Tasdiqlayman” “Tillar” fakulteti dekani dots. A. Muhammadiyev 2022 y geologiya asoslari fanidan

“TASDIQLAYMAN”
“Tillar” fakulteti dekani
_________dots. A.Muhammadiyev
« ___» __________ 2022 y


GEOLOGIYA ASOSLARI FANIDAN 2-semestr uchun oraliq nazorat savollari

1.Ko‘l suvining asosiy qismi geologik va geomorfologik sabablarga ko‘ra yo‘q bo‘lib ketishi natijasida qanday jarayon yuzaga keladi?

1. 
   #botqoqlik hosil bo‘ladi
   
2. 
   cho’kma hosil bo‘ladi
   
3. 
   o’pirilish hosil bo‘ladi
   
4. 
   jarlik hosil bo‘ladi
   

2.Yer yuzasida dastlabki botqoqliklarning yuzaga kelishi silur va devon oralig‘iga ya’ni bundan necha mln yil ilgari yuzaga kelgan?

1. 
   #400-500
   
2. 
   350-400
   
3. 
   350-380
   
4. 
   380-400
   

3.Dunyodagi eng katta botqoqlik bu…

1. 
   #Amozonka daryosining qayr hisoblanadi
   
2. 
   Amozonka daryosining o’rta oqimi hisoblanadi
   
3. 
   Parana daryosining qayr hisoblanadi
   
4. 
   G’arbiy Sibir past tekisligi
   

4. Botqoq so‘zi qadimgi va hozirgi zamon bolto-slavyan tilidan olingan bo‘lib … ma’nosini anglatadi.

1. 
   #yopishqoq loyqa
   
2. 
   balchiqsimon
   
3. 
   yopishqoq xamir
   
4. 
   T.J.Y
   

5.Botqoqliklar asosan necha xil yo‘l bilan kelib chiqadi?

1. 
   3 xil
   
2. 
   #2 xil
   
3. 
   4 xil
   
4. 
   5 xil
   

6.Namlik ortiqcha bo‘lishi sabablaridan biri va botqoqlarning hosil bo‘lishi ko‘pincha nimasiga bog‘liq bo‘ladi?

1. 
   Namlikka
   
2. 
   Yorug’likka
   
3. 
   #Relyefga
   
4. 
   Barchasi to’g’ri
   

7.1 ga o‘rmon necha kg karbonat angdiritni yutib 550-1800 kg kislorod chiqaradi..

1. 
   270-280 kg karbonat angdiritni yutib, 550-1800 kg kislorod chiqaradi
   
2. 
   290-300 kg karbonat angdiritni yutib, 555-1700 kg kislorod chiqaradi
   
3. 
   300-370 kg karbonat angdiritni yutib, 560-1900 kg kislorod chiqaradi
   
4. 
   #260-270 kg karbonat angdiritni yutib, 550-1800 kg kislorod chiqaradi
   

8.Hozirgi kunda Botqoq tabiiy landshaftlarini muhofaza qilish maqsadida “Xalqaro suv-botqoq yerlari” (Wetlands International) nomli Xalqaro nodavlat tashkiloti nechanchi yil tashkil etilgan?

1. 
   1994 yilda
   
2. 
   1998 yilda
   
3. 
   #1995 yilda
   
4. 
   1991 yilda
   

9.Botqoqlik da torf qalin qancha boʻladi?

1. 
   (0,1—0,3 m)
   
2. 
   #(0,2—0,3 m)
   
3. 
   (0,2—0,4 m)
   
4. 
   (0,4—0,5 m)
   

10.Botqoqliklarning koʻp qismi Shim. yarim sharda boʻlib necha mln ga.

1. 
   #350 mln. ga.
   
2. 
   370 mln. ga.
   
3. 
   360 mln. ga.
   
4. 
   390 mln. ga.
   

11. Qor chizig‘idan yuqorida joylashgan erimaydigan muz va qor massasiga nima deyiladi?

1. 
   #Muzliklar
   
2. 
   Qor chizig’i
   
3. 
   Doimiy muzloq yerlar
   
4. 
   T.J.Y
   

12. Muzliklardagi bir yillik qatlam qanday qatlamchalaridan tashkil topadi?

1. 
   Tosh va gil
   
2. 
   Gil va tosh
   

c.Tosh va qum
d. #qum va gil
13. Muzliklarning asosiy qismi nimadan tashkil topgan?

