«tasdiqlayman» «Avtotransport» fakultetidekani dots. N. Saidaxmedova 20 yil

Karter gazlarining sarfini ruxsat etilgan nominal miqdori

jadvali

Dvigatel markasi	Karter gazi sarfi (ko‘p emas), l/daqiqa
	nominal	Ruxsat etilgan	cheklangan
ГАЗ-69,М-21	15-17	60	70
ГАЗ-51А	20-25	90	100
ГАЗ-53А	22-25	100	110
ЗИЛ-164	22-27	110	120
ЗИЛ-130	22-28	120	130

3. Diagnostika natijalarini jurnalga yozib qo‘yish.

4. Silindr-porshen guruxi gaz xisoblagichi orqali diagnostikasi texnolgik

kartasini o‘rganib chiqish.

5. Texnologik kartadan keltirilgan barcha operatsiyalarni yeyilish nuqsoni

bo‘lgan dvigatelda bajarish.

1.3-jadval

Silindr-porshen guruxini xar xil priborlarda bajarilgan diagnostikasining taxlili

Diagnostik parametr nomi	Pribor nomi	O‘lchash natijalari
		1	2	3	O‘rtacha qiymat
Dvigatel karteriga o‘tayotgan gaz miqdori. l/daqiqa	КИ-4887-1 Gaz xisoblagich

Xisobot shakli va mazmuni

1. Ishning nomi va maqsadi

2. Dvigatelning silindr-porshen gruxini diagnostikalash texnologik

jaryonini yozib tushuntirish.

3.Tajriba natijalari 1.3-jadvalga kirgizish.

Sinov savollari

1. Karterga yorib o‘tayotgan gaz miqdori qanday priborlarda o‘lchanadi?

2. Dvigatelning silindr porshen guruxi qanday priborda tekshiriladi?

3. Dvigatelning karteriga yorib o‘tayotgan gaz miqdori qanday priborda

tekshiriladi?

4. Texnologik karta nima?

5. Diagnostika qilish nega ikkita avtomobilda bajariladi.

3-Laboratoriya ishi
Gaz taxsimlash mexanizminlarini diagnostikalash
Mashg‘ulot maqsadi. K-69M pribori bilan dvigatelni diagnostikalashni o‘rganish.

Keraklik jixoz va asboblar. Tormoz stendi dvigateli soz va ta'mirtalab bo‘l­gan ГАЗ-53A yoki ЗИЛ-130 avtomobillari, K-69M moslamasi va uning sxe­ma­si, kompressor qurilmasi, yoki bosimi 6 kgs/sm² kam bo‘lmagan havo ta'minlagich, o‘t oldirish svechasi klyuchi, dvigatelni ishga tushirish dastagi va texnologik karta.



2.1- rasm. K-69 pribori ishlashining sxemasi

Ishni amalga oshirish tartibi. 1. Kompressor qurilmasi tuzilishi va texni­ka xavfsizligi qoidalarini o‘rganib chiqish.

2. K-69M pribori bilan gaz taxsimlash mexanizmi klapanlarini diagnostikasini va texnologik karta bilan tanishib chiqish.

3. Texnologik kartada keltirilgan barcha operasiya­larni avval soz, so‘ngra nosoz dvigatelda bajarish. Zarurat bo‘lsa, 15 operatsiyani biron bir silindr kla­panida zichligini buzib bajarib ko‘rish.

