II. Darsning turi: Amaliy, nazariy, aralash, noan`aviy, ananaviy.
III. Darsning usuli: Aqliy hujum, savol-javob, guruhlarda ishlash.
IV. Darsning jihozi: Darslik ,ko’rgazmali qurollar, globus, xarita.
V. Didaktik jihoz: Tarqatma materiallar, slaydlar ,bukletlar.
VI. Texnik jihoz: Kadoskop, kompyuter, diaproyektor ekran.
VII. Dars uchun talab etiladigan vaqt: 80 daqiqa:
Darsning texnik chizmasi:
Dars bosqichlari
|
Vaqt
|
Tashkiliy qism.
|
5 daqiqa
|
Yangi mavzuni boshlashga hozirlik
|
5 daqiqa
|
Yangi mavzuni yoritish
|
35 daqiqa
|
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish
|
25 daqiqa
|
Darsni yakunlash
|
5 daqiqa
|
Uyga beriladigan topshiriqlar
|
5 daqiqa
|
IX. O’tilgan mavzuni takrorlash
X. Yangi mavzu bayonining qisqacha mazmuni:
Etika insonga uning oʼz hususiy tabiatidan kelib chiqib, toʼgʼri hayot yoʼlini oʼrgatadi. Maʼlumki, jamiyatdagi shaxslararo munosabatlar psixologiyasini faoliyat koʼrsatayotgan shaxslarning his–tuygʼulari, kechinmalari, intilishlari, kayfiyatlari belgilaydi. Shaxs koʼp qirralik ijobiy sifatlarning oʼzaro bogʼlanishidan tashkil topgan. Qoʼpollik, jaholat, hasad, kalondimogʼlik, yolgʼonchilik, hiylagarlik, igʼvogarlik va boshqa salbiy hususiyatlar shaxslararo munosabatlarga salbiy taʼsir koʼrsatadi. Insoniylik, olijanoblik, xushfeʼllik, mehribonlik, samimiyat, shirinsoʼzlik, mehnatsevarlik, rostgoʼylik kabi fazilatlar shaxsning oʼzigagina emas, balki shaxslararo munosabatlar psixologiyasiga ham ijobiy taʼsir koʼrsatadi. Shaxs oʼzi yashab turgan ijtimoiy va siyosiy jamiyatda, jamoa va oilada qiziqishlari, temperamenti, mijozi, oʼz kasbiga munosabati kabi omillar taʼsirida mujassamlanadi. Insonning shaxs sifatidagi oʼziga xos hususiyatlariga uning ehtiyojlari, dunyoqarashi, qiziquvchanlik salohiyati, temperamenti va xarakteri kiradi. Haydovchilarning etikasi yoʼl harakati xavfsizligini taʼminlovchi muhim omillardan biridir. Baʼzan DYHXX xodimining yoʼqligidan foydalanib, ataylab belgilangan tezlikni oshirish, yoʼl belgilari va chiziqlari talabini mensimaslik, svetofor chiroqlari ishorasiga itoat qilmaslik, quvib oʼtish qoidalarini buzish kabi holatlar haydovchining etikasi yetarli darajada emasligidan dalolat beradi. Аyniqsa, piyodalar va yoʼlovchilar bilan boʼlgan munosabatlarda haydovchilik etikasiga alohida eʼtibor qaratish kerak.
Chunki piyodalar orasida turli toifadagi insonlar yaʼni, yoʼllarda harakatlanish qoidasini bilmaydigan, kar, koʼr, shirakayf, nogiron, ruhiy kasallar boʼlishi mumkin. Shuning uchun, trotuar yoki yoʼl chetida piyodalar boʼlganda, haydovchi ehtiyot choralarini koʼrgani maʼqul. Chunki piyodalar xohlagan paytda yoʼlning qatnov qismida paydo boʼlishi mumkin. Shunday vaziyat boʼlgan taqdirda haydovchi asabiylashmasdan, bosiqlik bilan ular oʼtib ketishiga imkoniyat berishi kerak.
Yoʼlovchi tashiydigan avtobus va taksi haydovchilari, ayniqsa, yoʼlovchilarga nisbatan juda xushmuomala boʼlishlari, oʼz transportlarini oʼrnidan qoʼzgʼatish va toʼxtatishda keskin harakatlar qilmasliklari, burilishlarda yoʼlovchilar muvozanatini buzmaslikni eʼtiborga olib, tezlikni tanlashlari, avtobus eshiklarini ochish va yopishda yoʼlovchilar xavfsizligini taʼminlashga katta eʼtibor berishlari lozim. Taksi va xalqaro avtobus haydovchilari yoʼlovchilar yuklarini joylashtirishga koʼmaklashishlari odobdan boʼladi. Yuk avtomobili haydovchilari, avtomobil yukxonasida yukni qoida talablariga mos joylashtirishlari va yoʼlda doimiy ravishda uning boshqalarga xavf tugʼdirmasligini kuzatishlari shart. Qurilish obʼektlari, karerlar, axlatxonalar va boshqa qoplamasiz iflos yoʼllardan qoplamali yoʼllarga chiqishda, albatta, yoʼlni iflos qilmaslik choralarini koʼrishlari zarur.
Do'stlaringiz bilan baham: |