"tasdiqlayman" Shirin energetika kolleji


Metallar haqida umumiy malumot



Download 1,18 Mb.
bet4/8
Sana25.06.2022
Hajmi1,18 Mb.
#703435
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Taqvim reja 08.04.2022

Metallar haqida umumiy malumot

Metalllar davriy jadvalda eng ko'p uchraydigan elementlar, ba'zilari esa er qobig'ida eng ko'p uchraydigan elementlardir. Ulardan ba'zilari odatda tabiatda ozmi -ko'pmi tozalik bilan uchraydi, garchi ularning ko'pchiligi er qa'ri minerallarining bir qismidir va ulardan foydalanishdan oldin ularni odamlar ajratishi kerak.
Metalllar "metall aloqalar" deb nomlangan xarakterli bog'lanishlarga ega. Bu turdagi bog'lanishlarda metall atomlari shunday birlashadilarki, ularning yadrolari va valentlik elektronlari (oxirgi elektron qobig'idagi elektronlar, eng tashqi elektronlar) birlashib, o'z atrofida "bulut" ni hosil qiladi. Demak, metall bog'lanishda metall atomlari bir -biriga juda yaqin joylashgan va ularning hammasi valent elektronlariga "botib", metall tuzilmani hosil qilgan.
Boshqa tomondan, Metalllar metall bo'lmaganlar bilan ionli aloqa hosil qilishi mumkin (xlor va ftor kabi) tuzlarni hosil qiladi. Bu turdagi bog'lanish har xil belgilar ionlari orasidagi elektrostatik tortishish natijasida hosil bo'ladi, bu erda metallar musbat ionlar (kationlar), metall bo'lmaganlar esa salbiy ionlar (anionlar) hosil qiladi. Bu tuzlar suvda eriganida, ular ionlariga parchalanadi.
Hatto bir metalning boshqasi bilan (yoki metall bo'lmagan bilan) qotishmasi hamon bir xil aralashma bo'lsa-da, po'lat va bronza kabi metall materialdir.
Xususiyatlar

O'ziga xos fizik xususiyatlari tufayli metallar qadim zamonlardan buyon har xil asboblar, haykallar yoki inshootlar yaratish uchun ideal xususiyatlari tufayli odamlarga xizmat qilib kelgan:

  • Qachon siqilgan, ba'zi metallar bir hil materialning ingichka qatlamlarini hosil qilishi mumkin.

  • Qattiqlashganda, ba'zi metallar bir hil materialdan simlar yoki iplar hosil qilishi mumkin.

  • To'satdan kuchga (zarba, tomchi va h.k.) duch kelganda sinishga qarshi turish qobiliyati.

  • Mexanik kuch. U jismoniy tuzilishini buzmasdan yoki deformatsiyalanmasdan tortish, siqish, burilish va boshqa kuchlarga bardosh bera oladi.

Bundan tashqari, ularning yorqinligi zargarlik buyumlari va dekorativ elementlarni yasash uchun ideal qiladi va ularning yaxshi elektr o'tkazuvchanligi ularni zamonaviy quvvat tizimlarida tok o'tkazishda ajralmas holga keltiradi.
Metall turlari

Metall elementlar har xil bo'lishi mumkin va ular bo'yicha davriy jadvalda guruhlangan. Har bir guruh umumiy atributlarga ega:

  • Ishqoriy Oddiy bosim va harorat sharoitida (1 atmosfera va 25ºC) ular yorqin, yumshoq va juda jonli, shuning uchun ular tabiatda hech qachon toza bo'lmaydi. Ular past zichlikka ega va issiqlik va elektrni yaxshi o'tkazadilar. Shuningdek, ular past erish va qaynash nuqtalariga ega. Davriy jadvalda ular I guruhni egallaydi. Bu guruhda vodorod ham bor (bu metall emas).

  • Ishqoriy erlar. Ular davriy jadvalning II guruhiga kiradi. Uning nomi oksidning ishqoriyligidan kelib chiqqan. Ular ishqoriylarga qaraganda qattiqroq va kamroq reaktiv bo'ladi. Ular yorqin va yaxshi issiqlik va elektr o'tkazgichlari. Ular past zichlik va rangga ega.


  • Download 1,18 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish