Tasdiqlayman” Qorako’l tuman 2-son kasb-hunar maktabi direktori L. Jo’rayev 2020 yil

O`quv fan bo’yicha o`quvchilar o`zlashtirishining

Baholash mezonlari

Nazorat shakli	Mashg’ulorda faol ishtiroketishi Baho
	5 «A’lo»	4 «yaxshi»	3 «Qoniqarli»	2 «Qoniqarsiz»
Joriy nazorat
Nazariy mashg’ulot	5	4	3	2
Amaliy mashg’ulot	5	4	3	2
Oraliq nazorat	5	4	3	2
Yakuniy nazorat	5	4	3	2
Jami:	5	4	3	2

3-ilova

Baholash ko’rsatgichlari va mezonlari

Ko’rsatgichlar	Baholar
	5	4	3	2
Tayanch bilimlarni aniqlash:”Blis so’rov”usulidagi faolliklari	Savollarga to’liq javob beradi.	Саволларга нотo`лиқ жавоб беради.	Саволларга қисман жавоб беради.	Саволлларга умуман жавоб бермайди.
Bilimlarni mustahkamlash: “Muammoli vaziyat” usulida faolliklari	Masalani to’liq tahlil qilib savollarga to’liq javob beradi.	Masalani to’liq tahlil qilib savollarga to’liq javob beradi.	Masalani tahlil qilib savollarga qisman javob beradi.	Masalani tahlil qila olmaydi savollarga javob bermaydi.
Жами:	5	4	3	2

“Tasdiqlayman”

IChTBDO’ O.Xolliyev.

____________”___”____2020yil






6.1.O`quv mashg’ulotining ta`lim texnologiyasi modeli

Mashg’ulot vaqti-2 soat	Talabalar soni: 25 –30 gacha
Mashg’ulot shakli va turi	Amaliy-bilimlarni mustahkamlash va ko`nikma va malakalarni shakllantirish bo`yicha o`quv mashg’ulot
O`quv mashg’ulot rejasi	1 Uch fazali o’zgaruvchan tok zanjirining «yulduzcha»usulida ulash. 2 Uch fazali o’zgaruvchan tok zanjirining «uchburchak»usulida ulash .
O’quv mashg’ulotining maqsadi: Uch fazali EYuK ni olish tartibi bo’yicha bilim va ko’nikmaga ega bo’ladilar.
Pedagogik vazifalar: - Uch fazali o’zgaruvchan tok zanjirining «yulduzcha»usulida ulash ni tushuntirish; - Uch fazali o’zgaruvchan tok zanjirining «uchburchak»usulida ulash nazariy bilimlarni shakllantirish - Uch fazali tok va kuchlanishlarning sitemalarining qo’llanish sohalarini tushuntirish; - Uch fazali o’zgaruvchan tok zanjirining «yulduzcha» va «uchburchak»usulida ulashning qo’llanilish tartibi bilan tanishtirish.		O’quv faoliyatining natijalari: Talaba: - Uch fazali o’zgaruvchan tok zanjirining «yulduzcha»usulida ulash ni urganadi;. - Uch fazali o’zgaruvchan tok zanjirining «uchburchak»usulida ulash ni urganadi;. - Uch fazali tok va kuchlanishlarning sitemalarining qo’llanish sohalarini kuzatadi; - Uch fazali o’zgaruvchan tok zanjirining «yulduzcha» va «uchburchak»usulida ulashning qo’llanilish tartibi bilan tanishtirish.
O`qitish metodlari		Amaliy ish, mashq, ko`rsatish, namoyish etish, yo`riqnoma berish
O`quv faoliyatini tashkil etish shakllari		Ommaviy, guruhli, individual
O`qitish vositalari		O`quv qo`llanma, proeqtor, komp’yuter, o`quv topshirig’i
O`qitish shart-sharoiti		Mahsus jihozlangan o`quv xona
Qaytar aloqaning yo`l va vositalari		Og’zaki nazorat: Savol-javob Yozma nazorat: o`quv topshirig’i

