Tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor X. Sh. Kadirov ” ” 2022-yil boshlang’ich ta’limfakulteti “Jismoniy tarbiya va sport”kafedrasi

Ijobiy fikrlash va qulay muhit tamoyilidan hamisha boshqaruvning boshqa tamoyillarini ham qo‘shgan xolda foydalaniladi. Bu tamoyil hamkasblarni qadrlash va xurmat qilish, ta’lim oluvchilar bilan hamkorlik munosabatini o‘rnatishga asoslanadi.
Vakolatni berish tamoyilidan, odatda, OTM bo‘linmalarida ular xodimlari kasbiy mukammallashuviga ko‘maklashish maqsadida foydalaniladi. Bu tamoyildan yana “aylanib qolish” usulini amalga oshirishda, o‘quv-tarbiya jarayonini boshqarishda qo‘llanadi (tarbiya o‘qituvchi vazifasini bajaradi).
Boshqaruv tamoyillari samarador majmuini tanlash-muvaffaqiyatgaerishish garovi, xolos. Boshqaruv muvaffaqiyatining muhim omili rahbarlik uslubi hisoblanadi.
Odamlar bilan ishlay bilishlik rahbarning asosiy kasbiy da’vati hisoblanadi.
Rahbar uslubi rahbarning quyidagilarga qanchalik moyilligiga bog‘liq:

• 
  boshqa rahbarlar bilan xokimiyatni bo‘lisha olishligiga;
  
• 
  o‘ziga bo‘ysunuvchilar tadbirkorligiga va tashabbuskorligidan foydalana olishiga;
  
• 
  rahbarligidagilarga harakat rejasini ishlab chiqarish va amalga oshirishlikni ishonib topshirishga.
  

Rahbarning to‘rt xil uslubini ko‘zatish mumkin:

• 
  avtokratik;
  
• 
  byurokratik;
  
• 
  demokratik;
  
• 
  aristokratik.
  

Mak Gregor nazariyasi bo‘yicha rahbarning to‘rt turi bo‘lishi mumkin:
-buyruqdor-xodimlar nima qilishi to‘g‘risida farmoyish beradi (avtokrat uslubi);
-ma’lum qiluvchi-sabablarni ko‘rsatib, xodimlarga buyruq beradi (byurokratik uslub);
-konsulьtant – qaror qabul qilguncha yoki reja ishlab chiqquncha xodimlar maslaxatiga quloq soladi (demokratik uslub);
-hamkor-xodimlar harakat rejasi ishlab chiqish va amalga oshirishni ishonib topshiradi (demokratik uslub).
Avtokrat (yoki avtoritar) uslub shu bilan tavsiflanadiki, rahbar o‘zining shaxsiy (yoki, ba’zi bir kim tomonidan majburlangan) g‘oya, reja, tavsiya va h.k.ni, bularni jamoa a’zolari u yoqda tursin, o‘z muovinlari bilan ham mutlaqo maslahatlashmay amalga oshiradi. Rahbarning nuqtai nazari boshqalarga taalluqli fikrlar majmuiga asoslanadi, ammo u o‘z shaxsiy fikri qilib olinib, bayon etiladi (ya’ni raxbar boshqalar fikrini o‘ziniki qilib oladi). Muammoni guruh bo‘lib muhokama qilishda u o‘z fikrini qaror sifatida ta’kidlaydi, uni muhokama ishtirokchilari buyruq sifatida qabul qiladilar. Bunday rahbarlar ijrochilar bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri, ularning bevosita rahbarlarini chetlab, faoliyat yuritadilar.