Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

«Men» - obrazi
deb atalib, uning qanchalik 
adekvatligi va reallikka yaqinligi shaxs barkamolligining mezonlaridan xisoblanadi. 
«Men» - obrazining
ijtimoiy psixologik ahamiyati shundaki, u shaxs tarbiyasining 
va tarbiyalanganligining muxim omillaridan xisoblanadi. SHu nuqtai nazardan olib 
qaralganda, tarbiya shaxsning o‘zi va o‘z sifatlari to‘g‘risidagi tasavvurlarining 
shakllanishi jarayonidir, deb ta’rif berish mumkin. Demak, xar bir inson o‘zini, 
o‘zligini qanchalik aniq va to‘g‘ri bilsa, tasavvur qilolsa, uning jamiyat normalariga 
zid xarakat qilish extimoli xam shunchalik kam bo‘ladi, ya’ni u tarbiyalangan 
bo‘ladi. 
Oʻrganishga oid koʻp yillik izlanishlarga qaramay, bu bilimlarni amaliyotda 
oʻqitish uchun joriy qilish oson emas. “Biz qanday oʻqiymiz?” va “ Biz 
oʻqituvchilar qanday qilib oʻrganishni boshlab bera olamiz?” Bu qisman, ta’lim 
bir-biridan farq qiluvchi muayyan maqsadlar va holatlar bilan bogʻliq hamda 
talabalar odamzodga xos turfalanish va oʻzgarishga moyilligi tufaylidir. Hamma bir 
xil usul bilan oʻrganmaydi, yoki hamma turdagi materiallar bilan teng emas. 
Intizom va oʻrganilayotgan materiallar darajasi ta’sir koʻrsatadi. Oʻqitish va oʻqish 
orasidagi bogʻliqliklar haqida bilimimiz toʻliq emas balki, ikki tomonning 
munosabat va harakatlari natijaga ta’sir qiladi, lekin biz oʻrganish uchun odatda 
foydali boʻlgan harakat turlari haqida yetarlicha bilamiz. Bu boʻlimda oliy ta’limga 
tegishli ba’zi muhim oʻqitish teoriyalari tanishtirilgan. Ta’lim tizimida nazariya 
tushuntirish qudratiga ega boʻlishi mumkin izlanish isbotlaridan kelib chiqqandir; 
koʻp ta’lim izlanishlari teoriyalarni isbotlash yoki qoralash emas, balki ularni 
izlanish ma’lumotlaridan kelib chiqib yaratish haqidadir.
38
 
26-rasm 
Avstriyalik psixolog Z. Freyd nazariyasiga ko‘ra, o‘z-o‘zini 
anglash, o‘zidagi mavjud sifatlarni baholash jarayoni 
ko‘pincha konkret shaxs tomonidan og‘ir kechadi, ya’ni, 
inson tabiati shundayki, u o‘zidagi o‘sha jamiyat normalariga 
to‘g‘ri kelmaydigan, no’maqul sifatlarni anglamaslikka, ularni 
«yashirishga» xarakat qiladi, xattoki, bunday tasavvur va 
bilimlar ongsizlik sohasiga siqib chiqariladi. 
38
A handbook for teaching and learning in higher education : enhancing academic practice / [edited by] Heather Fry, 
Steve Ketteridge, Stephanie Marshall.–3rd ed. p. cm. pp: 8.