6.2. “Uch fazali EYuK ni olish.” mavzusi bo`yicha o`quv mashg’ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqich lari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	Ta`lim beruvchi	Ta`lim oluvchilar
1-bosqich. Mavzuga kirish (15daq.)	1.1. Amaliy mashg’ulot mavzusi va maqsadi bilan tanishtiradi. 1.2. O`qitish kichik guruhlarda ishlash texnologiyasi asosida olib borilishini e`lon qiladi. 1.3. Mavzuning` tayanch iboralari asosida blits-so`rov o`tkazadi. Ushbu mavzu bo`yicha nazariy mashg’uloti oxirida berilgan vazifani, ya`ni masalaning muhokamasini tashkil etadi. Ikkinchi vazifa bo`yicha muhokama vazifa guruhlarda bajarilgandan qeyin bo`lishini e`lon qiladi. Har bir talaba guruh bahosiga mos ravishda baho olishini tushuntiradi (1-ilova). Guruhlarda ishlash natijasi plakat qog’ozlarda ko`rsatilishi kerakligini e`lon qiladi.	Tinglaydilar, yozib oladilar Savollarga javob beradilar.
2- bosqich. Guruhlarda ishlash (65 min.)	2.1. Talabalarni 3 ta kichik guruhga bo`ladi. O`quv vazifalarini tarqatadi (2-ilova). Qanday natijalar olinishi kerakligini aniqlashtiradi. Baholash ko`rsatgichlari va mezonlarini sharhlaydi . Vazifani bajarishda qanday qo`shimcha materiallardan foydalanish mumkinligini tushuntiradi (masalan: darslik, ma`ruza matnlari). Guruhlar ishini boshlashni e`lon qiladi. 2.2. Taqdimot va guruhlarda ishlash natijalarini o`zaro baholashni tashkil etadi. Sharhlaydi, bilimlarni umumlashtiradi, vazifani bajarish jarayonida qilingan xulosalar, umumlashtirishlarga e`tiborni qaratadi.	Talabalar kichik guruhlarga bo`lina-dilar. O`quv vazifa-lari, baholash ko`rsat-kichlari va mezonlari bilan tanishadilar. Vazifani bajaradilar. Taqdimot qilishadi. Qo`shimchalar qiladi-lar, taqdimotni baholaydilar.
4-bosqich. Yakunlovchi (10 min.)	4.1. Ish yakunlarini e`lon qiladi. 4.2. Eng yaxshi ishtirok etgan talabalarni baholaydi. 4.3. Uyda nazorat savollariga javob yozib kelishni va mustaqil ish uchun vazifani bajarib kelishni beradi	Tinglaydilar, aniqlashtiradilar. Nazorat savollari va mustaqil ish uchun vazifani yozib oladilar.

Faollashtiruvchi topshirik
Quyidagi rasmda ko’rsatilgan elekr sxemani yig’ing.






2-ilova.
Guruh bilan ishlash qoidalari

Guruh a’zolarining har biri

• 
  o’z sheriklarining fikrlarini xurmat qilishlari lozim;
  
• 
  berilgan topshiriqlar bo’yicha faol, hamkorlikda va mas’uliyat bilan ishlashlari lozim;
  
• 
  o’zlariga yordam kerak bo’lganda so’rashlari mumkin;
  
• 
  yordam so’raganlarga ko’mak berishlari lozim;
  
• 
  guruhni baholash jarayonida ishtirok etishlari lozim;
  
• 
  “Biz bir kemadamiz, birga cho’kamiz yoki birga qutilamiz” qoidasini yaxshi bilishlari lozim.
  

3-ilova
SINOV SAVOLARI
1. Uch fazali zanjirlarni biriktirishning qanday usulari bor va ular qanday holarda qo’lanadi?

