Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

1.
 
Muloqot 
va 
shaxslararo 
ziddiyatlar. 

---

212 
natijalarga erishmasliklariga olib keladi. Ushbu muammoni hal qilish uchun va 
yangi texnologiyalardan foydalanish maqsadida, oxirgi yillarda ma’ruzachilar o’z 
ishlarida bir qancha yangiliklar kiritib, talabalarga o’zaro aloqa, qatnashuv va aktiv 
faoliyat yuritishlariga ko’proq imkoniyatlar yaratib berdilar.
142
 
Ijtimoiy hayotda, shaxslararo munosabatlarda ayrim alohida nizolar, o`zaro 
kelishmovchiliklarni bo`lib turishi muqarar. Shuning uchun ba’zan olimlar ziddiyat 
yoki nizolarning nafaqat salbiy, balki ijobiy tomonlari ham bo`lishi mumkinligini 
ochiq ehtirof etadilar.
Ayrim ziddiyatlarning konstruktiv oqibatlari to`g`risida gapiradigan bo`lsak,
ba’zan ikki shaxs o`rtasida kelib chiqqan nizo ularning istiqbolda to`g`ri xulosa 
chiqarib, shunaday harakatni boshqa qaytarmaslikka, omilkorlikka, xushyorlikka 
undaydi. Yoki bir qarashda tanbehga asoslangan shaxslararo ziddiyat shaxsni o`z 
ustida muttasil ishlashga, o`z xulqini o`zi tuzatishiga sabab bo`ladi. Bunday nizolar 
oqibatida ko`ra 
konstruktiv 
deb ataladi.
Destruktiv
 
nizoning oqibati esa ko`pincha salbiy bo`lib, u shaxslararo 
antogonizmni keltirib chiqaradi, tomonlarning asablari charchaydi, ular xastalanib 
qolishi ham mumkin. Er va xotin o`rtasida, yoki qaynona va kelin o`rtasidagi nizo 
oila ajrimiga sabab bo`lishi va bir butun oilani buzilib ketishi olib kelishi 
mumkin. Ijtimoiy psixologik fenomen sifatida nizo yoki ziddiyatga quyidagicha 
ta’rif berish mumkin. 
“Konflikt”
so‘zi XIX asrda lotin tilidan kirib kelgan bo‘lib “konfliktus”- 
“to‘qnashuv” degan ma’noni anglatadi. Konflikt so‘zini ishlatmasdan yashash 
mumkin, lekin konfliksiz yashash mumkin emas. Balki kelishmovchilik, to‘qnashuv, 
kurashish, mojaro va shu kabi so‘zlarni barchasini umumlashtirish maqsadida bu 
so‘z ishlatilsa ajabmas. Oramizda biror marta konflikt va ziddiyatga tushmagan 
inson bo‘lishi mumkin emas. SHuning uchun ham «agar sizning xayotingizda 
konflikt bo‘lmasa tomiringiz urishini tekshirib ko‘ring» degan ibora ishlatiladi. 
Buning xulosasi esa, konflikt - bu hayotimizdagi voqea-hodisa singari oddiy holdir.
Bundan tashqari agar oilada, ishxonada yoki davlatda konfliktlar bo‘lmasa, bu 
aynan shu erda tinch osoyishta xayotda o‘sish, rivojlanishi to‘xtaganligini bildiradi. 
SHuning uchun bu konfliktlarni o‘rganish va uni yuzaga kelganda bartaraf etish 
kerakligi va hayotimizni ravnaqiga uning salbiy ta’sirini o‘tkazmasligiga harakat 
qilish kerak.