2.1-jadval

Dvigatelni gaztaxsimlash mexanizmi klapanlarini K-69M priborida diagnostikalash texnologik kartasi ⁰

Оp. №	Ijro va ish joyi	Amalga oshiriladigan ishlar va texnik shartlar
1	1/P	Dvigatelni 90^0C gacha qizdirib, uni to‘xtatib, priborni ishlashga tayyor­lash. Buning uchun havo kompressorini ishga tushirib , uning reversida bosim xosil qilib, shlang uchini havo magistraliga ulab, 3 kgs/sm^2 bosim yuborish. Pribor strelkasini nolga qo‘yish, shunda u 1,6 kgs/sm^2 teng bo‘ladi.
2	2/Pr	Dvigatelning barcha o‘t oldirish svechalarini chiqarib olish.
3	2/Pr	Birinchi silindr o‘t oldirish svechasi o‘rniga signal beruvchi xushtak buraladi.
4	1/Pr	Tirsakli val dastak bilan aylantirib, birinchi silindrda porshen siqish tak­tining yuqori nuqtasiga olib chiqiladi. Bunda xushtak chiqishi to‘xtaydi.
5	1/L	Tirsakli val aylanib ketishiga yo‘l qo‘ymay, aylantirish dastagini ushlab turib, signal beruvchi xushtak chiqarib olinadi.
6	1/L	Birinchi silindr o‘t oldirish svechasi o‘rniga priborning shlang uchi si­qib o‘rnatilib, havo yuboriladi va manometr shkalasi ko‘tarilib, to‘xta­gandan so‘ng, pribor shkalasiga qarab chiqib ketayotgan havo miqdori (У2 ) yozib qo‘yiladi.
7	1,2	Navbatdagi silindr porsheni siqish takti boshlanish xolatiga qo‘yi­ladi. Uni ham xushtak ovozi orqali bilish mumkin.
8	1,2	5 va 6 operatsiyalarni takrorlab, havo chiqib ketishi o‘lchab (У2 ) yozib qo‘yiladi.
9	1,2	Ushbu silindr porsheni siqish taktining oxiriga olib borib qo‘yiladi.
10	1,2	5 va 6 operatsiya qaytarilib, havo chiqishi (У2 ) yozib qo‘yiladi.
11	1,2	Silindrlarni ishlash tartibiga qarab, barcha silindrlardagi (У1 ва У2 ) havo chiqishi o‘lchanadi.
12	1,2	3-11 operatsiyalarni uch marotaba takrorlab, qaytadan havo chiqish miqdori o‘lchanadi.
13	1	(У2 ) orqali silindrlar xolatini baholab, (У1 ) kattaligi bilan klapanlar xolati va (У2 - У1 ) farqidan porshen xalqalari xolati baholanadi.
14	1,1	Porshen xalqalarini nosozligini aniqlash uchun, porshenni siqish tak­ti­ning yuqori nuqtasiga chiqarib, priborsiz shlang orqali 5-6 kgs/sm^2 bo­sim bilan xavo yuboriladi. Nosoz xalqa bo‘lsa, moy quyish bo‘g‘izidan xavo shovqin bilan chiqadi.
15	1,2	Biron silindr o‘t oldirish svechasi o‘rniga indikator (pushinik) o‘rnati­lib, klapan germetikligi (У1 ) kattaligi o‘lchanadi. Agar germetiklik qo­ni­qarli bo‘lsa, u xolda biron silindrda nogermetiklik xosil qilinadi. Bu­ning uchun koromislo va klapan sterjeni tirqishi o‘zgartiriladi (kamay­tiriladi). Zichmas klapanda o‘t oldirish svechasi o‘rniga o‘rnatilgan indi­kator pushniki sezilarli likillaydi. (jadvalda keltirilgan)
16	1,2	Silindrlar bloki prokladkasi xolatini aniqlash. Buning uchun prokladka chetlari moy yoki sovun aralashmasi bilan surtilib, galma-gal silindr­lar­dan siqilgan havo yuboriladi. Bunda gaz taxsimlash klapanlari bekilgan xolda bo‘ladi. Nosoz prokladka bo‘lsa, havo radiator bo‘g‘izidan, yoki blokga kallak ulangan joyidan chiqadi
17	1,2	Pribor shlangi chiqarib olinib, yig‘ishtirib qo‘yiladi. O‘t oldirish sve­cha­lari joyiga burab qo‘yilib, ularga yuqori kuchlanishli simlar ulanadi.

2.2-jadval