2. Neytral simning ahamiyati qanday?

3. Uch fazali tekis va notekis nagruzka nima?

4. Uch fazali zanjirlarning to’rt simli liniyalarida nima uchun neytral simning ko’ndalang kesimi faza simlarinikidan kichik

“Tasdiqlayman”

IChTBDO’ O.Xolliyev

__________”___” 2020-yil




7.1.O`quv mashg’ulotining ta`lim texnologiyasi modeli

Mashg’ulot vaqti-2 soat	Talabalar soni: 25 –30 gacha
Mashg’ulot shakli va turi	Nazariy-yangi bilimlarni egallash bo`yicha o`quv mashg’uloti
O’quv mashg’ulot rejasi	1. Elektr o'lchov asboblari 2. O'lchov mexanizmlari 3. Integral mikrosxemalar. 4. Induksion sistema o'lchov mexanizmi
O`quv mashg’ulotining maqsadi: Ampermetr va voltmetrlar o’lchov asboblari,integral mikrosxemalar va unung elemenlari to’g’risida umumiy tushunchalarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar: Elektr o'lchov asboblari va unung elementlari haqida tushuncha berish; O'lchov mexanizmlari haqida ma’lumot berish; Integral mikrosxemalar haqida ma`lumot berish; Induksion sistema o'lchov mexanizmi haqida tushunchalarni shakllantirish; Kasbiy faoliyatda Elektron generatorlar va o’lchov asboblari,integral mikrosxemalar ahamiyatini turli kasbiy sohalar misolida tushuntirish.		O`quv faoliyati natijalari: Elektr o'lchov asboblari va unung elementlari haqida tushuncha berish; O'lchov mexanizmlari haqida ma’lumot berish; Integral mikrosxemalar haqida ma`lumot berish; Induksion sistema o'lchov mexanizmi haqida tushunchalarni shakllantirish; Kasbiy faoliyatda Elektron generatorlar va o’lchov asboblari,integral mikrosxemalar ahamiyatini turli kasbiy sohalar misolida tushuntirish.
O`qitish metodlari		Elektron generatorlar va o’lchov asboblari,integral mikrosxemalar kichik ma`ruza, tushuntirish, namoyish etish, aqliy hujum, pinbord
O`quv faoliyatini tashkil etish shakllari		Ommaviy, jamoaviy
O`qitish vositalari		O`quv qo`llanma, proeqtor, slayd komp’yuter
O`qitish shart-sharoiti		Mahsus jihozlangan o`quv xona
O`qitish shart-sharoiti		Og’zaki nazorat: savol-javob

1.2 “Ampermetr va voltmetrlar o’lchov asboblari.Integral mikrosxemalar.

” mavzusi bo`yicha o`quv mashg’ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqich lari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	Ta`lim beruvchi	Ta`lim oluvchilar
1-bosqich. Mavzuga kirish (10daq.)	1.1. O`quv fani bilan tanishtiradi.U to`g’risida umumiy tasavvurlarni beradi, mavzu doirasidagi uslubiy va tashkiliy ishlarning` hususiyatlarini ochib beradi. 1.2. Fan bo`yicha o`zlashtiriladigan mavzular bilan tanishtiradi, ularga qisqa sharh beradi. (1-ilova) Fan bo`yicha o`zlashtirilganlik darajasini baholash mezonlari va qo`rsatkichlari bilan tanishtiradi. (2-4) Asosiy adabiyotlar ro`yhati bilan tanishtiradi. 1.3. O`quv mashg’ulotining mavzusi, maqsad va o`quv faoliyati natijalari bilan tanishtiradi. 1.4. Aqliy hujum usuli (2-ilova) bilan mavzu bo`yicha avvaldan ma`lum bo`lgan tushunchalarni aytishni taklif etadi. Barcha berilgan javoblarni yozuv tahatasiga yozadi. 1.5. Bu ish o`quv mashg’uloti yakunida oxiriga etaqazilishini ma`lum qiladi.	Tinglaydilar Tinglaydilar va yozadilar Tinglaydilar va yozadilar Tushunchalarni aytadilar
2-bosqich. Asosiy (60 daq.)	2.1. Mavzu bo`yicha ma`lumotlarni tarqatadi va ulardagi asosiy tushunchalar bilan tanishishni aytadi. 2.2. Fanning maqsad, vazifalarining asosiy nazariy holatlarini slaydlarni rower point tartibida namoyish va sharhlash orqali tushuntiradi (3-ilova). Har bir savol bo`yicha xulosalar qilib, asosiy joylarga diqqat qiladi. 2.3. Yozuv taxtasidagi asosiy tushunchalarga qaytishni taklif etadi. Talabalar bilan birgaliqda ular bilan birgalikda anqilaydi, qaytariluvchan ma`lumotlarni olib tashlaydi , fanga taaluqli bo`lmagan chiqaradi, muhim asosiy tushuncha va atamalarni to`ldiradi.	Savollar beradilar Har bir asosiy tushunchalarni muhoqama qiladilar, tizimlashtiradilar, yozib oladilar
3-bosqich. Yakuniy bosqich (10 daq.)	3.1. Mavzu bo`yicha talabalarda yuzaga kelgan savollarga javob beradi, yakunlovchi xulosa qiladi. 3.2. Talabalar faoliyatini tahlil qiladi va baholaydi 3.3. Mustaqil ish uchun topshiriq beradi .	Savollar beradilar Vazifani yozib oladilar.