1. 
   #Kristallangan
   
2. 
   Qordan
   
3. 
   Gipsdan
   
4. 
   Barcha javoblar to’g’ri
   

14. Antarktidadagi doimiy muzliklarning ko‘pchiligi ……. .

1. 
   Harakatda
   
2. 
   Ba’zi ba’zida harakat qiladi
   
3. 
   #Harakatsiz
   
4. 
   T.J.Y
   

15. Tog‘li o‘lkalardagi muzliklar nimani o‘zgarishiga qarab harakatlanadi?

1. 
   Yog’in sochin o’zgarishiga
   
2. 
   Namlikni o’zgarishiga
   
3. 
   #ob-havoni o’zgarishiga
   
4. 
   quyosh radiatsiyasi miqdorida
   

16. R. Blekning ma’lumotiga ko‘ra yer shari quriqlik qismining taxminan necha % muz qoplamlardan iborat?

1. 
   #24% i
   
2. 
   21% i
   
3. 
   23% i
   
4. 
   22% i
   

17. Quruklikning necha mln km kv maydonini muzlik ishg‘ol qilgan?

1. 
   30 mln. km²
   
2. 
   32 mln. km²
   
3. 
   34 mln. km²
   
4. 
   #35 mln. km²
   

18. Jumladan, shimoliy yarim sharda necha mln. km², janubiy yarim sharda esa — mln. km² maydoi muzlik bilan band?

1. 
   22 mln. km² -- 14 mln. km²
   
2. 
   #22 mln. km² -- 13 mln. km²
   
3. 
   21 mln. km² -- 13 mln. km²
   
4. 
   20 mln. km² -- 14 mln. km²
   

^19. MDX ning necha mln. km² kattalikdagi maydoni yoki maydonining necha % i muzliklar bilan qoplangan?

1. 
   10,5 mln. km^{2 ---} 44% i
   
2. 
   10,6 mln. km^{2 ---} 46% i
   
3. 
   #10,7 mln. km^{2 ---} 48% i
   
4. 
   10,7 mln. km^{2 ---} 46% i
   

20. Tiksi (Lena quyilishi) ko’rfazi rayonida necha m chuqurlikkacha muz qatlami davom etganligi burg‘ulash quduqlari yordamida aniqlangan?

1. 
   #650— 700 m
   
2. 
   660— 700 m
   
3. 
   650— 770 m
   
4. 
   655— 600 m
   

21. O‘rta Osiyo tog‘laridagi muzliklar maydoni kimning ma’lumotiga ko‘ra 11000 km² dir?

1. 
   #S. V. Kolesnik
   
2. 
   V.B.Shokalskiy
   
3. 
   Tyanshanskiy
   
4. 
   K.Retter
   

^22. O‘rta Osiyo tog‘laridagi muzliklar maydoni S. V. Kolesnik ma’lumotiga ko‘ra necha ming km ni tashkil etadi?

1. 
   12000 km²
   
2. 
   13000 km²
   
3. 
   11,1000 km²
   
4. 
   #11000 km²
   

^23. Pomirdagi Fedchenko muzligining uzunligi necha km?

1. 
   78 km
   
2. 
   #77 km
   
3. 
   76 km
   
4. 
   77,5 km
   

24. Oltoy tog‘laridagi hozirgi muzlikning maydoni necha km?

1. 
   452
   
2. 
   455
   
3. 
   #454
   
4. 
   456
   

^25. Kavkaz tog‘laridagi muzliklar maydoni necha km?

1. 
   #1967
   
2. 
   1966
   
3. 
   1965
   
4. 
   1968
   

26. Shveytsariyadagi Grindervald muzligi necha m balandlikkacha chuzilib tushgan?

1. 
   1149
   
2. 
   #1150
   
3. 
   1152
   
4. 
   1153
   

27. Muzliklar harakatining absolyut tezligi soatiga necha mm dan necha m gacha boradi?

1. 
   27 mm dan 1,25 m
   
2. 
   25 mm dan 1,27m
   
3. 
   26 mm dan 1,25 m
   
4. 
   #25 mm dan 1,25 m
   

28. Alp, Kavkaz muzliklari o‘rta hisobda yiliga necha m siljiydi?

1. 
   #10—150
   
2. 
   10—160
   
3. 
   10—170
   
4. 
   11—150
   

29. Pomir va Ximolay torlaridagi katta muzliklar yiliga necha m tezlik bilan harakatlanadi?

1. 
   1200—1600 m
   
2. 
   #1200—1500 m
   
3. 
   1300—1500 m
   
4. 
   1200—1700 m
   

30. Qaysi muzligining siljish tezligi ba’zan sutkasiga 38 m gacha yetar ekan?

1. 
   Grenlandiya
   
2. 
   #Upevornik
   
3. 
   Fedchinko
   

d.A va B javoblar to’g’ri
31. Keyinchalik bu qorlar firnga aylanib, qanday muzliklarni paydo qiladi?

1. 
   #Gletcher
   
2. 
   Doimiy
   
3. 
   Upevornik
   
4. 
   Muntazam
   

32. tog‘larning baland qismlaridan soyliklar tomon tushib to’plangan, soyliklarni band etgan muzlar qanday muzliklar?

1. 
   #Soylik muzliklari
   
2. 
   Karst muzliklari
   
3. 
   Materik muzliklar
   
4. 
   Soylik va sayozlik muzliklari
   

33. G‘orsimon , voronka va o‘rasimon bo‘shliqlarni egallab oladi, tabiiy muzxonalarni yuzaga keltiradi va kamdan-kam hollardagina erib ketadigan qanday muzlik?

