Tavakkalchilikni boshqarish reja: Tavakkalchilik to’g’risida tushuncha

Tavakkalchilik turlari
Amaliyotda rahbar yoki tadbirkor o’z faoliyatida:
· mol – mulk talofatiga;
· moliyaviy yo’qotishlarga;
· daromadlarning kamayishiga;
· foyda darajasini aniqlashdagi hatoliklarga yo’l qo’ymaslik va shu jihatlarni yaxshilash maqsadida turli – tuman tavakkalchilikka boradilar. Shunday sharoitda qaysi bir turdagi tavakkalchilikni tanlash, qaysi biri ko’proq samara berishi mumkinligini aniqlash ko’p jihatdan tavakkalchilik turlarining ilmiy asoslangan tavsifnomasini bilishni taqozo etadi. Shunday tavsifnoma quyidagi ko’rinishga ega(31-chizma).

Moliya bilan bog’liq tavakkalchilik
Investitsiya bilan bog’liq tavakkalchilik	Pulning sotib olish qobilyati bilan bog’liq tavakkalchilik
· tizimli · selektiv · kreditga (lekvednost) oid · hududga oid · tarmoqqa oid · korxonani tugatishga oid · innovatsiyaga oid	· inflyatsiya bilan bog’liq tavakkalchilik · Valyuta bilan bog’liq tavakkalchilik

Chayqovchilik (spekulyativ)

Savdoga oid

Ishlab chiqarishga oid

Tijorat bilan bog’liq tavakkalchilik

Transport bilan bog’liq tavakkalchilik

Siyosat bilan bog’liq tavakkalchilik

Sof tavakkalchilik

Tabiat bilan bog’liq tavakkalchilik

Ekologiya bilan bog’liq tavakkalcilik

Tavakkalchilik turlari

v
31-chizma. Tavakkalchilik tasnifi.
Sof tavakkalchilik salbiy (zarar, ziyon) yoki nol natijaga erishish ehtimolini bildiradi. Shunday turdagi tavakkalchilikka tabiat, ekologiya, siyosat, transport va qisman tijorat bilan bog’liq tavakkalciliklar kiradi.
Chayqovchilik (спекулятив) tavakkalcilik ham salbiy (zarar, ziyon), ham ijobiy natija (yutuq, foyda)ga erishish ehtimolini bildiradi. Bu turdagi tavakkalchilikka moliya bilan bog’liq bo’lgan ikki turdagi, ya’ni investitsiya va pulning sotib olish qobilyati bilan bog’liq bo’lgan tavakkalchiliklar kiradi.
Tabiat bilan bog’liq tavakkalchilik turiga tabiiy ofatlar oqibatida ehtimol (tavakkal) qilinadigan zararlar kiradi, masalan, yer qimirlashi, suv toshqini, dovul, epidemiya va boshqalar tufayli ok’rilgan zarar darajasi.
Ekologiya bilan bog’liq tavakkalchilik – bu atrof muhitni ifloslanishi oqibatida ehtimol (tavakkal qilinadigan zarar yoki qo’shimcha xarajat).
Siyosat bilan bog’liq tavakkalchilik – bu siyosat beqarorlik oqibatida ehtimol qilinadigan moddiy (moliyaviy) zararlar. Bu tavakkalchilik korxona faoliyatiga emas balki mamlakatdagi sotsial siyosiy barqarorlikka bog’liq.