“tasdiqlayman” O„quv ishlari bo„yicha prorektor



Download 1,71 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/79
Sana18.01.2022
Hajmi1,71 Mb.
#390869
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   79
Bog'liq
IMLO MAJMUA 21-22

Transkripsiya

 lotincha “



qayta yozish” 

degan


 

ma‟noni bildiradi.  

“Jonli  so„zlashuv  tilidagi  (ishevalardagi)  konkret  nutq  tovushlarini 

(fonemaning  variatsiyalari,  variantlari)  yozuvda  ifodalash  uchun  qo„lianiladigan 

harflar, belgilar sistemasiga transkripsiya deyiladi”.

 

Bu ta‟rif ayni o„rinida fonetik 

transkripsiyani  anglatadi,  chunki  konkret  nutq  tovushini  yozib  olishda  fonetik 

transkripsiyadan foydalaniladi.  

Transkripsiya qo„llanish doirasiga ko„ra ikki xil bo„ladi:  

1. 


Xalqaro transkripsiya

. Bu transkripsiya lotin alifbosiga asoslanadi.  

2. 

Milliy  transkripsiya

.  Bu  har  bir  milliy  tilning  amalda  bo„lgan  yozuvi 

tizimiga  asoslanadi.  O„zbek  milliy  transkripsiyasi  bugungi  kunda  ikki  xil  yozuv 

asosida  shakllantirilgan.  1.  Kirill  yozuvi  asosida  bo„lib,  professor  V.V.Reshetov 

tomonidan  ishlab  chiqilgan.  2.  Lotin  grafikasi  asosidagi  transkripsiya  bo„lib, 

keying davr olimlari tomonidan qo„llanilmoqda.  

Shunday bo„lishiga qaramay, shevalarni yozib olishda har doim ham mavjud 

transkripsiyalarga  to„la  rioya  qilmaydilar,  chunki  shevalardagi  tovushlarni 

belgilashda  har  bir  tadqiqotchi  ma‟lum  darajada  erkinlikka  erishishlariga  ruxsat 

etiladi.  

Transkripsiya til tarixini o„rganishda ham qollaniladi. Bunda yodgorliklarda 

u  yoki  bu  tovushning  (fonemaning)  talaffuz  (artikulyatsion-akustik)  me‟yorini 

belgilash zaruriyatidan kelib chiqiladi. Transkripsiyani transliteratsiyadan farqlash 

zarur.  Transliteratsiya  bir  tildagi  bir  yozuv  tizimida  yozilgan  matnlarni  ikkinchi 

yozuv tizimiga ag„darishni anglatadi. Masalan, arab yozuvidagi matnlarni kirillga, 

kirilldan lotin yozuvi asosidagi yangi yozuvga ko„chirish transliteratsiyadir.  

 

 

 



 

 



36 

 

10-MA‟RUZA 




Download 1,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   79




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish