"tasdiqlayman" O`quv ishlari bo`yicha direktor o`rinbosari

HOMILADORLAR ISTISQOSI (SHISHl)
Homiladorlikning keyingi oylarida ko'pincha oyoq panjalari va boldirlar biroz salqib va shishib, damolganda (oyoqni uzatib yotganda) o'tib ketadi. Bunday holat hali toksikoz emas.Homiladorlar istisqosi shishi (hydrops gravidarum) ayol bachadonida (oyoq-qo'l, qorin sohasi) paydo bo'lgan shishning qaytmasligi bilan ta'riflanadi. Kasallik homiladorlikning ikkinchi yarmida, tug'ruqqa yaqin boshlanadi. Oyoq panjalari va boldirlar avvaliga biroz salqib, keyin rosmana shishadi, istisqo yana avj olganda son, tashqi jinsiy a'zolar shishadi. Kasallik og'ir o'tganda shish tanaga va yuzga tarqaladi.
Organizmda suyuqlik ushlanib qolishi sababli homilador ayolning vazni tez oshib boradi. Homiladorlik normal o'tganda uning ikkinchi yarmida tana vazni haftasiga 250-300 g dan oshib boradi, istisqoda esa tana vazni haftasiga 500-700 g dan va undan ham ko'proq oshadi. Ba'zan oyoqlar salqigani sababli yashirin shish borligi vaznni ancha oshiradi. Bunday hollarda istisqo homilador ayolni muntazam tortib turish yo’li bilangina aniqlanadi. Homiladorlar istisqosida to'qimalarda, asosan teri osti kletchatkasida suyuqlik to'planadi, odatda seroz bo'shliqlar (qorin bo'shlig'i, plevra bo'shlig'i va boshqalar)da suyuqlik to'planmaydi. Suyuqlik to'planishi suv-tuz almashinuvining buzilishi va kapillarlar o'tkazuvchaniigining ortishi bilan bog'liq bo'ladi. O'tkazuvchanligi oshgan tomirlardan chiqqan suyuqlik va tuzlar to'qimalarda ushlanib qoladi.
Homiladorlik istisqosi tasnifi:
I darajali shish - shish faqat oyoqda (to'piq, panjalar, boldir va sonda) bo'ladi;
II darajali shish - shish oyoqlarda va qorinning oldingi devorida kuzatiladi;
III darajali shish - shish oyoqlar, qorinning oldingi devori va yuzga tarqalgan bo'ladi;
IVdarajali shish - butun tananing shishi ko'zga tashlanadi.
Klinikasi. Homiladorlar istisqosida yurak, jigar, buyrak va boshqa a'zolar o'zgarmaydi. Arterial bosim normal bo'ladi, siydikda oqsil paydo bo'lmaydi,^; Shish ko'payganda siydik kam ajraydi. Homilador ayolning umumiy ahvoli o'zgarmaydi; shish ko'paygandagina ayol og'irlik va charchash sezayotganini aytadi.
Homiladorlar istisqosi uzoq davom etadi, shish goh kamayib, goh ko'payib turadi. Odatda bemor yotib tegishlicha parhez qilganda shish tez yo'qoladi. lekin ayol odatdagicha hayot kechira boshlashi bilan yana shish paydo bo'lishi mumkin. Shish ba'zan tug'ruqqacha o’z-o'zidan yo’qolib ketadi. Aksari homiladorlar tug'gandan keyin istisqo nom-nishonsiz yo'qoladi.
Homilador ayol to'g'ri rejimga amal qilmasa istisqo toksikozning navbatdagi og'irroq bosqichiga, ya'ni homiladorlar nefropatiyasiga aylanishi mumkin.