«tasdiqlayman» Urganch tumani tarmoqli texnikumi direktori Z. Saidniyozova

16 - rasm. Bir-biriga nisbatan harakatda bo‘lgan sanoq tizimida vaqtning o‘zgarishi Hodisa sodir bo‘layotgan tizimning tezligi yorug‘lik tezligiga yaqinlashishi bilan K – tizimda yonish vaqti cheksizlikka intiladi va o‘z ma’nosini yo‘qotadi.

4. 
   (15.3) - va (16.1) - formulalardan foydalanib tezliklarni qo‘shishning relyativistik ifodasini keltirib chiqarish mumkin. Yuqoridagi formulalarning hosilalarini keltiramiz
   

yoki,

5. 
   Klassik mexanikaga asosan, jismning massasi o‘zgarmasdir. Ammo,
   

zarrachalar tezligining ortishida o‘tkazilgan tajribalarda massaning tezlikka bog‘liqligi kuzatilgan,
bu yerda m_o – tinch holatda turgan elektronning massasi, m – relyativistik massa deb ataladi.
Nyutonning dinamikasiga asosan,

Moddiy nuqta relyativistik dinamikasining asosiy qonunini shunday yozish mumkin:

yoki,
Bu moddiy nuqtaning relyativistik impulsidir.
Nazоrat savоlari:

6. 
   Fizik qоnuniyatlari va kattaliklarini rеlyativistik vaziyatdagi o’zgarishlarini tushuntirib bеring.
   
7. 
   Enеrgiya, ish, quvvat tushinchalarini aniqlab bеring.
   
8. 
   Qanday mехanik enеrgiya turlarini bilasiz? Mехanik enеrgiyani saqlanish qоnuni qanday tizimlar uchun to’g’ri bo’ladi?
   

9. 
   Ma’ruza mashg‘ulotining texnologik xaritasi
   

Ishlash bosqichlari, vaqti