1. 
   Soylik muzliklari
   
2. 
   #Karst muzliklari
   
3. 
   Materik muzliklar
   
4. 
   Soylik va sayozlik muzliklari
   

34. Eng kata maydonlarni, hatto butun boshli materiklarni egallagan qanday muz qoplamlari hisoblanadi?

1. 
   Soylik muzliklari
   
2. 
   Karst muzliklari
   
3. 
   #Materik muzliklar
   
4. 
   Soylik va sayozlik muzliklari
   

35.Glyatsiologlarning hisobiga ko‘ra Antarktida muzligining hajmi taxminan necha mln km ³?

1. 
   22 mln. km³.
   
2. 
   #28 mln. km³.
   
3. 
   27 mln. km³.
   
4. 
   26 mln. km³.
   

36. Grenlandiya muz qoplamining xajmi necha mln. km³, qalinligi esa necha km gacha boradi.

1. 
   #2,5 mln. km^3___1,8 km
   
2. 
   2,6 mln. km^3___1,8 km
   
3. 
   2,5 mln. km^3___1,7 km
   
4. 
   2,4 mln. km^3___1,8 km
   

37. Muzliklar morfologik jihatdan 3 turga ya’ni……. . muzliklariga bo’linadi.

1. 
   yer usti, togʻ muzligi, baland tog’
   
2. 
   doimiy, togʻ muzligi, shelf
   
3. 
   yer usti, cho’qqi, shelf
   
4. 
   #yer usti, togʻ muzligi, shelf
   

38.Yer yuzida ……. yoki ………bilan, ayniqsa to‘satdan esib keladigan shamol xillari mavjud.

1. 
   #Doimiy va vaqt-vaqti
   
2. 
   Mavsumiy va vaqt-vaqti
   
3. 
   Qudratli va vaqt-vaqti
   
4. 
   Mavsumiy va qudratli
   

39. Ekvator bo‘ylab sharq va g’arb tomon esuvchi doimiy shamollar qanday shamollar deyiladi?

1. 
   #Passatlar
   
2. 
   Mussonlar
   
3. 
   Brizlar
   
4. 
   tog’ vodiy shamollari
   

40. Bir kecha-kunduz davomida kunduzi dengizdan quruklikka, kechasi quruqlikdan yana dengiz tomon harakatlanib turadigan shamollar qanday shamollar?

1. 
   Passatlar
   
2. 
   Mussonlar
   
3. 
   #Brizlar
   
4. 
   tog’ vodiy shamollari
   

41.Ob-havoning o‘zgarib turishiga bog‘liq bo‘lgan o‘xtin-o‘xtin esadigan shamollar qanday shamollar?

1. 
   Passatlar
   
2. 
   #Mussonlar
   
3. 
   Brizlar
   
4. 
   tog’ vodiy shamollari
   

42.tog‘ va vodiylarda harorat o‘zgariidi bir xil bo‘lmaganligi sababli yuzaga keladigan shamollar qanday shamollar?

1. 
   Passatlar
   
2. 
   Mussonlar
   
3. 
   Brizlar
   
4. 
   #tog’ vodiy shamollari
   

43.Qayerlarni keng maydonlari shamol harakati va uning geologik ishi uchun eng qulay sharoitdir?

1. 
   #Osiyo, Afrika va Avstraliya
   
2. 
   Yevropo, Afrika, Avstraliya
   
3. 
   Yevropo, Osiyo, Avstraliya
   
4. 
   Hindiston, Afrika, Avstraliya
   

44.Shamol barcha o'nqir-cho’nqirlarga, qoya toshlarning orasiga kirib borib undagi mayda zarrachalarni uchirib ketadi. Bu hodisa qnday jarayon deyiladi?

1. 
   Akkumulyatsiya
   
2. 
   #Deflyatsiya
   
3. 
   Korroziya
   
4. 
   T.J.Y
   

45. . "Lyoss" atamasi geologik va mineralogik adabiyotga 1823 yilda kim tomonidan kiritilgan?

1. 
   Adam Smit
   
2. 
   #Karl Sezar fon Leonxard
   
3. 
   Lyosh
   
4. 
   Barbos Rous Uelos
   

46. O’zbek olimlaridan akademik kim O'rta Osiyodagi lyosslarni aksariyati shamol yordamida hosil bo'lgan deb tushintiradi?

1. 
   #R.O.Mavlonov
   
2. 
   H.Hasanov
   
3. 
   L.Erdonov
   
4. 
   B.Murtazayev
   

47.Shamol assimetrik taqsimot yoki yarimoysimon shakldagi ....... deb ataladigan baland (20-30 m gacha) qum tepalarini hamda qum tepa tizmalarini vujudga keltiradi.

1. 
   Lyossl
   
2.