1-ilova









2-ilova





3-ilova

“Tasdiqlayman”

IChTBDO’ O.Xolliyev.

__________”___” 2020-yil


8.1. O’quv mashg’ulotining ta’lim texnologiyasi modeli

Mashg’ulot vaqti-2soat	Talabalar soni:25-34gacha
O’quv mashg’ulot shakli va turi	Nazariy – yangi bilimlarni egallash bo’yicha o’quv mashg’uloti
Q’quv mashqulot rejasi	Transformatorlar tuzilishi va ishlash prinsipi. Bir fazali transformatorning tuzilishi va ishlash prinsipi. Salt ishlash ,qisqa tutashuv ish rejimlari . Transformator koeffisienti. Transformatordagi isroflar va FIK .
O’quv mashg’ulotining maqsadi: Transformatorlarning ishlash jarayonlari, bir fazali transformatorning tuzilishi va ishlash prinsipi , salt ishlash ,qisqa tutashuv ish rejimlari,kasbiy faoliyatda tutgan o’rni to’g’risida umumiy tushunchalarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar: Transformatorlar tuzilishi va ishlash prinsipi haqida tushuncha berish; Bir fazali transformatorning tuzilishi va ishlash prinsipini yoritib berish. Salt ishlash ,qisqa tutasuv ish rejimlarihaqida ma’lumot berish. Transformator koeffisienti ,hisoblash amallarini ko’rib chiqish; Transformator turlari : uch fazali, o’lchov , payvandlash va avtotransformatorlar haqida umumiy tushunchalarni yoritib berish; Kasbiy faoliyatda transformatorlarni roli va ahamiyati turli kasbiy sohalarda misolida tushuntirish;		O’quv faoliyati natijalari: Transformatorlar tuzilishi va ishlash prinsipi haqida tushunchalarni aytib beradilar; Bir fazali transformatorning tuzilishi va ishlash prinsipini yoritib asoslab beradilar; Salt ishlash ,qisqa tutasuv ish rejimlarihaqida ma’lumot berib asoslab beradilar; Transformator koeffisienti ,hisoblash amallarini ko’rib chiqish aytib beradilar; Transformator turlari : uch fazali, o’lchov , payvandlash va avtotransformatorlar haqida umumiy tushunchalarni yoritib asoslab beradilar ; Kasbiy faoliyatda transformatorlarni roli va ahamiyati turli kasbiy sohalarda misolida tushuntirib yoritib beradilar;
O’qitish metodlari		Transformator kichik ma’ruza tushuntirish,namoyish etish ,aqliy hujum,pinbor
O’quv faoliyatini tashkil etish shakllari		Ommaviy ,jamoaviy
O’qitish vositalari		O’quv qo’llanma ,proyektor,slayd kompyuter
Oqitish shart-sharoiti		Maxsus jixozlangan o’quv xona
Qaytar aloqaning yo’l va vositalari		Og’zaki nazorat:savol-javob

