soxasidagi urtacha ish unumdorligi sekundigi 200 trillion operatsiyani tashkil etib, bunday mashinalardan 56 tasi mavjud. Ob-xavoni bashoratlashda 26ta, avtomobilsozlikda 18 ta, transport okimlarini boshqarishda 16 ta, elektronikada 13 ta , geofizikada 13 ta ,energetikada 10 ta, farmakologiyada 2ta shunday kompyuterlar ishlatiladi.
Bushning qaroriga kura “uchinchi darajali ” davlatlarga eksport kilinadigan superkompyuterlar uchun maxsus litsenziya zarur, bunda superkompyuterlarning ish unumdorligi sekundiga 190 mlrd. operatsiyadan oshmasligi kerakligi ta’kidlanadi. Oldin esa ushbu cheklov 85 mlrd. kilib belgilangan edi. Ammo AQSh Mudofaa Vazirligi amerika hukumati ma’muriyatiga yukori kuvvatga ega bo‘lgan kompyuterlarning eksportini cheklash tugrisidagi uz taklifini bildirib utdi.
Topshiriklar
1.Yukoridagi xolda savdo siesatining kaysi instrumentlari haqida fikr yuritilmokda?
2.Nima sababdan AQSh hukumati uz vaktida kudratli kompyuterlarni eksport kilish uchun cheklovlarni kiritdi?
3.Bu cheklovlardan kimlarga zarar va kimlarga manfaat bor edi?
4. Kompyuter texnikasini eksporti uchun cheklovlar kimning manfaati uchun susaytirildi?
5.Nima sababdan AQSh Mudofaa Vazirligi kompyuter texnikasi eksporti uchun cheklovlar susayganligidan xavfsiramokda?