Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

Bu - ichki omillar:
shuhrat topish, ijroni yaxshilash va ijtimoiy ehtiyojlarni 
qondirish ishdan qoniqishga olib keladi. Ishdan qoniqish esa mehnat 
unumdorligini oshiradi. Bunday yondashuv eng muhim tashqi omilni, ya’ni ish 
haqini inobatga olmaydi. Go`yoki “mamnun, ya’ni - ehtiyoji qondirilgan kishi bu 
unumli, samarali ishlaydigan kishi” emish. Bunday o`ylash albatta, noto`g`ri va 
soddalikdir. O`z-o`zini mukammallashtirish Maslou va Xouberg yondashuvlarga 
asoslangan bo`lib, uzoq muddatli motivatsiyani ta’minlovchi omillar sifatida 
nafaqat ichki omillar, shuningdek tashqi omillar ham muhim deb qaraladi.
Ta’lim sohasidagi ayrim ekspertlarning fikriga qaraganda individual yoki 
guruhlarda amalga oshiruvchi oʻqituvchilarning motivatsiyaga ta’sirini 
pessimistiktarzda baholaydilar. Biggsning (1993) ta’kidlashicha universitet ta’limi 
tizimning ma’lum bir qismi hisoblanadi va bu tizim oʻzgaruvchanlikka qarshi 
xususiyatga ega boʻlib, balans holatini qanoatlantirishga moyil emas. Bu shuni 
anglatadiki, talabalarning oʻqishga yondashuvi hamda motivatsiyasi oliy ta’lim 
tizimi jihati bilan belgilanib beriladi (Duff, 2004). Talabalarning ilm olishga 
qiziqishlarini fanlarni takomillashtirish bilan birgalikda amalga oshirilishi 
samaraliroq natijalarni ta’minlab beradi. Boshqa jihatdagi yondashuvlar 
oʻzgarishga qarshi sifatida baholanadi. Bu holat, talabalarga ta’lim berish 
jarayonida turli xil yondashuvlarni qoʻllashga ham taxdid soladi. Norton va 
Crowley (1995)tomonidan qoʻllanilgan mashgʻulot dasturiga binoan talabalarning 
oʻrganish jihatlariga ahamiyatsiz ta’sirni ifodaladi. Purdie va Hattielarning (1995) 
mashgʻulot dasturlari esa boshlangʻich pogʻonada yaxshi natijani qayd etgan 
boʻlsada, dastur yakuniga kelib talabalarning qiziqishlarini eski holatga qaytarib 
qoʻydi. Salfor Universitetida oʻtkazilgan tadqiqotlar natijasi ijobiyroq samara 
berganligini Cassidy va Eachus (2000) oʻz ishlarida qayd etib oʻtganlar. Mazkur 
tadqiqot davomida koʻproq seminarlardan foydalanilgan boʻlib, oʻzlashtirilgan 
bilim topshiriqlar orqali tekshirilib, baholar asosan tyutorlar tomonidan berilgan. 
Shuningdek, ta’lim jarayonida talabalar hamda tyutorlar aloqasining 
chambarchasligi 
ta’minlanib, 
mustaqil 
ta’limga 
koʻproq 
e’tibor 
berilgan.Talabalarning tadqiqot metodlari samarasi va fanlar boʻyicha olinayotgan 
baholar muntazam ravishda qayd etib borilgan. Izlanishlar natijasiga koʻra, 
oqilona yoki ratsional model 
insoniy munosabatlarni motivlashtirish modeli 
kompleks motivlashtirish modeli 

---

336 
tadqiqot metodlarini oʻrgangan talabalar ilm olishda yuqoriroq natijalarni aks 
ettirganlar.
237
 
Motivlashtirish strategiyasini tanlashda uchta yondashuv bilan birga -