“Bir fazali transformatorlarning ishlash tartibi.” mavzusi bo’yicha o’quv mashg’ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqich lari va vaqti	Faoliyati mazmuni
	Ta’lim beruvchi	Ta’lim Oluvchila
1-bosqich. Mavzuga kirish (10daq.)	1.1. O`quv fani bilan tanishtiradi.U to`g’risida umumiy tasavvurlarni beradi, mavzu doirasidagi uslubiy va tashkiliy ishlarning` hususiyatlarini ochib beradi. 1.2. Fan bo`yicha o`zlashtiriladigan mavzular bilan tanishtiradi, ularga qisqa sharh beradi. (1-ilova) Fan bo`yicha o`zlashtirilganlik darajasini baholash mezonlari va qo`rsatkichlari bilan tanishtiradi. (2-4) Asosiy adabiyotlar ro`yhati bilan tanishtiradi. 1.3. O`quv mashg’ulotining mavzusi, maqsad va o`quv faoliyati natijalari bilan tanishtiradi. 1.4. Aqliy hujum usuli (2-ilova) bilan mavzu bo`yicha avvaldan ma`lum bo`lgan tushunchalarni aytishni taklif etadi. Barcha berilgan javoblarni yozuv tahatasiga yozadi. 1.5. Bu ish o`quv mashg’uloti yakunida oxiriga etaqazilishini ma`lum qiladi.	Tinglaydilar Tinglaydilar va yozadilar Tinglaydilar va yozadilar Tushunchalarni aytadilar
2-bosqich. Asosiy (60 daq.)	2.1. Mavzu bo`yicha ma`lumotlarni tarqatadi va ulardagi asosiy tushunchalar bilan tanishishni aytadi. 2.2. Fanning maqsad, vazifalarining asosiy nazariy holatlarini slaydlarni rower point tartibida namoyish va sharhlash orqali tushuntiradi (3-ilova). Har bir savol bo`yicha xulosalar qilib, asosiy joylarga diqqat qiladi. 2.3. Yozuv taxtasidagi asosiy tushunchalarga qaytishni taklif etadi. Talabalar bilan birgaliqda ular bilan birgalikda anqilaydi, qaytariluvchan ma`lumotlarni olib tashlaydi (Pinbord texnikasi), fanga taaluqli bo`lmagan chiqaradi, muhim asosiy tushuncha va atamalarni to`ldiradi.	Savollar beradilar Har bir asosiy tushunchalarni muhokama qiladilar, tizimlashtiradilar, yozib oladilar
3-bosqich. Yakuniy bosqich (10 daq.)	3.1. Mavzu bo`yicha talabalarda yuzaga kelgan savollarga javob beradi, yakunlovchi xulosa qiladi. 3.2. Talabalar faoliyatini tahlil qiladi va baholaydi 3.3. Mustaqil ish uchun topshiriq beradi (4-ilova).	Savollar beradilar Vazifani yozib oladilar.

1 ilova

2- ilova

3 ilova

Bir fazali kuch transformatori





4-ilova

“Tasdiqlayman”

IChTBDO’ O.Xolliyev.

__________”___” 2020-yil




9.1.O`quv mashg’ulotining ta`lim texnologiyasi modeli

Mashg’ulot vaqti-2 soat	Talabalar soni: 25 –30 gacha
O’quv mashg’ulot shakli va turi	Amaliy-yangi bilimlarni egallash bo`yicha o`quv mashg’uloti
O’quv mashg’ulot rejasi	O’zgarmas elektr tok zanjiri va uning elementlari. Elektr energiyasi manbalari va iste’molchilari qismlardagi kuchlanishlar. Kirxgof qonunlari. Elektr tokining ishi va quvvati. Elektr zanjiridagi qarshiliklarni ulash sxemalari.
O`quv mashg’ulotining maqsadi: O’zgarmas elektr tok zanjirida va unung elemenlari to’g’risida umumiy tushunchalarni shakllantirish.
Pedagogik vazifalar: O’zgarmas elektr tok zanjiri va unung elementlari haqida tushuncha berish; Elektr energiyasi manbalari va iste’molchilari qismlardagi kuchlanishlarni haqida ma’lumot berish; Kirxgof qonunlari haqida ma`lumot berish; Elektr zanjiridagi qarshiliklarni ulash sxemalari haqida tushunchalarni shakllantirish; Kasbiy faoliyatda o'zgarmas elektr tokzanjiri ahamiyatini turli kasbiy sohalar misolida tushuntirish.		O`quv faoliyati natijalari: O’zgarmas elektr tok zanjiri va unung elementlari haqida tushuncha berish; Elektr energiyasi manbalari va iste’molchilari qismlardagi kuchlanishlarni haqida ma’lumot berish; Kirxgof qonunlari haqida ma`lumot berish; Elektr zanjiridagi qarshiliklarni ulash sxemalari haqida tushunchalarni shakllantirish; Kasbiy faoliyatda o'zgarmas elektr tokzanjiri ahamiyatini turli kasbiy sohalar misolida tushuntirish.
O`qitish usullari		Axborotli-ko’rgazmali, ma’ruza, aqliy hujum
O`quv faoliyatini tashkil etish shakllari		Frontal jamoaviy, guruhlarda ishlash
O`qitish vositalari		O’quv qo’llanma, proektor, kompyuter, kitoblar, yozuv taxtasi, bo`r
O`qiyish sharoiti		Jihozlangan xona
Qaytar aloqani usul va vositalari		Og’zaki nazorat: qaytar aloqa, savol-javob, kuzatuv

