Tashkiliy texnika vositalari bilan ishlash Kompyuterning asosiy va qo’shimcha qurilmalari

Video karta. Personal Kompyuter asosiy qurilmasi blan monitor o‘rtasidagi aloqani video karta deb nomlanuvchi kontroller o‘rnatadi. U 4 ta asosiy qurilmalardan iborat: xotira, kontroller, SAP va doimiy xotirlash qurilmasi.
Video xotira tasvirlarni saqlab turish uchun xizmat qiladi. Uni xajmidan video kartani AxBxC imkoniyati kelib chiqadi. Bu erda A-gorizontal buyicha nuqtalar soni, V-vertikal bo‘yicha nuqtalar soni, S-xar bir nuqtani ranglari soni. Masalan 640x480x16 uchun 256 kbayt xajmi etarli, 800x600x256 uchun 512 kbayt, 1024x768x65536 (boshqacha belgilanish 1024x768x64k)-2Mbayt va xo kazo.
Ranglarni saqlash uchun butun sondagi razryadlar ishlatiladi.
Videokontroller videoxotiradagi tasvirni chiqarish, uni regeniratsiya qilish, ekranni yoyish signalini tashkil etish va mikroprotsessorlar bilan aloqani tashkil etadi.
SAP (Sifro-analogovqy pereobrazovatel) raqami informatsiyalarni analogovoy signalga aynaltirishni bajaradi. U natijaviy berilganlar oqimini tashkil etib, ranglar inteksivligini monitorga uzatadi. Barcha xozirgi zamon monitorlar analogovoy video signalini ishlatadi, shuning uchun ranglarni o‘zgarish diopozoni SAP parametrlariga bog‘liq.
Video DXK(Video-ROM)doimiy xotirlash qurilmasi, bo‘lib unga video-BIOS, ekran shriftlari, xizmatchi jadvaldlar va boshqalar yozilgan. Video DXK ga markaziy protsessor to‘ridan to‘ri murojat qiladi. DXK dagi programmalarni ichiga tushish video konrollerlariga va xotiraga murojat qiladi. Bu doimiy xotira faqat adapter va oslar MS DOS, Novell, Netware va boshqalarni birlamchi ishga tushirishni bajaradi, Windows, OS/2 operatsion sistemalari doimiy xotiraga muxtoj emas, ularni videodrayverlari adapterni boshqarish uchun doimiy xotirani ishlatmaydi. Faqat ular MS DOS da ishlagan paytida ishlaganlardagina foydalaniladi.
MDA (monochrome Disrlay Adarter-displeyni monitor adapteri)-tekstli rejimda ishlaydi.
HGC (Hercules Grarhics Cord-Hercules grafik kartasi). MDA ni kengaytirilgan varianti, grafik rejimida nuqtalar soni 720x348, Hercules firmasi tomonidan ishlab chiqilgan !
EGA (Enhanud Grrrhics Adorter-yaxshilingan grafik adarter)-CGA (Color Grarhies Adarter) ni rivojlantirilgan varianti.
MCGA (Multicolor Grarhies Adarter-ko‘p rangli grafik adapter)-RS/2 tip Kompyuterlari uchun mo‘ljalangan. Imkoniyati 640x400 tekst uchun 80x25 ni beradi, grafikada 320x200x256.
VGA (Video Grarhies Arry-vizual grafika to‘plami) MCGA ni kengaytirilgan varianti. Tekislik rejimida nuqtalar soni 720x400.
SVGA (Surer VGA-VGA dan”yuqori”)-kengaytirilgan VGA. Yuqori imkoniyatlar qo‘shilgan, qo‘shimcha servisli. Video rejimlari 800x600, 1024x768, 1152x864. Ranglarni ajratish maydoni 65536 (yuqori rangli) gacha.