Ташкил этиш бош илмий методик маркази тошкент ахборот технологиялари университети ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва

Stackни авария ҳолатидан сақлаш. Стекни аварияга учрашидан ҳимоялашнинг кўплаб усуллар мавжуд бўлиб, улардан бири бу – дастурлаш нуқтаи – назаридан ѐндошишдир, яъни киришда маълумот ўлчамини текшириш. Бу имкониятлар C# ва Java дастурлаш тилларида компилятор томонидан бажарилади. ¹
Бошқа бир усул эса, хотирани тўлганини аниқлаш ва автоматик равишда хабар беришдир. Бу ҳолда тизим код стекда юкланишдан олдин уни тўхтатади. Бундан ташқари, функцияни қайтувчи манзилини тасодифий равишда хотирага ѐзиш усули мавжуд бўлиб, бунда Триди функцияни қайтувчи манзилини аниқ билмайди.
Ўртадан туриб ўзгартириш. С дастурлаш тилида strcpy(buffer, input) функцияси мавжуд бўлиб, у input маълумотни buffer га кўчириб ѐзишни бажаради. Бу ҳолда хотирани тўлиб тошишидан сақлаш учун, input маълумотни ўлчамини текшириш талаб этилади. Бу ҳимоя усули фақат ўлчамни текшириб, маълумот таркибини текширмайди. Бу ҳолда ўртадан туриб ўзгартириш таҳдиди бўлиши мумкин.²
Бунга қуйидагича мисол келтириш мумкин. Масалан, фойдаланувчи Веб саҳифадан туриб маълумотларни киритди ва у қуйидаги сўров шаклида ифодаланди:
http
://www.things.com/orders/final&custID=l12&num=55A&qty=20&price=10& shipping=5&total=205
Сервер томонидан бу маълумот қуйидагича таҳлилланади: фойдаланувчининг ID рақами 112 га тенг фойдаланувчи ҳар бирининг нархи 10 $ дан бўлган 55 тартиб рақамли маҳсулотдан 20 та сотиб олди ва 5 $ етказиб бериш нархи билан жами 205 $ доллар тўловни амалга оширган. Бу сўров сервер томонидан текширилганида ҳеч қандай хатолик топилмади.
Аммо Триди бу қўровни қуйидаги сўров билан алмаштирса,нима ҳодиса рўй беради ?
http
://www.things.com/orders/final&custID=112&num=55A&qty=20&price=10& shipping=5&total=25
Бу сўров ҳам олдингиси каби сервер томонидан текширишдан муофаққиятли ўтади, аммо унинг маноси тамомила бошқа !!!
Тезкор мурожат шарти таҳдиди (Race condition ѐки race hazard). Бу дастурий маҳсулотнинг ѐки электрон тизимнинг ўзини тутиш ҳолати бўлиб, чиқиш қиймати бошқариб бўлмас бошқа ҳодисалар кетма-кетлиги ѐки вақтига боғлиқ бўлади. Дастурлашда бу ҳолда хатолик юзага келиб, иккита сигнал биринчи чиқиш учун ҳаракат қилади. Бу ҳодиса асосан, дастурлашда параллел ҳисоблашда (thread) юзага келади. ²
Қуйида иккита оқим томонидан ўз қийматини бирга ошириш учун бажарган тезкор мурожати келтирилган. Агар тизим тўғри ишлаганда қуйидаги натижа олиниши шарт эди.