1.2 “O’zgarmas tok elekrt mashinalari. O’zgarmas tok elekrt mashinalarining tuzilishi, mashinalarining qaytaruvchanligi.” mavzusi bo`yicha o`quv mashg’ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqich lari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	Ta`lim beruvchi	Ta`lim oluvchilar
1-bosqich. Mavzuga kirish (10daq.)	1.1. O`quv fani bilan tanishtiradi.U to`g’risida umumiy tasavvurlarni beradi, mavzu doirasidagi uslubiy va tashkiliy ishlarning` hususiyatlarini ochib beradi. 1.2. Fan bo`yicha o`zlashtiriladigan mavzular bilan tanishtiradi, ularga qisqa sharh beradi. (1-ilova) Fan bo`yicha o`zlashtirilganlik darajasini baholash mezonlari va qo`rsatkichlari bilan tanishtiradi. (2-4) Asosiy adabiyotlar ro`yhati bilan tanishtiradi. 1.3. O`quv mashg’ulotining mavzusi, maqsad va o`quv faoliyati natijalari bilan tanishtiradi. 1.4. Aqliy hujum usuli (2-ilova) bilan mavzu bo`yicha avvaldan ma`lum bo`lgan tushunchalarni aytishni taklif etadi. Barcha berilgan javoblarni yozuv tahatasiga yozadi. 1.5. Bu ish o`quv mashg’uloti yakunida oxiriga etaqazilishini ma`lum qiladi.	Tinglaydilar Tinglaydilar va yozadilar Tinglaydilar va yozadilar Tushunchalarni aytadilar
2-bosqich. Asosiy (60 daq.)	2.1. Mavzu bo`yicha ma`lumotlarni tarqatadi va ulardagi asosiy tushunchalar bilan tanishishni aytadi. 2.2. Fanning maqsad, vazifalarining asosiy nazariy holatlarini slaydlarni rower point tartibida namoyish va sharhlash orqali tushuntiradi (3-ilova). Har bir savol bo`yicha xulosalar qilib, asosiy joylarga diqqat qiladi. 2.3. Yozuv taxtasidagi asosiy tushunchalarga qaytishni taklif etadi. Talabalar bilan birgaliqda ular bilan birgalikda anqilaydi, qaytariluvchan ma`lumotlarni olib tashlaydi , fanga taaluqli bo`lmagan chiqaradi, muhim asosiy tushuncha va atamalarni to`ldiradi.	Savollar beradilar Har bir asosiy tushunchalarni muhoqama qiladilar, tizimlashtiradilar, yozib oladilar
3-bosqich. Yakuniy bosqich (10 daq.)	3.1. Mavzu bo`yicha talabalarda yuzaga kelgan savollarga javob beradi, yakunlovchi xulosa qiladi. 3.2. Talabalar faoliyatini tahlil qiladi va baholaydi 3.3. Mustaqil ish uchun topshiriq beradi .	Savollar beradilar Vazifani yozib oladilar.

1-ilova

Bu formuladan: E = UR+Ur₀

U_ist=IR – zanjirning tashqi qismidagi kuchlanish pasayishi.

U=Ur₀ - manbaning ichidagi kushlanishning pasayishi. Bir konturli elektr zanjirda (2.1-rasm) iste’molchidagi kuchlanish butun zanjir uchun Om qonuniga asosan:

U = E + U r₀
Agar elektr zanjir faqat bitta manba va ketma-ket yoki paralel ulangan qarshiliklardan iborat bo’lsa, bunaqa zanjirlarni hisoblash uchun Om qonuni kifoya masalan, ketma-ket ulangan zanjirda esa Om qonuniga asosan:

Paralel ulangan zanjirda esa:

Shoxalarning o’tkazuvchanligi:

O’tkazuvchanlik orqali toklarni aniqlamoqsi bo’lsak:

Zanjirning umumiy qismidagi tok:

E lektr zanjirida bir necha manba va qarshiliklar aralash ulangan taqdirda bu zanjirlarni hisoblash uchun Om qonunida foydalanib bo’lmaydi, chunki zanjirni hisoblash natijasida aniqlanadigan toklar soni Om qonuni asosida yoziladigan tenglamalar sonidan ortiq. Bunday xolarda Kirxgof qonunlaridan foydalaniladi.

2-ilova

2

Kirxgof qonunlari bo’yicha tenglamalar yozishdan avval elektr sxemalariga iod bir nechta tushunchalar bilan tanishamiz.

Tugun. Elektr sxemasining ikkidan ortiq shoxalari birlashgan nuqtasiga tugun deb aytiladi.

Shoxobcha. Ikki tugun orasidagi zanjirning qismi shaxobcha deyiladi. Har bir shaxobcha o’z toki oqadi.

Kontur. Bir nechta shoxalardan tashkil topgan berk elektr zanjiriga kontur deyiladi.

Endi Kirxgof qonunlari bilan tanishing:

3-ilova

Yuqoridagi rasmda «Flash» dasturlarda yaratilgan animastion tasvirda elektr zanjir va uni tavsivlovchi kattaliklarni ko’rish mumkin. Bu animastion vosita orqali o’quvchi elektr zanjirda Kirxgoffning 1- qonuni bo’yicha to’liq tassavurga ega bo’ladi. Unda elektr toki suv oqimi shaklida , energiya manbai nasos qurilmasi lo’rinishida berilganligi sababli Kirxgoffning 1- qonuni bo’yicha to’liq ma’lumotga tasvir va ovoz vositasida ega bo’lish mumkin.

Odatda, tugunga qarab yunalgan toklarni musbat (+) ishora bilan va tugundan yo’nalgan toklar (-) ishora bilan olinadi. Konturdagi EYuK larning yo’nalishi, ixtiyoriy tanlangan aylanib chiqish yo’nalishi bilan mos tushsa, tenglamada EYuK lar musbat (+) ishora bilan olinadi, qarama-qarshi yo’nalishli EYuK lar manfiy (-) ishora bilan olinadi.




Kirxgofning ikkinchi қoidasi. Konturdagi aloҳida қarshiliklaridagi kuchdanish pasayishlarining (pasayuvlarining) algebraik yiғindisi shu konturning E.Yu.K.larning algebraik yiғindisiga teng.
Bunda: n - tugunda birlashgan shoxalar soni.

.

“Tasdiqlayman”

IChTBDO’ O.Xolliyev

____________”___” 2020yil





10.1.O`quv mashg’ulotining ta`lim texnologiyasi modeli

Mashg’ulot vaqti-2 soat	Talabalar soni: 25 –30 gacha
Mashg’ulot shakli va turi	Nazariy-bilimlarni mustahkamlash va ko`nikma va malakalarni shakllantirish bo`yicha o`quv mashg’ulot
O`quv mashg’ulot rejasi	1. Dvigatelning tuzulishi. 2 Dvigatelning aylanish tezligi. 3. Rotor sirpanishi. . .
O’quv mashg’ulotining maqsadi Dvigatelning tuzulishi va aylanish tezligi, rotor sirpanishi to’g’risidagi tushunchalarini shakllantirish
Pedagogik vazifalar -Amaliy ishni bajarishni namoyish qilish va o’rgatish; -Topshiriq va muammolar echimi yo’llari, usullari izlash va to-pish imkoniyatlarini yaratish -Talabalarda izlanuvchanlik va ijodiy fikrlashni shakllantirish		O’quv faoliyatining natijalari:Talaba Amaliy ishni bajarishni o’rganadi Topshiriq va muammolar echimi yo’llari, usullarini izlaydi va imkoniyatlarini topadi; Ijodiy fikrlashni o’rganadi Mustakil ravishda murakkab elektr zanjir elementlarining harakterli holatlari ko’rsatadi
O`qitish metodlari		Amaliy ish, mashq, ko`rsatish, namoyish etish, yo`riqnoma berish
O`quv faoliyatini tashkil etish shakllari		Ommaviy, guruhli, individual
O`qitish vositalari		O`quv qo`llanma, proeqtor, komp’yuter, o`quv topshirig’i
O`qitish shart-sharoiti		Mahsus jihozlangan o`quv xona
Qaytar aloqaning yo`l va vositalari		Og’zaki nazorat: Savol-javob Yozma nazorat: o`quv topshirig’i

2.2. “ Dvigatelning tuzulishi va aylanish tezligi, rotor sirpanishi.” mavzusi bo`yicha o`quv mashg’ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqich lari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	Ta`lim beruvchi	Ta`lim oluvchilar
1-bosqich. Mavzuga kirish (15daq.)	1.1. Nazariy mashg’ulot mavzusi va maqsadi bilan tanishtiradi. 1.2. O`qitish kichik guruhlarda ishlash texnologiyasi asosida olib borilishini e`lon qiladi. 1.3. Mavzuning` tayanch iboralari asosida blits-so`rov o`tkazadi. Ushbu mavzu bo`yicha nazariy mashg’uloti oxirida berilgan vazifani, ya`ni masalaning muhokamasini tashkil etadi. Ikkinchi vazifa bo`yicha muhokama vazifa guruhlarda bajarilgandan qeyin bo`lishini e`lon qiladi. Har bir talaba guruh bahosiga mos ravishda baho olishini tushuntiradi (1-ilova). Guruhlarda ishlash natijasi plakat qog’ozlarda ko`rsatilishi kerakligini e`lon qiladi.	Tinglaydilar, yozib oladilar Savollarga javob beradilar.
2- bosqich. Guruhlarda ishlash (65 min.)	2.1. Talabalarni 3 ta kichik guruhga bo`ladi. O`quv vazifalarini tarqatadi (2-ilova). Qanday natijalar olinishi kerakligini aniqlashtiradi. Baholash ko`rsatgichlari va mezonlarini sharhlaydi (3-ilova). Vazifani bajarishda qanday qo`shimcha materiallardan foydalanish mumkinligini tushuntiradi (masalan: darslik, ma`ruza matnlari). Guruhlar ishini boshlashni e`lon qiladi. 2.2. Taqdimot va guruhlarda ishlash natijalarini o`zaro baholashni tashkil etadi. Sharhlaydi, bilimlarni umumlashtiradi, vazifani bajarish jarayonida qilingan xulosalar, umumlashtirishlarga e`tiborni qaratadi.	Talabalar kichik guruhlarga bo`lina-dilar. O`quv vazifa-lari, baholash ko`rsat-kichlari va mezonlari bilan tanishadilar. Vazifani bajaradilar. Taqdimot qilishadi. Qo`shimchalar qiladi-lar, taqdimotni baholaydilar.
4-bosqich. Yakunlovchi (10 min.)	4.1. Ish yakunlarini e`lon qiladi. 4.2. Eng yaxshi ishtirok etgan talabalarni baholaydi. 4.3. Uyda nazorat savollariga javob yozib kelishni (4-ilova) va mustaqil ish uchun vazifani bajarib kelishni beradi (5-ilova).	Tinglaydilar, aniqlashtiradilar. Nazorat savollari va mustaqil ish uchun vazifani yozib oladilar.